Những điều người bệnh mỡ máu, đái tháo đường cần biết!

Với thói quen ăn uống nhiều tinh bột, ít vận động và tiêu thụ rượu bia thường xuyên, người Việt Nam có nguy cơ cao mắc các rối loạn chuyển hóa như tăng triglyceride và LDL-C. Đặc biệt, người bệnh đái tháo đường cần chú ý đến biến chứng võng mạc - nguyên nhân hàng đầu gây mất thị lực. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin quan trọng giúp người bệnh hiểu rõ hơn về việc điều trị và phòng ngừa các biến chứng liên quan.

Nhiều người Việt có nguy cơ tăng triglyceride bên cạnh tăng LDL-C (cholesterol xấu)

Do thói quen ăn nhiều tinh bột, ít vận động và uống rượu bia thường xuyên, nhiều người Việt có nguy cơ tăng triglyceride bên cạnh tăng LDL-C (cholesterol xấu). Theo nhiều khảo sát, người Việt tiêu thụ lượng tinh bột trong một ngày tương đương với cả tuần của người châu Âu, điều này góp phần làm tăng triglyceride và LDL-C. Những yếu tố này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Để kiểm soát triglyceride và LDL-C, việc thay đổi lối sống là bước đầu tiên và rất quan trọng:

• Ăn uống lành mạnh: Giảm tiêu thụ tinh bột tinh chế (cơm trắng, bánh mì trắng), tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây ít đường, ngũ cốc nguyên cám,...
• Tập thể dục đều đặn: Duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần, với các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ hoặc yoga, giúp giảm mỡ máu và cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Hạn chế rượu bia: Một số khảo sát cho thấy người Việt tiêu thụ rượu bia gấp 4 lần người Singapore, làm tăng nguy cơ rối loạn mỡ máu. Việc hạn chế rượu bia sẽ giúp giảm triglyceride hiệu quả.

Trong nhiều trường hợp, nhóm thuốc hạ mỡ máu như statin và fenofibrate có thể được bác sĩ cân nhắc trong quản lý rối loạn mỡ máu hỗn hợp (tăng cả cholesterol xấu LDL-C và triglyceride). Việc chỉ định và sử dụng các thuốc này cần được bác sĩ đánh giá kỹ lưỡng và theo dõi chặt chẽ. 

Uống thuốc không chỉ để hạ chỉ số - mà để phòng ngừa biến chứng!

Nhiều người bệnh nghĩ rằng chỉ cần uống thuốc để đưa chỉ số xét nghiệm mỡ máu hay đường huyết về mức bình thường là đủ. Tuy nhiên, mục tiêu chính của điều trị là ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và mất thị lực. Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường và mỡ máu có thể giảm nguy cơ biến chứng tim mạch tới 50%.

Một sai lầm phổ biến mà nhiều người bệnh mắc phải là tự ý ngưng điều trị khi các chỉ số xét nghiệm trở về mức bình thường. Việc dừng thuốc đột ngột mà không có hướng dẫn của bác sĩ có thể làm tăng nguy cơ tái phát hoặc tiến triển bệnh. Ví dụ, việc ngưng điều trị rối loạn mỡ máu hoặc tăng đường huyết có thể dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng trên tim, thận, mắt và hệ mạch máu. Người bệnh cần tuân thủ đầy đủ phác đồ điều trị và thường xuyên tái khám để được điều chỉnh phù hợp với tình trạng sức khỏe.

Người bệnh không nên tự ý ngưng thuốc ngay cả khi các chỉ số đã trở về mức bình thường. Việc điều trị cần tuân thủ đúng liều, đúng thời gian theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả bền vững.

Người bệnh đái tháo đường hãy khám mắt ngay và tầm soát định kỳ mỗi năm một lần

Biến chứng võng mạc đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây nhìn mờ và mất thị lực ở người bệnh đái tháo đường. Theo Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ (NEI), khoảng 40 - 45% người bệnh đái tháo đường gặp vấn đề về võng mạc. Đáng lo lắng hơn, bệnh thường tiến triển âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể ngăn ngừa đến 95% nguy cơ mất thị lực.

Khám mắt định kỳ mỗi năm giúp phát hiện sớm các tổn thương võng mạc. Bác sĩ nhãn khoa có thể sử dụng các kỹ thuật như chụp đáy mắt hoặc OCT (chụp cắt lớp võng mạc) để đánh giá tình trạng võng mạc. Nếu phát hiện tổn thương, các phương pháp như laser hoặc tiêm thuốc có thể được áp dụng để ngăn chặn tiến triển bệnh.

Đặc biệt, hiện nay đã có thuốc với hoạt chất fenofibrate được chứng minh hiệu quả trong giảm tiến triển bệnh võng mạc đái tháo đường ở giai đoạn sớm – giúp bảo vệ thị lực cho người bệnh đái tháo đường. Bên cạnh vai trò trong kiểm soát triglyceride, fenofibrate còn được ghi nhận có tác động tích cực đến mạch máu võng mạc. Tuy nhiên, việc sử dụng hoạt chất này cần có chỉ định của bác sĩ và kết hợp với kiểm soát đường huyết nghiêm ngặt để đạt hiệu quả tối ưu và đảm bảo an toàn.

Lựa chọn thuốc có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, uy tín, chất lượng

Việc sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc hoặc kém chất lượng có thể làm giảm hiệu quả điều trị, gây tác dụng phụ hoặc thậm chí gây hại cho cơ thể. Sử dụng thuốc giả có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh và gây nguy hiểm cho người bệnh.

Người bệnh nên mua thuốc tại các nhà thuốc được cấp phép, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Tránh mua thuốc từ các nguồn không đáng tin cậy như chợ đen hoặc website không được kiểm định. Việc này giúp đảm bảo chất lượng thuốc và an toàn cho sức khỏe. Người bệnh không nên tự ý thay đổi loại thuốc hoặc liều lượng mà không có sự đồng ý của bác sĩ. Thảo luận với bác sĩ về mọi thay đổi trong điều trị là điều cần thiết.

Bài viết trên đã cung cấp thông tin quan trọng về những điều người bệnh mỡ máu, đái tháo đường cần biết. Kiểm soát mỡ máu và đái tháo đường không chỉ dừng lại ở việc đưa các chỉ số về mức bình thường mà còn nhằm phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và mất thị lực. Việc thay đổi lối sống, tuân thủ điều trị, khám mắt định kỳ và lựa chọn thuốc uy tín sẽ giúp người bệnh bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.