Những điều quan trọng bạn cần biết về tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường

Bệnh tiểu đường đang ngày càng trở nên phổ biến và xuất hiện ở đối tượng người trẻ hóa. Nếu không được điều trị đúng cách, nó có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng như bệnh tim mạch, đột quỵ và các biến chứng khác. Việc duy trì một chế độ dinh dưỡng là quan trọng để kiểm soát bệnh và ngăn chặn sự phát triển của các vấn đề liên quan. Các chuyên gia đã nghiên cứu ra tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường, giúp họ dễ dàng áp dụng và đạt được hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất. Bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ chi tiết về vấn đề này.

Nguyên tắc dinh dưỡng dành cho bệnh nhân tiểu đường

Tuân theo nguyên tắc dinh dưỡng là yếu tố quan trọng đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Thực tế, không có nguyên tắc dinh dưỡng cụ thể nào có thể áp dụng một cách phù hợp cho tất cả bệnh nhân tiểu đường do căn bệnh này có nhiều mức độ và nguyên nhân khác nhau, cũng như tình trạng sức khỏe và đặc điểm cơ địa riêng biệt của từng người.

Bệnh tiểu đường, được chia thành hai loại chính, đều đòi hỏi sự chăm sóc và kiểm soát chế độ ăn uống.

• Tiểu đường type 1 thường xuất hiện ở người trẻ, phát triển nhanh chóng và có nguy cơ cao về biến chứng, yêu cầu kiểm soát chế độ ăn kết hợp với việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
• Tiểu đường type 2 thường xuất hiện ở người trưởng thành, đặc biệt là những người trên 40 tuổi và thường liên quan đến vấn đề thừa cân. Đối với loại này, việc duy trì một chế độ ăn uống hợp lý và thường xuyên vận động có thể kiểm soát tình trạng bệnh.

Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường tập trung vào việc giảm lượng gluxit (nhóm bột đường) để tránh tăng đường huyết sau khi ăn quá mức. Đồng thời, cần hạn chế chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa nhằm ngăn chặn rối loạn chuyển hóa. Tuân thủ tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường đòi hỏi việc cung cấp đủ lượng đường và dinh dưỡng cho hoạt động hàng ngày, duy trì sự hợp lý, điều độ về thời gian và lượng thức ăn trong mỗi bữa ăn.

Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường là gì?

Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường là một phương pháp quản lý chế độ ăn uống đặc biệt được tổ chức theo dạng một kim tự tháp, chia thành 4 tầng, mỗi tầng đại diện cho một nhóm thực phẩm cụ thể. Tầng ở đáy của tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường đại diện cho nhóm thực phẩm mà người tiểu đường cần tiêu thụ nhiều nhất để đảm bảo cung cấp đầy đủ năng lượng và chất dinh dưỡng. Ngược lại, nhóm thực phẩm ở tầng đỉnh của tháp là nhóm mà người tiểu đường nên hạn chế tối đa để kiểm soát lượng đường huyết.

Tầng thấp nhất của tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường thường chứa các thực phẩm giàu chất xơ, khoáng chất, vitamin và chất đạm, những yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và kiểm soát đường huyết. Các nhóm thực phẩm ở các tầng trên tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường giảm dần về lượng cần tiêu thụ, với mục tiêu hạn chế chất béo và bột đường.

Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường nhấn mạnh vào việc tối ưu hóa chế độ ăn uống của người tiểu đường bằng cách cân nhắc tỉ lệ và lượng các nhóm thực phẩm, giúp duy trì sự cân bằng dinh dưỡng và kiểm soát đường huyết hiệu quả.

Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường phù hợp nhất

Tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường được xây dựng nhằm giúp người mắc tiểu đường có khả năng đánh giá và tính toán lượng thực phẩm phù hợp trong từng bữa ăn. Cụ thể, mỗi bữa ăn được xem xét với sự kết hợp của bốn nhóm thực phẩm quan trọng sau:

Nhóm thực phẩm chứa nhiều đường bột

Nhóm thực phẩm này bao gồm ngũ cốc, khoai tây, bánh mỳ, miến, gạo, bánh ngọt. Đường bột từ những thực phẩm này cung cấp năng lượng chủ yếu cho hoạt động của cơ thể và đồng thời bổ sung vitamin A, C, D, chất béo.

Người tiểu đường cần bổ sung nhóm thực phẩm này nhưng ưu tiên lựa chọn những thực phẩm như gạo tẻ, gạo nếp, gạo lứt, khoai lang, ngũ cốc và hạn chế bánh ngọt, khoai tây, bánh mì. Nên chia nhỏ lượng thực phẩm này thành nhiều bữa ăn trong ngày để tránh tăng đột ngột đường huyết.

Nhóm thực phẩm chứa nhiều chất đạm

Thực phẩm như cá, trứng, thịt, sữa, đậu khô nằm trong nhóm này cung cấp chất đạm quan trọng cho hoạt động của cơ thể và đồng thời bổ sung ít sắt, photpho, vitamin. Người trưởng thành cần cung cấp khoảng 1 - 1,2g protein mỗi ngày, tương đương với 15 - 20% tổng năng lượng từ khẩu phần ăn.

Trong tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường, nên ưu tiên chọn thực phẩm chứa chất đạm thực vật như đậu phụ, sữa đậu nành không đường và lựa chọn thịt nạc, tránh ăn da gà để giảm nguy cơ béo phì và thừa cân.

Nhóm thực phẩm cung cấp chất béo

Chất béo đóng vai trò quan trọng trong cung cấp năng lượng cao và tham gia vào các hoạt động tế bào cũng như trong quá trình hấp thụ, hòa tan các vitamin tan trong dầu. Trong phạm vi tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường, nhóm thực phẩm này cũng đóng một vai trò không thể phủ nhận.

Tuy nhiên, việc kiểm soát tỷ lệ chất béo trong khẩu phần ăn là quan trọng, nên chiếm khoảng 25% là mức tối ưu, không vượt quá 30%. Ưu tiên sử dụng dầu thực vật chứa axit béo không no như dầu đậu nành, dầu ô liu, dầu đậu phộng để ngăn chặn nguy cơ béo phì và bệnh tim mạch. Nên hạn chế tối đa các thực phẩm giàu chất béo xấu như nội tạng động vật và đồ đóng hộp.

Nhóm rau củ quả

Nhóm rau củ quả là một thành phần quan trọng được khuyến khích trong tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường. Rau củ quả cung cấp nhiều khoáng chất, chất xơ, vitamin và acid amin hữu ích cho việc kiểm soát đường huyết mà không tăng cường cảm giác béo phì.

Người tiểu đường nên tăng cường tiêu thụ rau xanh, đặc biệt là rau luộc và salad kết hợp với ngũ cốc và hoa quả chín không chứa nhiều đường. Một số loại rau được nghiên cứu cho thấy có tác dụng hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả như tảo spirulina, mướp đắng, nên người bệnh tiểu đường có thể thêm vào chế độ ăn hàng ngày.

Những lưu ý trong chế độ ăn cho người tiểu đường

Trong quá trình thực hiện tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường, các bạn cần lưu ý một số điều như sau:

• Hạn chế việc kiêng khem một loại thực phẩm hoàn toàn và thay vào đó hãy bổ sung đầy đủ loại dinh dưỡng theo tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường, bao gồm chất đạm, chất béo, bột đường, vitamin, muối khoáng, chất xơ.
• Duy trì một chế độ ăn uống ổn định với việc ăn điều độ, đúng giờ, tránh tình trạng quá no hoặc quá đói, nhằm đảm bảo đường huyết ổn định.
• Uống đủ nước, cung cấp ít nhất 40ml nước cho mỗi kilogam cân nặng mỗi ngày.
• Không chỉ tập trung vào 3 bữa chính mà còn chia nhỏ bữa ăn, thêm bữa phụ vào buổi tối để tránh giảm đường huyết.
• Điều chỉnh cơ cấu và lượng thức ăn từ từ, tránh tình trạng sốc cho cơ thể.
• Mỗi loại thực phẩm chứa các dạng dinh dưỡng khác nhau, không có loại thực phẩm nào đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Do đó, việc kết hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau trong bữa ăn là quan trọng, giúp tạo ra sự đa dạng trong chế độ ăn uống, đồng thời đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể một cách đồng đều.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin chi tiết về tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường, giúp bệnh nhân xây dựng chế độ ăn uống khoa học và hiệu quả. Chúng tôi hy vọng rằng nội dung trên đã cung cấp thông tin chi tiết và hữu ích, giúp bạn đọc có cái nhìn sâu sắc hơn về nguyên tắc lập kế hoạch dinh dưỡng theo mô hình tháp dinh dưỡng dành cho người mắc tiểu đường và áp dụng nó một cách có hiệu quả nhất.

Xem thêm:

• Tháp dinh dưỡng cho bé 2 tuổi như thế nào?
• Hành trình phát triển với tháp dinh dưỡng tăng chiều cao