Người mệt mỏi khám không ra bệnh thì phải làm gì?

Câu hỏi:

Thưa bác sĩ, người mệt mỏi khám không ra bệnh thì phải làm gì?

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Mệt mỏi kéo dài nhưng không tìm ra nguyên nhân qua các xét nghiệm hoặc thăm khám có thể là một tình trạng khiến bạn lo lắng và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, cả về thể chất lẫn tinh thần và cần cách tiếp cận toàn diện để xử lý. Dưới đây là những điều tôi muốn bạn lưu ý và thực hiện:

Đánh giá tình trạng mệt mỏi của bản thân

Đầu tiên, bạn cần tự đánh giá kỹ lưỡng các triệu chứng:

• Mệt mỏi xuất hiện khi nào? Có kéo dài hơn vài tuần không?
• Cường độ mệt mỏi: Mệt nhẹ, trung bình hay kiệt sức?
• Liên quan đến thời gian trong ngày: Mệt vào buổi sáng sau khi ngủ dậy hay tăng dần về chiều?
• Các triệu chứng kèm theo: Mất ngủ, chán ăn, sụt cân, đau nhức cơ thể, chóng mặt hoặc buồn chán.

Điều này sẽ giúp chúng tôi khi thăm khám có được bức tranh rõ ràng hơn về tình trạng sức khỏe của bạn.

Các nguyên nhân thường gặp dẫn đến mệt mỏi mà không ra bệnh

Một số nguyên nhân có thể giải thích tình trạng mệt mỏi của bạn, ngay cả khi các xét nghiệm cơ bản không phát hiện được bất thường:

Yếu tố sinh lý

Thiếu ngủ hoặc giấc ngủ không chất lượng: Ngủ không đủ thời gian, thường xuyên thức giấc hoặc bị ngưng thở khi ngủ (sleep apnea).

Thiếu hụt dinh dưỡng: Thiếu sắt, vitamin D, vitamin B12 hoặc magie.

Lối sống ít vận động: Thiếu hoạt động thể chất cũng có thể gây ra sự trì trệ trong tuần hoàn máu và năng lượng.

Yếu tố tâm lý và tinh thần

Căng thẳng hoặc lo âu kéo dài: Tác động mạnh đến cơ thể, gây ra cảm giác kiệt sức.

Trầm cảm tiềm ẩn: Đây là một nguyên nhân phổ biến nhưng khó nhận diện.

Rối loạn nội tiết

Suy giáp nhẹ: Tuyến giáp hoạt động không đủ có thể gây ra tình trạng mệt mỏi dai dẳng.

Rối loạn hormone tuyến thượng thận: Mệt mỏi mãn tính có thể liên quan đến suy thượng thận nhẹ.

Các bệnh lý tiềm ẩn khó phát hiện ban đầu

Hội chứng mệt mỏi mãn tính (Chronic Fatigue Syndrome - CFS): Là tình trạng mệt mỏi kéo dài hơn 6 tháng, không rõ nguyên nhân, không cải thiện khi nghỉ ngơi.

Rối loạn miễn dịch nhẹ: Các bệnh tự miễn như lupus, viêm khớp dạng thấp có thể biểu hiện rất mờ nhạt ở giai đoạn đầu.

Nhiễm trùng mạn tính: Như nhiễm virus Epstein-Barr (EBV), viêm gan B/C.

Những việc bạn cần làm ngay bây giờ

Dưới đây là hướng dẫn từng bước mà bạn nên thực hiện:

Xem lại quá trình thăm khám

Nếu đã làm xét nghiệm cơ bản (công thức máu, chức năng gan thận, đường huyết, kiểm tra tuyến giáp) nhưng không tìm ra bất thường, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về các xét nghiệm chuyên sâu hơn, chẳng hạn như:

• Xét nghiệm viêm nhiễm mãn tính hoặc bệnh tự miễn.
• Kiểm tra hormone tuyến giáp và tuyến thượng thận.
• Đo chất lượng giấc ngủ (sleep study) nếu nghi ngờ ngưng thở khi ngủ.

Xem xét yếu tố tâm lý và tinh thần

Hãy tự hỏi liệu bạn có đang căng thẳng, áp lực trong công việc, học tập hay cuộc sống cá nhân không.

Nếu cảm thấy buồn bã, chán nản kéo dài, hãy cân nhắc tham khảo ý kiến bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia tâm thần kinh. Trầm cảm hoặc lo âu tiềm ẩn là nguyên nhân rất phổ biến gây mệt mỏi.

Điều chỉnh lối sống

Hãy bắt đầu bằng việc chăm sóc sức khỏe tổng quát, vì đôi khi lối sống không lành mạnh là gốc rễ của vấn đề:

• Giấc ngủ: Ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi đêm, duy trì giờ giấc ngủ đều đặn. Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.
• Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu sắt, vitamin D, B12 và omega-3. Uống đủ nước mỗi ngày.
• Tập thể dục: Duy trì tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày để cải thiện tuần hoàn và tăng năng lượng.
• Giảm căng thẳng: Hãy thử các bài tập thiền, yoga hoặc hít thở sâu để thư giãn tinh thần.

Điều trị triệu chứng tạm thời

Nếu tình trạng mệt mỏi ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, bác sĩ có thể kê các loại vitamin, khoáng chất bổ sung hoặc thuốc hỗ trợ giấc ngủ nếu bạn bị mất ngủ.

Theo dõi triệu chứng

Ghi chép chi tiết về tình trạng mệt mỏi hàng ngày: Khi nào bắt đầu, mức độ, yếu tố làm nặng hoặc giảm triệu chứng.

Điều này giúp bác sĩ có thêm thông tin để đưa ra chẩn đoán chính xác.

Khi nào cần đi khám lại ngay lập tức?

Hãy quay lại gặp bác sĩ nếu:

• Mệt mỏi kéo dài hơn 1 tháng mà không cải thiện, ngay cả khi bạn đã thay đổi lối sống.
• Xuất hiện thêm các triệu chứng khác như sụt cân không rõ nguyên nhân, đau ngực, khó thở, chóng mặt.
• Triệu chứng mệt mỏi kèm theo sốt kéo dài hoặc đau nhức cơ thể.

Mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân là một tình trạng không hiếm gặp. Quan trọng nhất là bạn không nên tự ý bỏ qua các triệu chứng hoặc tự dùng thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Thay vào đó, hãy kiên nhẫn thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khỏe tổng quát, tiếp tục thăm khám định kỳ để loại trừ các bệnh lý tiềm ẩn. Dù không phải lúc nào cũng tìm ra nguyên nhân rõ ràng, nhưng với sự kết hợp giữa điều chỉnh lối sống và hỗ trợ từ y tế, bạn có thể cải thiện đáng kể tình trạng mệt mỏi và chất lượng cuộc sống của mình.