Nhận biết triệu chứng sỏi niệu quản và cách điều trị hiệu quả

Bạn có bao giờ cảm thấy cơn đau bất ngờ xuất hiện ở vùng lưng dưới hay bụng mà không rõ nguyên nhân? Đó có thể là dấu hiệu của triệu chứng sỏi niệu quản – một căn bệnh thường bị bỏ qua nhưng lại gây ra những cơn đau dữ dội và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, sỏi niệu quản có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vậy làm sao để nhận biết các triệu chứng này ngay từ đầu? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Sỏi niệu quản có đặc điểm gì?

Sỏi niệu quản là những viên đá nhỏ hình thành trong niệu quản, ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Sỏi niệu quản có những đặc điểm sau:

• Kích thước và hình dạng: Sỏi niệu quản có kích thước từ nhỏ như hạt cát đến lớn như quả bóng. Hình dạng của sỏi có thể tròn, vuông hoặc hình thù bất kỳ tùy thuộc vào chất liệu hình thành. Sỏi nhỏ có thể di chuyển dễ dàng, nhưng sỏi lớn có thể bị kẹt lại trong niệu quản và gây tắc nghẽn.
• Thành phần: Sỏi niệu quản thường được tạo thành từ các chất khoáng như canxi oxalat, canxi phosphate, axit uric hoặc struvite. Thành phần này ít nhiều ảnh hưởng đến cách điều trị và nguy cơ tái phát của sỏi.
• Vị trí: Sỏi có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong niệu quản, nhưng thường gặp nhất là ở nơi niệu quản hẹp, nơi nước tiểu di chuyển khó khăn. Sỏi có thể nằm ở niệu quản trên, giữa hoặc dưới, gần bàng quang.

Triệu chứng sỏi niệu quản​ thường gặp nhất

Triệu chứng sỏi niệu quản​ có thể khác nhau tùy thuộc vào kích thước và vị trí của sỏi. Những triệu chứng thường gặp nhất bao gồm:

• Đau dữ dội (Đau quặn thận): Cơn đau xảy ra đột ngột và mạnh mẽ, thường bắt đầu ở vùng lưng hoặc hông (gần thận), sau đó lan xuống bụng dưới hoặc bẹn. Cơn đau có thể kéo dài hoặc biến động theo thời gian, đặc biệt khi sỏi di chuyển trong niệu quản.

• Máu trong nước tiểu (Hematuria): Khi sỏi va chạm với niệu quản, có thể làm tổn thương niêm mạc và gây chảy máu. Điều này khiến nước tiểu có thể chuyển sang màu đỏ hoặc hồng, mặc dù lượng máu có thể rất ít.
• Buồn nôn và nôn: Khi niệu quản bị tắc nghẽn hoặc xuất hiện cơn đau dữ dội, nó có thể kích thích hệ thần kinh, gây ra cảm giác buồn nôn hoặc thậm chí nôn mửa
• Tiểu buốt, tiểu rắt: Nếu sỏi di chuyển xuống gần bàng quang sẽ gây ra cảm giác tiểu buốt, tiểu rắt hoặc cảm giác muốn tiểu nhưng không thể tiểu.
• Sốt và ớn lạnh: Khi sỏi gây nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng sốt cao và ớn lạnh, đây là dấu hiệu của nhiễm trùng thận (pyelonephritis).
• Khó tiểu hoặc không tiểu được: Trong trường hợp sỏi lớn hoặc tắc nghẽn hoàn toàn niệu quản, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc tiểu tiện hoặc thậm chí không thể tiểu được.

Sỏi niệu quản nguy hiểm tới mức độ nào?

Sỏi niệu quản có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Một số nguy cơ tiềm ẩn bao gồm:

• Tắc nghẽn đường tiểu: Sỏi có thể làm tắc nghẽn dòng chảy của nước tiểu, gây giãn thận và thận ứ nước. Nếu không điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến suy thận hoặc mất chức năng thận vĩnh viễn.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Sự tắc nghẽn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng thận và các cơ quan khác, thậm chí có thể gây nhiễm trùng huyết nếu không được can thiệp kịp thời.
• Đau dữ dội: Sỏi niệu quản thường dẫn đến cơn đau quặn thận, một cơn đau dữ dội và đột ngột ở vùng lưng, hông hoặc bụng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tinh thần.
• Tổn thương thận: Tắc nghẽn kéo dài có thể gây tổn thương thận nghiêm trọng, làm giảm chức năng thận và dẫn đến suy thận.
• Vỡ hoặc di chuyển gây tổn thương: Sỏi có thể vỡ hoặc di chuyển trong niệu quản, gây tổn thương niêm mạc và mô mềm, dẫn đến chảy máu hoặc viêm nhiễm.

Điều trị sỏi niệu quản như thế nào?

Điều trị sỏi niệu quản phụ thuộc vào kích thước, vị trí của sỏi và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Điều trị không phẫu thuật

• Tăng cường nước uống: Uống nhiều nước giúp sỏi nhỏ có thể di chuyển ra ngoài qua đường tiểu mà không cần can thiệp y tế.

• Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc paracetamol giúp kiểm soát cơn đau khi sỏi di chuyển hoặc gây tắc nghẽn.
• Thuốc giãn cơ trơn: Thuốc giãn cơ trơn (như tamsulosin) hỗ trợ niệu quản giãn ra, tạo điều kiện cho sỏi dễ dàng di chuyển ra ngoài.

Tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL): Sử dụng sóng xung kích để phá vỡ sỏi thành các mảnh nhỏ, tạo điều kiện cho sỏi dễ dàng đi ra ngoài qua đường tiểu. Phương pháp này thường áp dụng cho sỏi nhỏ và không gây xâm lấn.

Nội soi qua niệu đạo: Sử dụng một ống nội soi mỏng đưa qua niệu đạo vào niệu quản để tìm và lấy sỏi ra. Phương pháp này áp dụng cho sỏi lớn hoặc không thể tán vỡ bằng sóng xung kích.

Phẫu thuật mổ mở: Trong trường hợp sỏi quá lớn hoặc khi các phương pháp khác không hiệu quả, phẫu thuật mổ mở có thể cần thiết để lấy sỏi ra khỏi niệu quản.

Tóm lại, nhận diện sớm triệu chứng sỏi niệu quản là rất quan trọng để tránh những biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn cảm thấy cơn đau bất thường ở vùng lưng dưới, tiểu ra máu, buồn nôn hay gặp khó khăn khi đi tiểu, đừng ngần ngại đi khám ngay. Việc phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu cơn đau và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Hãy chú ý lắng nghe cơ thể mình và hành động sớm để ngăn ngừa những rủi ro không đáng có!