Những cấp độ viêm túi mật cấp tính phổ biến nhất và phương pháp chẩn đoán

Phân loại cấp độ viêm túi mật chính xác sẽ giúp người bệnh tìm được phương pháp điều trị phù hợp, nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh. Quá trình chẩn đoán viêm túi mật cấp được thực hiện thông qua việc kết hợp các phương pháp như khám lâm sàng, siêu âm, xét nghiệm, chụp cắt lớp vi tính và sử dụng hình ảnh chụp xạ. Cùng theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm thông tin chi tiết về vấn đề này.

Những cấp độ viêm túi mật cấp tính

Hiện nay, việc phân loại các cấp độ viêm túi mật cấp tính đang được áp dụng phổ biến như sau:

• Cấp độ 1: Viêm túi mật nhẹ, đây là tình trạng viêm nhẹ xảy ra tại túi mật, không gây ra rối loạn chức năng đáng kể ở cơ quan, bệnh nhân tỏ ra khá khỏe mạnh.
• Cấp độ 2: Viêm túi mật trung bình, lúc này túi mật bị viêm, đi kèm với một hoặc nhiều tiêu chuẩn như bạch cầu > 18 g/l, sờ thấy khối u ở hạ sườn phải, thời gian mắc bệnh trên 72 giờ, xuất hiện tổn thương viêm tại chỗ như áp xe túi mật, viêm phúc mạc mật, áp xe gan, tổn thương tử mật.
• Cấp độ 3: Viêm túi mật nặng, túi mật bị viêm, đồng thời gây ra rối loạn chức năng tại một hoặc nhiều cơ quan bao gồm chức năng thần kinh, hô hấp, chức năng tim mạch (tụt huyết áp), chức năng thận, gan, rối loạn huyết học (tiểu cầu giảm dưới 100.000/ml).

Bệnh viêm túi mật nguy hiểm như thế nào?

Bất kể cấp độ viêm túi mật nào cũng đều có thể gây ra nhiều biến chứng và tình trạng nghiêm trọng cho bệnh nhân, bao gồm:

• Nhiễm trùng: Viêm túi mật cấp có thể dẫn đến việc nhiễm trùng túi mật hoặc nhiễm trùng lan rộng đến các cơ quan khác trong cơ thể.
• Sỏi mật: Một trong những biến chứng phổ biến của viêm túi mật là sự hình thành sỏi mật. Sỏi làm tắc nghẽn đường mật, gây đau và viêm nhiễm.
• Viêm nhiễm hệ thống: Nếu nhiễm trùng lan rộng và không được kiểm soát, nó dễ dẫn đến sepsis, trường độ cấp độ viêm túi mật nghiêm trọng hơn thì có thể gây tử vong.
• Phù thũng mật: Đây là tình trạng mụn sưng và có mủ trong túi mật. Nếu không được điều trị có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng.
• Nghẽn mật: Viêm túi mật có thể gây nghẽn đường mật, làm giảm lưu lượng chất mật từ túi mật đến ruột, dẫn đến các vấn đề tiêu hóa.
• Tổn thương gan: Viêm túi mật cũng dễ gây tổn thương cho gan, đặc biệt là nếu cấp độ viêm túi mật nặng, bệnh kéo dài và không được điều trị.
• Thủ phạm gây hạ huyết áp: Nếu nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm lan rộng sẽ dẫn đến việc hạ huyết áp (huyết áp thấp), tình trạng này rất nguy hiểm đòi hỏi điều trị ngay lập tức.

Vì vậy, việc chẩn đoán cấp độ viêm túi mật và điều trị viêm túi mật càng sớm càng tốt để ngăn chặn sự phát triển của các biến chứng nghiêm trọng. Người bệnh cần thăm bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng hoặc bất thường nào liên quan đến vùng túi mật hoặc dạ dày.

Chẩn đoán viêm túi mật bằng lâm sàng

Triệu chứng lâm sàng của các cấp độ viêm túi mật thường bao gồm các dạng như sau:

• Đau bụng: Đây là triệu chứng chủ yếu, xuất hiện dưới dạng cơn đau quặn tại vùng gan do sự tắc nghẽn của sỏi ở cổ túi mật. Có khoảng 72 - 93% bệnh nhân bị đau hạ sườn phải và đau ở vùng thượng vị, theo sau là cảm giác buồn nôn và tình trạng nôn mửa.
• Tình trạng sốt: Trong số các trường hợp viêm túi mật cấp, chỉ có khoảng 30% bệnh nhân có sốt, mức độ sốt > 38 độ C. Khoảng một nửa số bệnh nhân có phản ứng đau ở bụng và trường hợp sờ thấy khối u ở hạ sườn phải là hiếm gặp. Có một số trường hợp phản ứng phúc mạc và cơ bụng căng trước.
• Dấu hiệu Murphy: Muốn xác định dấu hiệu Murphy, bác sĩ sẽ đặt các đầu ngón tay của bàn tay phải lên vùng dưới của bờ sườn phải của bệnh nhân và yêu cầu họ thở ra. Bác sĩ ấn tay vào sâu thêm và khi bệnh nhân thở vào, bàn tay giữ nguyên. Nếu sau 3 - 4 lần như vậy, khi bệnh nhân thở vào, họ đột ngột ngừng thở do đau thì đó là dấu hiệu Murphy dương tính, chứng tỏ túi mật bị viêm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc không có dấu hiệu Murphy không có nghĩa là bệnh nhân không mắc phải một trong các cấp độ viêm túi mật.

Các xét nghiệm cần làm để chẩn đoán viêm túi mật

Xét nghiệm không phát hiện bất kỳ chỉ số máu đặc trưng nào đặc biệt trong quá trình chẩn đoán các cấp độ viêm túi mật cấp. Tuy nhiên, những biểu hiện của nhiễm khuẩn là một gợi ý quan trọng để bổ sung cho quá trình chẩn đoán. Trong trường hợp này, có sự tăng của bạch cầu và CRP, đồng thời có sự tăng nhẹ của lượng enzyme huyết thanh trong hệ thống gan mật tụy cũng như bilirubin.

Mức độ bilirubin có thể đạt mức tăng lên đến 4 mg/dl (tương đương với 68 μmol/dl) trong các trường hợp không gặp biến chứng. Kết quả siêu âm thường cho thấy hình ảnh của viêm túi mật cấp và khi CRP tăng > 3 mg/dl, khả năng chẩn đoán viêm túi mật cấp có thể đạt đến độ nhạy 97%, độ đặc hiệu lên 76%, giá trị dự báo dương tính lên đến 95%.

Phương pháp siêu âm chẩn đoán viêm túi mật

Chức năng siêu âm đang được ưu tiên lựa chọn đầu tiên trong quá trình đánh giá những trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ về viêm túi mật cấp.

Việc xác định chẩn đoán cấp độ viêm túi mật cấp liên quan đến sự hình thành sỏi mật thông qua hình ảnh siêu âm được thực hiện khi bác sĩ nhận thức các dấu hiệu như thành túi mật dày (độ dày từ 5mm trở lên), có dịch bao phủ xung quanh túi mật hoặc bệnh nhân phản ứng đau khi áp dụng áp lực trực tiếp lên vị trí túi mật (hiện tượng Murphy được quan sát trên siêu âm). Bên cạnh đó, các dấu hiệu bao gồm sỏi túi mật, túi mật phình to, độ phản xạ âm và hình ảnh của khí.

Tuy nhiên, vì sự chênh lệch giữa độ nhạy và độ đặc hiệu nên quyết định về chẩn đoán viêm túi mật cấp cần được đưa ra sau khi tổng hợp một cách toàn diện từ các kết quả riêng lẻ.

Có nhiều phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác nhau giúp bác sĩ nhận diện hình ảnh của sỏi mật. Tuy nhiên, quyết định sử dụng phương pháp nào cần được xem xét cẩn thận tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Như vậy, việc hiểu rõ về các cấp độ viêm túi mật giúp người bệnh tự nắm bắt tình hình sức khỏe của mình. Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin cụ thể về đặc điểm và triệu chứng của mỗi cấp độ cũng như các phương pháp chẩn đoán bệnh. Hy vọng qua bài viết này sẽ hỗ trợ các bạn tốt hơn trong việc chăm sóc sức khỏe cá nhân và đưa ra quyết định đúng đắn về việc điều trị bệnh.