Huyết áp 120/70 là cao hay thấp​? Chỉ số huyết áp như thế nào là bình thường?

Một chỉ số huyết áp ổn định là nền tảng cho một cơ thể khỏe mạnh, trong khi những biến động bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Chính vì tầm quan trọng đó, các chỉ số huyết áp luôn là mối quan tâm của nhiều người. Nhiều người thắc mắc "Huyết áp 120/70 là cao hay thấp​?", cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Huyết áp 120/70 là cao hay thấp​?

Chỉ số huyết áp là một trong những dấu hiệu quan trọng giúp đánh giá tình trạng sức khỏe tim mạch của một người. Trong quá trình theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhiều người băn khoăn rằng huyết áp 120/70 là cao hay thấp, hoặc đây có phải là mức huyết áp lý tưởng để duy trì?

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) và các tổ chức y tế quốc tế, huyết áp 120/70 mmHg được xếp vào nhóm "tăng huyết áp" (elevated blood pressure) do huyết áp tâm thu nằm trong khoảng 120–129 mmHg, dù huyết áp tâm trương vẫn dưới 80 mmHg. Đây là mức huyết áp vẫn được xem là ổn định và an toàn ở người trưởng thành khỏe mạnh, chưa cần điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, để ngăn ngừa tiến triển thành tăng huyết áp độ 1, người có huyết áp ở mức này nên được theo dõi định kỳ và thực hiện điều chỉnh lối sống như giảm muối, tăng vận động và kiểm soát căng thẳng.

Chỉ số huyết áp là gì?

Huyết áp là áp lực của dòng máu tác động lên thành mạch máu trong quá trình máu được tim bơm đi nuôi các cơ quan. Chỉ số huyết áp được ghi nhận qua hai thành phần: Huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương.

• Huyết áp tâm thu là áp lực máu trong động mạch khi tim co bóp và đẩy máu ra khỏi buồng tim.
• Huyết áp tâm trương là áp lực máu trong động mạch khi tim trong trạng thái nghỉ giữa hai lần co bóp.

Chỉ số huyết áp được thể hiện dưới dạng phân số, ví dụ 120/70 mmHg, trong đó 120 là huyết áp tâm thu và 70 là huyết áp tâm trương. Hiểu đúng ý nghĩa của từng chỉ số giúp đánh giá được tình trạng tuần hoàn và hiệu quả hoạt động của hệ tim mạch.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp bao gồm:

• Tuổi tác và giới tính;
• Di truyền và tiền sử bệnh lý tim mạch;
• Thói quen sinh hoạt: hút thuốc, uống rượu, ăn mặn, ít vận động;
• Cân nặng và chỉ số BMI;
• Tâm lý, mức độ căng thẳng, giấc ngủ;
• Bệnh lý nền như tiểu đường, suy giáp, suy thận.

Duy trì huyết áp ổn định trong giới hạn bình thường giúp phòng ngừa đột quỵ, suy tim, bệnh mạch vành và các biến chứng liên quan đến hệ thần kinh – thận.

Chỉ số huyết áp như thế nào là bình thường?

Theo tiêu chuẩn mới nhất của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA 2017) và phù hợp với các tổ chức y tế quốc tế, huyết áp được phân loại thành các nhóm chính sau:

Dựa theo phân loại của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), huyết áp 120/70 mmHg được xếp vào nhóm "tăng huyết áp" (elevated blood pressure) do huyết áp tâm thu nằm trong khoảng 120–129 mmHg, mặc dù huyết áp tâm trương vẫn <80 mmHg. Mức huyết áp này vẫn được coi là an toàn đối với người trưởng thành không có bệnh lý nền, và hiện chưa cần điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, để ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành tăng huyết áp giai đoạn 1, người có huyết áp trong ngưỡng này nên chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và quản lý tốt căng thẳng.

Các yếu tố có thể làm thay đổi chỉ số huyết áp

Chỉ số huyết áp không phải lúc nào cũng ổn định. Trên thực tế, huyết áp có thể dao động do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố sinh lý và bệnh lý. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến ảnh hưởng đến huyết áp:

Yếu tố sinh lý

Huyết áp có thể tăng hoặc giảm trong từng thời điểm khác nhau tùy theo hoạt động của cơ thể và cảm xúc. Chẳng hạn:

• Khi bạn vận động mạnh, chơi thể thao hoặc rơi vào trạng thái hưng phấn, chỉ số huyết áp thường tăng nhẹ.
• Trong khi đó, khi cơ thể thư giãn hoặc đang ngủ, huyết áp lại có xu hướng hạ xuống.

Ngoài ra, một số yếu tố sinh lý khác cũng góp phần làm thay đổi huyết áp, bao gồm:

• Tuổi tác: Huyết áp thường tăng dần theo độ tuổi.
• Thuốc men: Một số loại thuốc đang sử dụng có thể làm tăng hoặc giảm huyết áp.
• Cảm xúc tiêu cực: Căng thẳng kéo dài, lo âu, hồi hộp có thể khiến huyết áp dao động.
• Tư thế không đúng: Ngồi, đứng sai cách hoặc giữ nguyên tư thế quá lâu đều ảnh hưởng đến việc đo và kiểm soát huyết áp.
• Chế độ ăn uống: Thói quen ăn mặn, tiêu thụ nhiều chất béo hoặc thực phẩm chế biến sẵn có thể khiến huyết áp tăng cao.

Yếu tố bệnh lý

Một số bệnh lý nền cũng là nguyên nhân khiến huyết áp thay đổi bất thường. Cụ thể:

• Các bệnh nội tiết: Như rối loạn tuyến yên, tuyến giáp hoặc tuyến thượng thận.
• Tiểu đường: Làm tổn thương mạch máu, dẫn đến huyết áp tăng cao.
• Tình trạng viêm nhiễm: Ví dụ như viêm cầu thận, cường giáp, hoặc bệnh lý tuyến thượng thận… có thể làm ảnh hưởng đến huyết áp.

Việc nắm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp sẽ giúp bạn chủ động điều chỉnh lối sống và chăm sóc sức khỏe tốt hơn, đặc biệt là với những người có tiền sử tăng hoặc hạ huyết áp.

Huyết áp 120/70 mmHg là chỉ số phổ biến ở nhiều người trưởng thành và thường được xem là an toàn nếu không có bệnh lý nền đi kèm. Tuy nhiên, theo hướng dẫn của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), mức huyết áp này thuộc nhóm “tăng huyết áp” nhẹ và là dấu hiệu cảnh báo sớm cần được theo dõi. Việc duy trì huyết áp ổn định không chỉ giúp bảo vệ tim mạch mà còn làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như đột quỵ, suy tim, hoặc tổn thương thận. Do đó, bên cạnh việc theo dõi chỉ số huyết áp định kỳ, mỗi người nên chủ động xây dựng lối sống lành mạnh, kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế khi cần thiết để giữ gìn sức khỏe tim mạch bền vững lâu dài.