Nguyên nhân gây sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC và cách xử trí cha mẹ nên biết

Hiện tượng sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ. Hầu hết các trường hợp sốt sau tiêm phòng ở trẻ là phản ứng bình thường và có thể tự khỏi sau 1 – 2 ngày mà không cần lo lắng. Cha mẹ có thể theo dõi và chăm sóc trẻ tại nhà bằng các biện pháp hạ sốt đơn giản. Tuy nhiên, việc nhận biết sớm các dấu hiệu nguy hiểm sẽ giúp đảm bảo an toàn cho trẻ và giảm nguy cơ xảy ra biến chứng sau tiêm phòng. Cùng Long Châu tìm hiểu nhé!

Nguyên nhân gây sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC

Sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC là một phản ứng phổ biến, thường xuất hiện trong vòng 24 – 48 giờ sau tiêm và tự khỏi mà không cần can thiệp y tế. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang hoạt động để tạo ra kháng thể bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn Neisseria meningitidis – tác nhân gây viêm não mô cầu.

Phản ứng sinh lý liên quan đến vắc xin

Một trong những nguyên nhân chính gây sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC là phản ứng của cơ thể đối với chính thành phần của vắc xin. Trong vắc xin có chứa kháng nguyên, có thể là vi khuẩn bất hoạt hoặc polysaccharide từ vỏ vi khuẩn, cùng với các tá dược, chất bảo quản và hợp chất bổ trợ.

Khi vắc xin được đưa vào cơ thể, hệ miễn dịch nhận diện các thành phần này là yếu tố “lạ” và bắt đầu kích hoạt phản ứng miễn dịch để sản sinh kháng thể. Trong quá trình này, cơ thể có thể xuất hiện các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau nhức cơ thể hoặc sưng đỏ tại vị trí tiêm. Đây là một phản ứng bình thường và chứng tỏ vắc xin đang hoạt động hiệu quả.

Phản ứng do sai sót trong tiêm chủng

Sai sót trong quá trình bảo quản, pha chế hoặc tiêm chủng cũng có thể là nguyên nhân gây sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC. Vắc xin được yêu cầu bảo quản trong điều kiện nhiệt độ nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng. Nếu vắc xin bị bảo quản sai cách, tiếp xúc với nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, có thể làm mất ổn định thành phần bên trong, làm tăng nguy cơ gây ra phản ứng phụ sau tiêm.

Ngoài ra, lỗi trong kỹ thuật tiêm cũng có thể dẫn đến phản ứng tại chỗ, khiến cơ thể phản ứng mạnh hơn. Nếu vắc xin được tiêm sai vị trí, tiêm quá sâu hoặc quá nông, có thể gây đau nhiều hơn bình thường, làm tăng phản ứng viêm tại chỗ và dẫn đến sốt. Do đó, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiêm chủng là rất quan trọng để hạn chế các phản ứng không mong muốn.

Yếu tố tâm lý khi tiêm chủng

Yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong phản ứng sau tiêm, đặc biệt là ở những người sợ kim tiêm hoặc quá lo lắng trước khi tiêm chủng. Một số người có thể bị hồi hộp, căng thẳng quá mức, dẫn đến hội chứng Vasovagal – hiện tượng ngất do thần kinh phế vị. Hội chứng này có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, choáng váng, buồn nôn, nhịp tim chậm và đôi khi là sốt nhẹ.

Khi nào trẻ cần tới gặp bác sĩ?

Sốt là một phản ứng phổ biến sau khi tiêm phòng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang hoạt động để tạo ra kháng thể chống lại bệnh tật. Trong hầu hết các trường hợp, sốt sau tiêm không nguy hiểm và có thể tự khỏi sau 1 – 2 ngày.

Tuy nhiên, có những tình huống mà trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế để kiểm tra và xử lý kịp thời. Việc nhận biết khi nào cần can thiệp y tế là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho trẻ. Cha mẹ cần chú ý ở một số trường hợp sau:

• Sốt cao trên 38,5°C kéo dài hơn 2 ngày và không có dấu hiệu hạ nhiệt dù đã dùng thuốc hạ sốt. Nếu trẻ liên tục sốt cao không đáp ứng với thuốc, có thể là dấu hiệu của một phản ứng miễn dịch quá mức hoặc một bệnh lý tiềm ẩn khác cần được kiểm tra.
• Co giật, mệt lả, lì bì và không phản ứng khi được gọi. Đây có thể là dấu hiệu của phản ứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, cần can thiệp y tế ngay lập tức.
• Tím tái, khó thở, thở nhanh hoặc thở rít. Nếu trẻ có biểu hiện khó thở, tím tái môi hoặc đầu chi, thở khò khè bất thường hoặc rút lõm lồng ngực khi thở, có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng (sốc phản vệ). Đây là tình huống khẩn cấp cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.
• Trẻ quấy khóc dữ dội, khóc thét kéo dài trên 3 giờ. Trẻ có thể có phản ứng đau hoặc khó chịu bất thường, có nguy cơ cao gặp biến chứng tại vị trí tiêm hoặc phản ứng thần kinh.
• Triệu chứng như phát ban, mẩn ngứa, ho kéo dài trên 1 ngày. Nếu trẻ bỏ bú, biếng ăn kéo dài cùng với các triệu chứng bất thường trên da hoặc đường hô hấp, có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng hoặc nhiễm trùng.
• Sưng đau quá mức tại vị trí tiêm, có dấu hiệu áp xe. Nếu vị trí tiêm bị sưng đỏ lớn hơn 5 cm, đau nhiều hoặc có dịch mủ chảy ra, có thể là dấu hiệu nhiễm trùng tại chỗ, cần được điều trị sớm để tránh biến chứng.

Biện pháp giúp bé hạ sốt sau tiêm phòng

Sốt sau tiêm phòng viêm não mô cầu là một phản ứng thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng nếu không được xử lý đúng cách có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Việc áp dụng các biện pháp hạ sốt hiệu quả giúp bé nhanh chóng trở lại trạng thái bình thường, giảm thiểu nguy cơ biến chứng không mong muốn.

Hạ sốt cho trẻ nhỏ

Khi trẻ bị sốt nhẹ dưới 38.5 độ C, cha mẹ hoặc người chăm sóc cần nới rộng quần áo để cơ thể bé được thông thoáng, không bị bí nhiệt. Một trong những phương pháp an toàn và hiệu quả để hạ nhiệt là sử dụng khăn sạch, mềm nhúng vào nước ấm có nhiệt độ từ 36 – 37 độ C, sau đó tiến hành chườm ấm ở các vị trí có mạch máu lớn đi qua như nách, cổ, bẹn.

Bên cạnh đó, lau toàn thân bằng khăn ấm cũng giúp cơ thể tản nhiệt nhanh hơn, hỗ trợ làm giảm cơn sốt mà không cần can thiệp thuốc ngay lập tức.

Nếu nhiệt độ cơ thể bé tăng cao trên 38.5 độ C, ngoài phương pháp chườm ấm, cha mẹ nên cân nhắc sử dụng thuốc hạ sốt để kiểm soát thân nhiệt kịp thời. Thuốc hạ sốt phổ biến và an toàn cho trẻ nhỏ là Paracetamol, được sử dụng theo liều lượng dựa trên cân nặng của trẻ và tuân theo hướng dẫn ghi trên bao bì hoặc chỉ định của bác sĩ.

Chăm sóc sức khỏe tổng thể

Bên cạnh các biện pháp hạ sốt trực tiếp, việc chăm sóc toàn diện cho trẻ cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi. Đảm bảo bé uống đủ nước, có thể bổ sung nước lọc, nước trái cây hoặc dung dịch điện giải để ngăn ngừa mất nước do sốt.

Đồng thời, bổ sung dinh dưỡng hợp lý với các món ăn dễ tiêu hóa, giàu vitamin và khoáng chất cũng giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ cơ thể bé hồi phục nhanh hơn. 

Bên cạnh đó, cha mẹ nên cho trẻ mặc quần áo mỏng, thoáng mát, làm từ chất liệu mềm mại, thấm hút mồ hôi tốt để giúp tản nhiệt hiệu quả. Tránh mặc quá nhiều lớp hoặc đắp chăn dày khi trẻ đang sốt, vì điều này có thể làm nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn, gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về hiện tượng sốt sau tiêm viêm não mô cầu AC. Thực hiện đúng các biện pháp hạ sốt không chỉ giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn mà còn giảm thiểu các rủi ro do sốt cao gây ra.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là đơn vị hàng đầu cung cấp đa dạng các dịch vụ tiêm chủng như: Tiêm lẻ, tiêm theo yêu cầu, mua đặt giữ vắc xin theo yêu cầu, đặt giữ vắc xin online… Với những ưu điểm như tiêm nhẹ - ít đau, vắc xin chính hãng - đa chủng loại, giá tốt, hệ thống lưu trữ đạt chuẩn GSP, Long Châu là điểm đến đáng tin cậy cho quý khách hàng mỗi khi có nhu cầu về tiêm chủng. Liên hệ với Tiêm chủng Long Châu qua Hotline 1800 6928 để được tư vấn, hẹn lịch miễn phí hoặc đặt lịch online.

Xem thêm:

• Tiêm viêm màng não mô cầu BC có sốt không?
• Tiêm vacxin viêm màng não mủ có sốt không?
• Nên tiêm não mô cầu B hay BC? Lựa chọn nào tốt nhất?