Hội chứng sợ béo (Obesophobia) là gì? Những dấu hiệu nhận biết

Trong xã hội ngày nay, áp lực từ các tiêu chuẩn vẻ đẹp và hình mẫu lý tưởng về cân nặng không chỉ tác động đến cơ thể mà còn gây ra những vấn đề nghiêm trọng về tâm lý. Theo thời gian, nó có thể phát triển mạnh mẽ, gây ra rối loạn ăn uống và tình trạng chán ăn tâm thần, đặc biệt là ở phụ nữ. Cùng Long Châu tìm hiểu về hội chứng sợ béo và cách xử lý khi mắc phải hội chứng này trong bài viết dưới đây.

Hội chứng sợ béo (Obesophobia) là gì?

Hội chứng sợ béo (Obesophobia) hay còn được biết đến với tên gọi pocrescophobia, là một dạng ám ảnh thuộc loại rối loạn lo âu. 

Người mắc hội chứng sợ béo thường trải qua mức độ lo lắng không cần thiết về việc duy trì cân nặng hoặc giảm cân. Họ có những suy nghĩ vô lý về hình thể và cân nặng của mình, và họ có thể thực hiện các biện pháp cực đoan để tránh tình trạng tăng cân, bao gồm chế độ nhịn ăn và tập luyện quá mức. Nỗi sợ hãi này có thể ám ảnh hàng ngày và gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe tinh thần lẫn thể chất của người mắc phải.

Theo nghiên cứu, hội chứng này có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, thường xuất hiện phổ biến hơn ở phụ nữ, đặc biệt là trong nhóm tuổi vị thành niên và những người phụ nữ mới bước vào độ tuổi trưởng thành.

Khi tiếp xúc với các tình huống hoặc suy nghĩ kích thích, những người mắc hội chứng sợ béo (Obesophobia) sẽ trải qua các triệu chứng của rối loạn lo âu, thậm chí có thể phải đối mặt với cơn hoảng loạn. Sự sợ hãi này gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày của họ, đặc biệt là trong việc tham gia các tình huống xã hội liên quan đến thức ăn. Ví dụ, họ có thể từ chối tham gia các buổi tiệc, sự kiện với bạn bè, gia đình hoặc đồng nghiệp. 

Thái độ từ chối tham gia các sự kiện này có thể tạo ra một khoảng cách trong các mối quan hệ giao tiếp xã hội của họ. Điều này có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ gây ra sự cô đơn, cảm giác cô lập, có thể dẫn đến stress và áp lực tâm lý trong quá trình duy trì các mối quan hệ xung quanh.

Nguyên nhân khiến mọi người dễ mắc hội chứng sợ béo

Như bất kỳ nỗi sợ hãi nào khác, việc xác định nguyên nhân chính xác của hội chứng sợ béo cũng rất khó khăn. Nó có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm các trải nghiệm cá nhân, nỗi đau trong quá khứ và nhiều yếu tố khác. Tuy nhiên, dưới đây là một danh sách các yếu tố có thể ảnh hướng đến tình trạng này:

Phân biệt đối xử

Hầu hết các quốc gia đều thiết lập các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về vẻ đẹp cơ thể. Những người có hình thể không tuân theo tiêu chuẩn xã hội thường phải đối mặt với sự phê phán, chỉ trích và đánh giá tiêu cực. 

Sự phân biệt đối xử với những người thừa cân và béo phì tạo áp lực lớn, khiến nhiều người phải đối mặt với sự ám ảnh không cần thiết về cân nặng và các vấn đề về hình thể. Đây là một hiện tượng ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại, nơi mà việc sở hữu cơ thể gầy là được đánh giá cao và coi là một tiêu chí mong muốn.

Những chỉ số cân nặng hoàn hảo

Internet tràn lan những bảng báo cáo số liệu về cân nặng lý tưởng cho cả nam và nữ dựa trên độ tuổi và chiều cao của họ. Một số người trở nên lo lắng khi nhận ra rằng cân nặng của họ không nằm trong một khoảng số liệu nhất định. Ngoài ra, các bộ phim, các chương trình truyền hình, trên bìa các tạp chí, hay người nổi tiếng mà chúng ta theo dõi đều là những người có cân nặng và hình thể mảnh mai, thon gọn. Điều này làm tăng thêm áp lực về nhu cầu đạt chỉ số cơ thể hoàn hảo và khiến cho hội chứng sợ béo ngày càng gia tăng.

Rối loạn lo âu

Hội chứng sợ béo (Obesophobia) cũng có thể là kết quả của một rối loạn lo âu. Các rối loạn lo âu khác như: Trầm cảm, rối loạn ăn uống,... có thể kết hợp với nhau làm tăng thêm sự lo lắng về béo phì. Ví dụ, nếu bạn mắc chứng rối loạn lo âu xã hội, bạn có thể trải qua một nỗi sợ hãi về béo phì mạnh mẽ hơn những người bình thường. Điều này bởi vì chứng rối loạn lo âu xã hội có thể khiến bạn cảm thấy sợ rằng nếu béo phì thì sẽ bị xã hội từ chối. Do đó, nó cũng sẽ khiến hội chứng sợ béo trở nên nặng hơn.

Những tổn thương trong quá khứ

Nghiên cứu chỉ ra rằng những người trải qua các sự kiện gây sang chấn tâm lý trong quá khứ liên quan đến cân nặng như: Bị chế nhạo về ngoại hình (body shaming), bị chỉ trích, cô lập vì cơ thể quá cỡ, trải qua lạm dụng tình dục hoặc bị bỏ rơi, có khả năng cao phát triển hội chứng sợ béo. Sau những trải nghiệm tâm lý tiêu cực này, họ có thể tự đẩy trách nhiệm lên cân nặng và hình thể của mình, cho rằng những sự kiện không mong muốn xảy ra do chính bản thân họ. Điều này dẫn đến sự không ngừng nỗ lực giảm cân bằng những phương pháp cực đoan nhất.

Nguyên nhân khiến mọi người dễ mắc hội chứng sợ béo rất đa dạng và phức tạp, phản ánh sự ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau trong cuộc sống hàng ngày.

Hội chứng sợ béo gây ảnh hưởng đến sức khoẻ như thế nào?

Cho đến thời điểm hiện tại, kiến thức về hội chứng sợ béo vẫn còn hạn chế. Nhiều người hiện vẫn nhầm lẫn hội chứng này với nỗi sợ tăng cân thông thường. Tuy nhiên, đây là một loại rối loạn tâm thần đặc biệt cần phải được chẩn đoán và điều trị. Trong trường hợp bị bỏ qua và để nó kéo dài, hội chứng này có thể tạo ra nhiều tác động tiêu cực đáng kể đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

• Các hành vi giảm cân quá mức như: Sử dụng thuốc lợi tiểu, chất nhuận tràng, áp dụng chế độ ăn kiêng khắt khe, tập thể dục quá mức có thể gây hại cho sức khỏe. Những hậu quả có thể xuất hiện bao gồm: Tình trạng suy nhược, thiếu máu, rụng tóc và rối loạn giấc ngủ.
• Những người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc tập trung vào công việc hoặc học tập do dành quá nhiều sự chú ý cho vấn đề ngoại hình.
• Hành vi né tránh các tình huống xã hội có thể dẫn đến mất mát các mối quan hệ thân thiết và khó khăn trong việc duy trì mối quan hệ lâu dài.
• Có thể tăng nguy cơ các rối loạn tâm thần như: Rối loạn lo âu, trầm cảm,và rối loạn ăn uống.
• Một số người bệnh có thể trải qua cảm giác đau khổ khi họ không thể kiểm soát cân nặng của mình, đến mức dẫn đến suy nghĩ về cái chết và thúc đẩy hành vi tự tử.

Đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng này, chúng ta cần phải có những giải pháp đa chiều nhằm hỗ trợ và điều trị người bị ảnh hưởng. Sự nhận thức và hỗ trợ của cộng đồng có thể giúp ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực của hội chứng sợ béo và giúp họ biết yêu quý bản thân.

Hội chứng sợ béo không chỉ là một vấn đề cá nhân, nó còn là một thách thức mà chúng ta cần cùng nhau đối mặt và giải quyết để xây dựng một môi trường sống tích cực, không đánh giá người khác dựa trên ngoại hình, khuyến khích sự yêu thương bản thân. Hy vọng thông qua những thông tin Nhà thuốc Long Châu chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn hiểu và có cái nhìn toàn diện hơn về hội chứng sợ béo.

Xem thêm: Bắt nạt trực tuyến (Cyberbullying) là gì? Ảnh hưởng của bắt nạt trực tuyến