Hậu Covid ở người già: Một số di chứng thường gặp và các biện pháp khắc phục

Hậu Covid ở người già đang là chủ đề được rất nhiều độc giả quan tâm. Hiểu được tâm lý đó, trong bài viết sức khỏe hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ đến bạn đọc những thông tin quan trọng xoay quanh chủ đề này. Chính vì thế, đừng bỏ qua bài viết này bạn nhé.

Tổng quan về hậu Covid ở người già

Định nghĩa chính thức đầu tiên về hội chứng hậu Covid-19 được công bố bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Theo đó, tình trạng hậu Covid-19 xảy ra ở những người có tiền sử nhiễm bệnh biểu hiện bởi các triệu chứng khác nhau và thường kéo dài ít nhất 2 tháng mà chẩn đoán thay thế không thể giải thích được. 

Khi mắc hội chứng hậu Covid, sức khỏe của người bệnh có thể bị suy giảm kéo dài, tác động nghiêm trọng đến khả năng sinh hoạt, làm việc cũng như tham gia cuộc sống xã hội. Hậu Covid-19 ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe thể chất và tinh thần, có thể gây ra những hậu quả nặng nề cho bản thân, gia đình và xã hội.

Theo các chuyên gia y tế hàng đầu cho biết, người cao tuổi sau khi mắc Covid-19 có nguy cơ xảy ra nhiều biến chứng sức khỏe, thay vì tổn thương phổi và hệ hô hấp giống như các nhóm đối tượng khác thì hậu Covid ở người già được thể hiện qua nhiều bệnh. Đối với người cao tuổi, đặc biệt là những người có bệnh lý nền thì vấn đề khắc phục hậu quả của Covid lại càng được chú trọng.

Trên thực tế, có rất nhiều bệnh nhân cao tuổi tiềm ẩn các bệnh lý nền và khi nhiễm Covid-19, sức đề kháng bị suy giảm nghiêm trọng, tạo cơ hội phát bệnh đồng thời dẫn đến nhiều di chứng hậu Covid đáng lo ngại. Chính vì thế, sau khi mắc Covid-19, người cao tuổi nên đi khám lại trong thời điểm từ 1 - 3 tháng sau khi nhiễm bệnh để được tầm soát, kiểm soát cũng như có hướng điều trị hội chứng hậu Covid (nếu cần).

Di chứng hậu Covid ở người già

Theo thống kê nghiên cứu, hiện nay có đến hơn 200 di chứng hậu Covid-19 được phát hiện, trong đó những triệu chứng thường gặp sau khi mắc Covid bao gồm: Mệt mỏi, di chứng tim mạch, di chứng tâm thần kinh, di chứng hệ hô hấp… Dưới đây là một số di chứng hậu Covid ở người già thường gặp, bạn đọc có thể tham khảo:

Mệt mỏi kéo dài

Mệt mỏi là một trong những triệu chứng thường gặp nhất của hội chứng hậu Covid ở người già. Theo thống kê, có từ 50 - 90% người bệnh sau mắc Covid-19 có biểu hiện mệt mỏi kéo dài. Tình trạng mệt mỏi kéo dài trong thời gian bao lâu tùy thuộc vào mức độ nhiễm bệnh. Đối với những trường hợp nhiễm Covid-19 nặng, nhập viện và phải thở máy thì triệu chứng mệt mỏi sẽ kéo dài từ 2 - 6 tháng.

Di chứng tâm thần kinh đa dạng

Covid-19 có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng, làm tổn thương hệ thống thần kinh, ốc tai trong và tiền đình, biểu hiện bởi một số triệu chứng như đau đầu, chóng mặt. Đối với trường hợp nặng, người từng mắc Covid có thể sẽ mất đi khả năng tập trung, suy giảm trí nhớ đồng thời rối loạn về khả năng tiếp nhận ngôn ngữ. Đây chính là biểu hiện của hội chứng sương mù não.

Sương mù não là một triệu chứng thần kinh điển hình được ghi nhận ở những người từng mắc Covid-19 sau khi khỏi bệnh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hội chứng sương mù não sẽ tự biến mất sau vài tháng. Nguyên nhân dẫn đến hội chứng này có thể do virus phá hủy rào cản ngăn sự xâm nhập vào não của các dị vật và dẫn đến tình trạng viêm não.

Bất thường hệ hô hấp

Đa số người già mắc Covid-19 sau khi khỏi bệnh đều sẽ phải đối mặt với tình trạng ho và khó thở, nhất là khi gắng sức như vận động, leo thang. Nguyên nhân xuất phát từ những tổn thương phổi sau nhiễm Covid.

Đây cũng được đánh giá là một trong những di chứng thường gặp đối với người từng là F0, trong đó phổ biến nhất phải kể đến đó là xơ phổi, viêm phổi… ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của hệ hô hấp. Đặc biệt, đối với nhóm đối tượng có tiền sử mắc các bệnh lý về đường hô hấp trước đó thì triệu chứng ho và khó thở có thể kéo dài và trở nên trầm trọng hơn.

Rối loạn tâm lý

Dù đã âm tính với Covid-19 nhưng nhiều người vẫn rơi vào rối loạn tâm lý mà cụ thể là rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu và trầm cảm. Rối loạn này có thể xuất phát từ 3 nguyên nhân chính sau:

• Virus tấn công, sức khỏe người cao tuổi bị suy giảm dẫn đến hệ miễn dịch khởi động chống lại virus nhưng kiểm soát không đúng cách dẫn đến tổn thương tế bào thần kinh với một loạt các triệu chứng như: Rối loạn giấc ngủ, đau đầu, chóng mặt và mệt mỏi…
• Khi bị nhiễm bệnh, người bệnh phải đối mặt với việc cách ly một mình khiến người bệnh cảm thấy bất ổn, sợ hãi kèm theo đó là tâm lý căng thẳng kéo dài dẫn đến các rối loạn về tâm lý.
• Khi mới mắc Covid-19, cơ thể người già nói riêng và người mắc Covid nói chung tiết ra nhiều hormone chống lại stress. Với những đối tượng stress kéo dài sẽ khiến cortisol trong cơ thể tăng lên, tạo ra các gốc tự do và gây rối loạn chuyển hóa… Chính vì vậy, người bệnh rất dễ nổi cáu và bất ổn.

Di chứng tim mạch

Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng di chứng tim mạch là một trong những di chứng phổ biến của hậu Covid ở người già. Các triệu chứng của di chứng tim mạch bao gồm: Đau tức ngực, men tim tăng, hồi hộp, tim đập nhanh… Đối với những người từng mắc Covid có bệnh nền về tim mạch trước đó thì cần chú trọng chăm sóc, theo dõi sát các triệu chứng này và nhập viện để điều trị nếu các triệu chứng kéo dài và ngày càng trầm trọng.

Một số di chứng ít gặp

Người già sau nhiễm Covid-19 có thể gặp phải một số triệu chứng không điển hình như nội tiết tố thay đổi, sốc nhiễm trùng, tổn thương gan thận, rối loạn đông máu… Tuy các di chứng này ít gặp nhưng lại gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh, nếu không được phát hiện và có hướng xử trí kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Các biện pháp khắc phục hội chứng hậu Covid

Khi gặp các triệu chứng hậu Covid, người bệnh cần thông báo với bác sĩ điều trị để có hướng khắc phục kịp thời, tránh để kéo dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Tùy vào đặc điểm trên lâm sàng của người bệnh mà các bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh nên thăm khám và điều trị tại chuyên khoa nào. Ví dụ:

• Với trường hợp người bệnh có di chứng thần kinh, cần được khám và điều trị bởi các chuyên gia về thần kinh.
• Trường hợp người bệnh có suy giảm chức năng thận, cần được theo dõi và đánh giá bởi các bác sĩ chuyên khoa thận tiết niệu.
• Khi có các rối loạn về tâm thần, tâm lý như lo âu, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm… người bệnh cần được thăm khám và điều trị bởi các chuyên gia sức khỏe tâm thần.

Về phục hồi chức năng sau hậu Covid, tùy thuộc vào các triệu chứng cũng như hạn chế về mặt chức năng của người bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra các bài tập phục hồi chức năng phù hợp nhằm đảm bảo chất lượng cuộc sống, đồng thời phòng ngừa các rối loạn tâm lý mà người bệnh có thể gặp phải. Ví dụ:

• Trường hợp suy giảm hoạt động thể chất, các bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh các bài tập phục hồi chức năng vận động.
• Người bệnh có các vấn đề liên quan đến suy giảm chức năng hô hấp, người bệnh cần được hồi phục chức năng hô hấp thông qua các bài tập thở như thở chúm môi thở cơ hoành…

Ngoài ra, để sớm hồi phục sức khỏe hậu Covid ở người già, người bệnh cũng cần chế độ dinh dưỡng hợp lý kết hợp với chế độ sinh hoạt khoa học cũng như thường xuyên tập luyện thể dục thể thao…

Hậu Covid ở người già gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, chính vì vậy, việc áp dụng các biện pháp khắc phục hội chứng hậu Covid là điều rất cần thiết. Hy vọng với những chia sẻ hôm nay của Nhà thuốc Long Châu có thể giúp bạn hiểu hơn về chủ đề hậu Covid ở người già. Cảm ơn bạn đã luôn đồng hành cùng Long Châu.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp