Hội chứng ảo giác Charles Bonnet: Nguyên nhân và cách điều trị

Hội chứng ảo giác Charles Bonnet (có tên tiếng Anh là Charles Bonnet Syndrome hay CBS) là tình trạng suy giảm sức khỏe và khả năng nhận thức của con người. Hội chứng này thường xảy ra ở người cao tuổi, đi kèm với đó là tình trạng suy giảm thị lực.

Tổng quan về hội chứng ảo giác Charles Bonnet

Những người bị hội chứng Charles Bonnet thường trải nghiệm những khung cảnh ảo giác sống động, từ đơn giản đến phức tạp, kéo dài trong khoảng thời gian vài phút đến vài giờ hoặc hơn thế nữa. Khi mắc phải hội chứng này, người bệnh sẽ nhìn không rõ sự vật xung quanh, mờ ảo hoặc thậm chí họ nghĩ rằng mình thấy được những “bóng ma” ghê sợ rất thường xuyên.

Đặc biệt, CBS chỉ ảnh hưởng đến những người suy giảm thị lực khi trưởng thành, chứ không thấy ở những người sinh ra đã có vấn đề về mắt. Ngoài ra, CBS cũng chỉ ghi nhận được ở những người đột ngột suy giảm thị lực hoặc bị giảm khả năng nhìn theo tuổi tác.

Những người sống chung với hội chứng ảo giác Charles Bonnet biết được rằng những ảo ảnh họ nhìn thấy là không có thật, tức là họ không bị suy giảm nhận thức. Chính vì thế, cần phân biệt CBS với bệnh tâm thần phân liệt, chứng rối loạn tâm thần hoặc tình trạng mất trí nhớ - Một số bệnh mà người mắc phải thường xuyên thấy ảo giác.

Triệu chứng CBS (Charles Bonnet Syndrome)

Triệu chứng thường gặp và đáng chú ý nhất của hội chứng ảo giác Charles Bonnet là những ảo ảnh thị giác. Những người mắc CBS có thể gặp 2 loại ảo giác dưới đây:

• Ảo giác đơn giản: Những cơn ảo giác này xuất hiện kèm với những hình dạng, ánh sáng nhấp nháy, hình thù hoa văn và hoặc các vật thể vô hình dạng.
• Ảo giác phức tạp: Những ảo giác này phức tạp hơn nhiều, có sự xuất hiện của cảnh vật, con người, động vật, côn trùng,... Người bị hội chứng ảo giác Charles Bonnet than phiền rằng những hình ảnh này thường xuyên lặp đi lặp lại.

Những người bị CBS nói rằng, ảo giác của họ thường có hai màu đen và trắng, cùng với đó là hầu hết các cơn ảo ảnh xuất hiện đều không quá đáng lo. Tuy nhiên, một số người cảm thấy phiền và rất khó chịu khi cứ thấy con người, động vật hoặc cảnh vật lạ lùng trước mắt họ.

Các nghiên cứu ghi nhận, thời gian, mức độ nặng và tần suất thấy ảo giác khác nhau ở những người bệnh. Tuy vậy điểm chung là nhiều người bị CBS quen với cảnh họ vừa thức dậy đã trông thấy ảo giác. Bằng việc quan sát và ghi nhận, họ có thể biết được tần suất xuất hiện ảo giác và thời gian diễn ra.

Do CBS thường khởi phát từ việc bị suy giảm hoặc mất hoàn toàn thị lực, nên điều quan trọng là bạn phải theo dõi kỹ các triệu chứng ở mắt. Một số bệnh lý như đột quỵ, thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và bệnh võng mạc do tiểu đường có thể là nguyên nhân khởi phát hội chứng ảo giác Charles Bonnet.

Nguyên nhân của CBS

Các nhà khoa học vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân thật sự gây ra hội chứng ảo giác Charles Bonnet. Tuy nhiên, có một vài tình trạng bệnh làm suy giảm thị thực, tầm nhìn của bệnh nhân, có mối liên quan trực tiếp đến CBS bao gồm:

• Tai biến mạch máu não;
• Thoái hóa điểm vàng;
• Bệnh võng mạc tiểu đường;
• Tắc tĩnh mạch võng mạc;
• Đột quỵ;
• Bệnh tăng nhãn áp;
• Biến chứng hậu phẫu làm bệnh nhân suy giảm thị lực;
• Hội chứng ảo giác.

Có một vài giả thuyết cho rằng, tuổi cao cộng với tình trạng bệnh lý có sẵn như vừa nêu trên làm các tế bào võng mạc không còn khả năng gửi hay nhận tín hiệu hình ảnh, lúc này não bắt đầu tạo ra hình ảnh theo trí tưởng tượng của riêng mình.

Điều trị hội chứng ảo giác Charles Bonnet

Đến thời điểm hiện tại, y học vẫn chưa biết cách điều trị dứt điểm hội chứng ảo giác Charles Bonnet. Hầu hết các liệu pháp hỗ trợ điều trị hiện tại chỉ giúp giảm triệu chứng và khiến ảo giác nằm trong tầm kiểm soát. Các lựa chọn điều trị CBS bao gồm:

• Chăm sóc mắt và đi khám mắt thường xuyên: Điều trị và kiểm soát bệnh nền là nguyên nhân gây suy giảm thị giác, giúp phòng ngừa hội chứng Charles Bonnet. Nhiều nghiên cứu cho thấy việc quan tâm đến sức khỏe đôi mắt làm giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất xảy ra CBS.
• Tránh các tác nhân khởi phát ảo giác: Một số người mắc phải CBS trải qua các cơn ảo giác khi họ cảm thấy lo lắng, căng thẳng hoặc đang bị cô lập khỏi mọi người. Chính vì thế, tránh để bản thân rơi vào các tình trạng trên có thể giúp phòng ngừa được hội chứng này.
• Luyện tập mắt và giác quan khác: Tập luyện chuyển động mắt và chớp mắt chậm giúp giảm các triệu chứng của hội chứng ảo giác Charles Bonnet. Bác sĩ khuyên rằng người bệnh mắc phải CBS nên kích thích giác quan khác qua việc nghe nhạc, sách nói và radio.
• Thuốc: Thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật đôi khi được sử dụng để hỗ trợ điều trị CBS. Tuy nhiên, các thuốc này chỉ dùng ở bệnh nhân bị hội chứng nặng, không đáp ứng với trị thường quy.

Bài viết đã cung cấp cho bạn đọc thông tin về hội chứng ảo giác Charles Bonnet và cách điều trị. CBS khiến bạn bị suy giảm thị lực, thường xuyên xuất hiện ảo giác, làm bạn cảm thấy lo lắng, sợ hãi. Tuy vậy, bạn đọc cũng nên yên tâm phần nào vì hội chứng này thường lành tính, khi xảy ra ở những người khỏe mạnh về thể chất và tinh thần. Hãy thường xuyên chăm sóc mắt của mình, để bảo vệ cửa sổ tâm hồn luôn khỏe đẹp bạn nhé!

Xem thêm:

• Các giải pháp chăm sóc sức khỏe tinh thần
• Hiệu ứng placebo là gì? Tác động của nó đối với con người