Khi nào cần giám định tâm thần? Các hình thức giám định hiện nay

Giám định tâm thần (hay giám định pháp y tâm thần) là công tác phối hợp giữa ngành y tế với công an, viện kiểm sát và tòa án liên quan đến các vấn đề về dân sự và hình sự. Vậy khi nào cần giám định pháp y tâm thần? Các hình thức giám định pháp y tâm thần hiện nay? Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về giám định tâm thần ở bài viết dưới đây nhé.

Nhiệm vụ của giám định tâm thần

Giám định pháp y tâm thần liên quan đến các vấn đề về dân sự và hình sự, giúp cơ quan tòa án đưa ra những phán quyết mang tính công bằng. Vì vậy, nhiệm vụ của việc giám định pháp y tâm thần đối với các bị can, bị cáo là rất quan trọng.

• Giúp xác định các đối tượng có các rối loạn tâm thần hoặc đang mắc bệnh tâm thần hay không. Đối tượng có thực sự bị bệnh hay giả bệnh và mức độ của bệnh như thế nào. Dựa trên cơ sở đó để xác định trách nhiệm của đối tượng giám định với các hành vi phạm pháp đã gây ra.
• Đóng vai trò bảo vệ quyền lợi cho người bệnh và xác định trách nhiệm xã hội đối với thiệt thòi dân sự.
• Xác định các hành vi dân sự và năng lực chịu trách nhiệm của các đối tượng liên quan trong vụ kiện dân sự nghi vấn có rối loạn tâm thần.

Khi nào cần làm giám định tâm thần?

Theo thông tư ban hành, việc giám định pháp y tâm thần và biểu mẫu sử dụng trong giám định đối với 21 bệnh tâm thần, rối loạn liên quan đến hệ thần kinh thường gặp, bao gồm:

• Chứng ảo giác thực tổn, rối loạn hoang tưởng thực tổn, rối loạn nhân cách thực tổn, hội chứng sau chấn động não.
• Bệnh về rối loạn tâm thần, rối loạn tâm thần phân liệt, rối loạn hoang tưởng, rối loạn loạn thần cấp, rối loạn phân liệt cảm giác, hành vi do sử dụng rưỡi hoặc các chất có thuốc phiện, tâm thần phân liệt.
• Các giai đoạn hưng cảm, rối loạn cảm xúc lưỡng cực, rối loạn sự thích ứng, giai đoạn trầm cảm, phản ứng stress cấp.
• Bệnh về rối loạn nhân cách Panranoid, rối loạn nhân cách sống xã hội, rối loạn nhân cách cảm xúc không ổn định, chậm phát triển tâm thần, động kinh, rối loạn nhân cách dạng phân liệt.

Các hình thức giám định tâm thần hiện nay

Hiện nay có rất nhiều phương thức để giám định pháp y tâm thần để xác định tình trạng bệnh của đối tượng giám định, cụ thể như sau:

Giám định pháp y tâm thần tại phòng khám

Hình thức giám định này được áp dụng với những trường hợp đơn giản, không gặp khó khăn khi chẩn đoán. Giám định nhằm xác định năng lực và trách nhiệm hành vi của đối tượng giám định.

Giám định pháp y tâm thần tại chỗ

Hình thức giám định này được áp dụng với những trường hợp, sau khi giám định viên xem xét thấy có thể tiến hành giám được tại chỗ thuận lợi thì tiến hành. Hình thức này thường được áp dụng với các đối tượng giám định đang bị giam giữ, không thể đưa ra ngoài vì khó khăn hoặc không an toàn để quản lý.

Giám định tâm thần nội trú

Đây là hình thức giám định tại cơ sở thực hiện giám định tâm lý. Áp dụng với những trường hợp phức tạp, khó chẩn đoán và xác định năng lực hành vi của đối tượng giám định. Đối tượng giám định sẽ được lưu lại tại cơ sở giám định pháp y tâm thần của bệnh viện chuyên khoa tâm thần.

Giám định viên sẽ có trách nhiệm theo dõi, khám xét lâm sàng, cho làm xét nghiệm phục vụ cho giám định và nghiên cứu hồ sơ tài liệu liên quan. Thời gian lưu đối tượng để làm giám định tại cơ sở giám định nội trú trong khoảng 6 tuần.

Giám định pháp y tâm thần vắng mặt

Đây là hình thức giám định đặc biệt, chủ yếu dựa trên hồ sơ, khi không có mặt bị can hoặc bị cáo. Giám định áp dụng với các đối tượng giám định bị mất tích, chết hoặc những trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

Giám định pháp y tâm thần bổ sung

Hình thức này được áp dụng trong trường hợp nội dung kết luận giám định chưa rõ ràng, đầy đủ hoặc có vấn đề mới liên quan đến vụ án. Hoặc các vụ việc đã được kết luận giám định trước đó, theo trưng cầu hoặc yêu cầu giám định bổ sung.

Thực hiện giám định lại

Đây là hình thức được thực hiện khi kết luận giám định lần đầu không chính xác. Lưu ý, bệnh nhân sẽ được giám định lại từ đầu.

Thực hiện giám định lần thứ hai

Với trường hợp kết quả giám định lần đầu và kết quả giám định lại có sự khác nhau. Người trưng cầu giám định quyết định thì sẽ thực hiện giám định pháp y tâm thần lại lần 2.

Giám định tâm thần là công tác quan trọng và cần thiết, giúp công tác điều tra và tố tụng diễn biến thuận lợi hơn. Đồng thời giúp bảo vệ quyền lợi của đối tượng giám định. Bài viết trên là những thông tin Nhà thuốc Long Châu muốn chia sẻ đến bạn về hình thức giám định tâm thần. Hãy theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều tin tức hữu ích và mới nhất nhé.

Xem thêm:

• Hiện tượng tâm lý là gì? Nguồn gốc của hiện tượng tâm lý