Hướng dẫn cách điều trị đợt cấp COPD

Đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một cấp cứu nội khoa thường gặp. Ở Việt Nam, bệnh nhân COPD thường xuyên phải nhập viện và tử vong do đợt cấp tăng cao đã gây gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội. Điều này chứng tỏ sự kém hiệu quả của việc kiểm soát bệnh này bao gồm sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân và vai trò của bác sĩ chăm sóc.

Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu tổng quan về đợt cấp COPD và một số hướng dẫn xử trí và điều trị đợt cấp COPD.

Cách xử lý hiệu quả khi gặp đợt cấp COPD

Khi có dấu hiệu cảnh báo bệnh nặng hơn, bạn cần sử dụng thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn để cắt cơn. Nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc nặng hơn, hãy nhanh chóng đến bệnh viện để được điều trị kịp thời. Có ba cấp độ của đợt cấp COPD:

• Mức độ nặng: Khó thở ngày càng tăng, ho có đờm nhiều và đờm có mủ.
• Mức độ trung bình: Bệnh nhân có 2 trong 3 triệu chứng của mức độ nặng.
• Mức độ nhẹ: Một phần ba các triệu chứng ở mức độ nặng kèm theo ho, thở khò khè, sốt không rõ nguyên nhân, đã nhiễm khuẩn đường hô hấp trong 5 ngày, nhịp thở và nhịp tim thường cao hơn bình thường.

Tùy theo mức độ của người bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp với các đợt cấp COPD.

Hướng dẫn điều trị COPD đợt cấp mức độ nhẹ

Đối với những đợt cấp mức độ nhẹ, bác sĩ thường cho bệnh nhân sử dụng thuốc giãn phế quản nhóm cường beta 2 dạng hít.

Để các loại thuốc dạng hít phát huy tác dụng tốt nhất, bạn cần dùng đúng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc tờ hướng dẫn sử dụng sản phẩm. Ngoài ra, để tránh quên hoặc uống quá liều lượng, bạn nên dùng thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày.

Ngoài thuốc giãn phế quản, bác sĩ cũng có thể kê đơn steroid hoặc kết hợp thuốc giãn phế quản với steroid.

Mục tiêu chính của điều trị đợt cấp COPD là giúp kiểm soát các triệu chứng và hướng dẫn bệnh nhân tự theo dõi tại nhà để biết các dấu hiệu cảnh báo đợt cấp.

Hướng dẫn điều trị COPD đợt cấp mức độ trung bình

Đối với mức độ trung bình, các bác sĩ điều trị như những đợt cấp nhẹ, nhưng có thể bổ sung thêm thuốc kháng sinh, steroid dạng uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Tuy nhiên, do thuốc steroid có nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng nên bạn cần tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ để rút ngắn thời gian sử dụng steroid và tránh những biến chứng không đáng có.

Hướng dẫn điều trị đợt cấp COPD mức độ nặng

Điều trị đợt cấp nặng của COPD tương tự như ở mức độ trung bình. Ngoài ra, vì đây là một tình trạng có thể đe dọa đến tính mạng, bác sĩ sẽ thường xuyên theo dõi mạch, huyết áp và độ bão hòa oxy của bạn.

Khi nào cần gọi cấp cứu ngay lập tức?

Hãy nhanh chóng gọi xe cấp cứu hoặc nhờ người thân đưa đến bệnh viện nếu bạn có những dấu hiệu sau:

• Các triệu chứng COPD nghiêm trọng như khó thở hoặc thở nhanh hơn bình thường, lú lẫn.
• Suy hô hấp.
• Xuất hiện các triệu chứng mới như phù người hoặc tím tái.
• Nhức đầu dữ dội.
• Khó đi lại ngay cả trong một quãng đường nhỏ.

Cách phòng ngừa các đợt cấp COPD hiệu quả

Tránh nhiễm lạnh

Các đợt cấp có xu hướng phát triển vào mùa đông, vì vậy hãy cố gắng tránh không khí lạnh vào mùa đông. Nếu bạn phải ra ngoài, hãy che miệng và mũi bằng khẩu trang sạch để duy trì độ ẩm và làm ấm đường hô hấp. Giữ ấm có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất của các đợt cấp mùa đông.

Duy trì điều trị COPD

Điều trị duy trì thường xuyên theo chỉ dẫn, đặc biệt là trong những ngày mùa đông lạnh giá, có thể giúp tránh và làm giảm mức độ nghiêm trọng của đợt cấp. Ngoài ra, cần có các kỹ năng để nhận biết các triệu chứng nghiêm trọng và thông báo cho bác sĩ nếu cần thiết hoặc trong trường hợp nhập viện ngay lập tức.

Tiêm vắc xin cúm và viêm phổi

Chủ động tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh cúm và viêm phổi do phế cầu. Vì bệnh cúm và nhiễm phế cầu là những yếu tố dễ dẫn đến đợt cấp COPD.

Tránh tiếp xúc với những người bị cúm

Hạn chế tiếp xúc với những người bị cúm hoặc những trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Tránh đến bệnh viện, nơi đông người, nhất là ở trong phòng kín, không có hệ thống thông gió

Rửa tay

Đây là một biện pháp diệt khuẩn đơn giản nhưng rất hiệu quả. Luôn rửa hoặc vệ sinh tay cẩn thận trước khi chạm vào mắt, mũi hoặc miệng. Bạn cần đảm bảo vệ sinh cá nhân hằng ngày như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, vệ sinh mũi họng bằng nước muối hàng ngày, giữ ấm cơ thể, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để nâng cao thể trạng.

Giữ độ ẩm ở mức an toàn

Mùa đông và mùa xuân thường có độ ẩm không khí cao. Điều quan trọng là phải giữ độ ẩm trong không khí ở mức tối ưu và ngăn ngừa nấm mốc dễ hình thành bệnh COPD trầm trọng hơn. Có thể giảm độ ẩm bằng cách sử dụng máy hút ẩm hoặc tạo môi trường thông thoáng dựa trên các điều kiện cụ thể.

Uống nhiều nước

Uống nhiều nước có thể giúp thở dễ dàng hơn, đặc biệt nếu bạn bị nhiễm trùng đường hô hấp. Để đảm bảo đủ nước, yếu tố quan trọng nhất là uống nhiều nước.

Tránh hút thuốc lá và khói thuốc

Tốt nhất, bệnh nhân COPD nên sống cách ly với các nguồn khói, đặc biệt là khói thuốc lá vì đây là yếu tố góp phần quan trọng gây ra đợt cấp COPD.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu được đợt cấp COPD là gì để có thể phương hướng điều trị hiệu quả tình trạng này. Bằng cách thực hiện đầy đủ các biện pháp trên, số lượng và mức độ nghiêm trọng của đợt cấp COPD có thể được kiểm soát với mức độ tái phát nhẹ, giúp hạn chế khả năng nhập viện.

Thuý Nguyễn

Nguồn tham khảo: Tổng hợp