Hướng dẫn cách đọc chỉ số đường huyết chính xác và đơn giản nhất

Việc giám sát chính xác chỉ số đường huyết là rất quan trọng đối với việc quản lý bệnh tiểu đường và duy trì một cuộc sống khỏe mạnh. Bài viết này từ Nhà thuốc Long Châu sẽ hướng dẫn bạn cách đọc chỉ số đường huyết một cách chính xác và dễ dàng. Cùng với đó là các lưu ý quan trọng khi tự kiểm tra đường huyết tại nhà để đảm bảo sức khỏe của bạn luôn được kiểm soát tốt.

Chỉ số đường huyết là gì?

Chỉ số đường huyết, hay còn được gọi là nồng độ glucose trong máu, là một tham số y tế quan trọng giúp theo dõi và quản lý lượng đường trong máu của mỗi người. Việc kiểm soát chỉ số đường huyết đóng vai trò thiết yếu trong việc phòng ngừa và quản lý bệnh tiểu đường, cũng như trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch. 

Chỉ số này được đo bằng miligam đường trên mỗi decilit máu (mg/dL) hoặc theo đơn vị milimol trên lít (mmol/L). Sự biến động của chỉ số này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến năng lượng, tâm trạng và khả năng chịu đựng của cơ thể, đồng thời là yếu tố quyết định trong việc điều trị và kiểm soát nhiều loại bệnh mãn tính. Việc hiểu rõ và biết cách đọc chỉ số đường huyết không chỉ giúp người bệnh tiểu đường quản lý tình trạng của mình một cách hiệu quả mà còn là kiến thức cần thiết cho mọi người để duy trì một lối sống lành mạnh.

Cách đọc chỉ số đường huyết 

Chỉ số đường huyết là thước đo quan trọng giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường, một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất trên toàn cầu. Để hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình, mỗi người cần biết cách đọc chỉ số đường huyết thông qua các xét nghiệm sau:

Xét nghiệm đường máu ngẫu nhiên

Trong xét nghiệm này, mẫu máu được lấy tại bất kỳ thời điểm nào không cần nhịn ăn. Đây là phương pháp đơn giản nhưng cung cấp thông tin quan trọng:

• Glucose ≥ 11.1 mmol/L kèm theo triệu chứng tiểu đường (như khát nước liên tục, đi tiểu nhiều lần, mệt mỏi): Chẩn đoán ngay lập tức là tiểu đường.
• Glucose ≥ 11.1 mmol/L nhưng không có triệu chứng: Cần thực hiện xét nghiệm lại để xác định, nếu kết quả vẫn cao thì bạn được chẩn đoán mắc bệnh.
• Glucose < 11.1 mmol/L: Chưa thể chẩn đoán tiểu đường, cần xét nghiệm bổ sung.

Xét nghiệm đường máu lúc đói

Xét nghiệm này yêu cầu bạn nhịn ăn từ 6 - 8 tiếng trước khi lấy máu và thường được thực hiện liên tiếp trong hai ngày:

• Glucose ≥ 7.0 mmol/L trong cả hai lần: Xác nhận bạn mắc bệnh tiểu đường.
• Glucose < 7.0 mmol/L: Nếu không có triệu chứng khác, bạn có thể cần làm thêm các xét nghiệm khác để kiểm tra.

Nghiệm pháp dung nạp Glucose

Phương pháp này bao gồm việc uống một lượng dung dịch glucose (thường là 75g), sau đó lấy máu sau 2 tiếng:

• Glucose ≥ 11.1 mmol/L: Bạn bị tiểu đường.
• Glucose từ 7.8 đến 11.0 mmol/L: Bạn bị giảm dung nạp glucose, cần theo dõi sát sao hơn.
• Glucose < 7.8 mmol/L: Kết quả bình thường.

Đọc chỉ số HbA1c

Chỉ số HbA1c phản ánh hiệu quả kiểm soát đường huyết trong vòng 2 - 3 tháng qua và là một tham số quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân tiểu đường. Thử nghiệm HbA1c có thể tiến hành bất cứ lúc nào trong ngày mà không yêu cầu người bệnh nhịn ăn trước khi lấy máu.

• HbA1c ≥ 6.5%: Chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường.
• HbA1c > 7.0%: Cho thấy nguy cơ cao của các biến chứng liên quan đến tiểu đường, đòi hỏi sự điều chỉnh lối sống và phương pháp điều trị để cải thiện kiểm soát đường huyết.
• HbA1c từ 5.5% đến 6.4%: Được xem là tiền tiểu đường, đề nghị người bệnh nên chú trọng theo dõi sát sao và điều chỉnh chế độ ăn uống cũng như hoạt động thể chất để ngăn ngừa tiểu đường phát triển.

Cách duy trì chỉ số đường huyết ổn định cho người tiểu đường

Ngoài hiểu được cách đọc chỉ số đường huyết, việc duy trì chỉ số đường huyết ổn định là một trong những thách thức hàng đầu mà người mắc bệnh tiểu đường phải đối mặt. Một chỉ số đường huyết ổn định không chỉ giúp giảm thiểu các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường mà còn cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những cách hiệu quả giúp bạn duy trì mức đường huyết ổn định:

Chế độ ăn uống cân bằng:

• Tính toán lượng carbohydrate: Giới hạn lượng carbohydrate tiêu thụ mỗi bữa để tránh đường huyết tăng đột ngột. Sử dụng các công cụ đếm carbohydrate và tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để thiết lập chế độ ăn phù hợp.
• Chọn lựa thực phẩm lành mạnh: Tăng cường ăn rau xanh, hoa quả ít đường, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Tránh thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn nhanh vì chúng thường giàu chất béo bão hòa và đường.

Tập luyện thể thao đều đặn:

• Thường xuyên vận động: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày một tuần. Các hoạt động như đi bộ nhanh, bơi lội hoặc đạp xe có thể giúp cải thiện khả năng sử dụng insulin và làm giảm đường huyết.
• Theo dõi đường huyết trước và sau khi tập: Điều này giúp bạn hiểu cách thể chất ảnh hưởng đến đường huyết và điều chỉnh lượng thực phẩm hoặc insulin nếu cần.

Quản lý căng thẳng:

• Thực hành các kỹ thuật giảm stress: Stress có thể làm tăng đường huyết, do đó việc áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, yoga hoặc hít thở sâu có thể giúp kiểm soát mức đường huyết.
• Tư vấn tâm lý: Đôi khi, việc nói chuyện với một chuyên gia tâm lý có thể giúp giải quyết nguồn căng thẳng, từ đó có lợi cho việc quản lý đường huyết.

Tuân thủ kế hoạch điều trị:

• Dùng thuốc đúng giờ: Tuân thủ chặt chẽ lịch trình dùng thuốc hoặc insulin theo chỉ định của bác sĩ.
• Điều chỉnh liều lượng theo chỉ số đường huyết: Thường xuyên kiểm tra và ghi chép lại mức đường huyết để bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng thuốc khi cần thiết.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ:

• Thăm khám bác sĩ định kỳ: Điều này không chỉ giúp theo dõi sự ổn định của đường huyết mà còn phát hiện sớm các biến chứng có thể xảy ra.
• Xét nghiệm A1C: Thực hiện xét nghiệm A1C định kỳ để đánh giá mức đường huyết trung bình trong 2 - 3 tháng qua.

Các câu hỏi thường gặp về chỉ số đường huyết

Khi tự kiểm tra đường huyết tại nhà, nhiều người thường gặp khó khăn trong việc hiểu và đọc chỉ số đường huyết một cách chính xác. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp xoay quanh vấn đề cách đọc chỉ số đường huyết, giúp bạn nắm rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình.

Chỉ số đường huyết bình thường là bao nhiêu?

Một câu hỏi phổ biến khi kiểm tra đường huyết là chỉ số bao nhiêu được coi là bình thường. Đối với người không mắc bệnh tiểu đường, chỉ số đường huyết lúc đói thường dao động từ 70 - 99 mg/dL và dưới 140 mg/dL sau khi ăn 2 giờ. Nếu chỉ số đường huyết cao hơn mức này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương án kiểm soát tốt hơn.

Chỉ số đường huyết lúc đói và sau ăn có khác nhau không?

Nhiều người thắc mắc về sự khác nhau giữa đường huyết lúc đói và sau ăn. Đường huyết lúc đói là chỉ số đo được sau khi bạn nhịn ăn ít nhất 8 giờ, trong khi đường huyết sau ăn được kiểm tra sau khi ăn 2 giờ. Chỉ số sau ăn thường cao hơn do cơ thể hấp thụ glucose từ thực phẩm, nhưng nếu vượt quá ngưỡng an toàn, điều này có thể cho thấy bạn có nguy cơ mắc tiểu đường.

Cách xử lý khi chỉ số đường huyết quá cao hoặc quá thấp?

Nếu chỉ số đường huyết của bạn vượt quá 180 mg/dL sau khi ăn hoặc dưới 70 mg/dL, bạn nên có biện pháp can thiệp ngay lập tức. Với trường hợp đường huyết quá cao, bạn cần hạn chế ăn đồ ngọt, uống nhiều nước và theo dõi thêm. Trong trường hợp hạ đường huyết, bạn nên ăn kẹo hoặc uống nước trái cây để tăng nhanh lượng glucose trong máu.

Có nên ghi lại chỉ số đường huyết hàng ngày không?

Theo dõi và ghi lại chỉ số đường huyết hàng ngày là một cách hiệu quả để kiểm soát sức khỏe. Điều này giúp bạn dễ dàng nhận ra các xu hướng thay đổi và đưa ra các biện pháp phòng ngừa kịp thời, đồng thời cung cấp thông tin hữu ích cho bác sĩ trong quá trình điều trị.

Việc hiểu và áp dụng cách đọc chỉ số đường huyết là vô cùng cần thiết để quản lý sức khỏe cá nhân, đặc biệt là với người bị tiểu đường. Hãy đảm bảo kiểm tra đường huyết thường xuyên và duy trì lối sống lành mạnh nhằm giữ chỉ số ở mức ổn định. Hy vọng rằng với hướng dẫn chi tiết này của Nhà thuốc Long Châu, bạn sẽ có thể tự tin hơn trong việc đọc và hiểu các chỉ số đường huyết của mình, từ đó có những điều chỉnh phù hợp để cải thiện sức khỏe.