Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Biến chứng đau dây thần kinh sau zona là vấn đề thường gặp ở những người mắc bệnh zona. Đây là một tình trạng đau liên quan đến các sợi thần kinh và da, nếu kéo dài có thể ảnh hưởng đến khả năng lao động, giấc ngủ và tâm lý của người bệnh.
Đau thần kinh sau zona là bệnh lý khá phức tạp và cho tới nay vẫn chưa có loại thuốc điều trị đặc hiệu nào. Phần lớn loại thuốc điều trị bệnh này là thuốc hỗ trợ giảm đau và nhiều loại trong số đó cần đến sự kê đơn của bác sĩ. Vậy những loại thuốc được dùng trong điều trị đau dây thần kinh sau zona là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Bệnh zona thần kinh là một bệnh nhiễm trùng của một dây thần kinh và khu vực da xung quanh nó. Đau dây thần kinh sau zona là tình trạng đau dai dẳng ở khu vực đã từng bị các ban đỏ, mụn nước do loại virus có tên là Varicella zoster gây ra. Loại virus có thể ở trạng thái tiềm ẩn hiện diện trong các hạch rễ sau của các tế bào thần kinh trong nhiều năm. Khi virus tái hoạt động có thể gây viêm, hoại tử và xơ hóa các đầu mút tận cùng thần kinh cảm giác. Các cơn đau này có thể kéo dài hàng tuần, hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm và trở thành mạn tính.
Các yếu tố nguy cơ có thể làm cho người bệnh dễ gặp phải tình trạng đau này bao gồm: Người ở tuổi 50 trở lên, suy giảm hệ miễn dịch; bệnh zona không được điều trị sớm trong vòng 72 giờ, bị zona mức độ nặng.
Đau thần kinh sau zona không giống như triệu chứng đau do một kích thích bên ngoài chẳng hạn như chấn thương. Đây là hiện tượng dây thần kinh bị chèn ép, các chuyên gia cho rằng bệnh zona hình thành mô sẹo bên cạnh các dây thần kinh và tạo ra áp lực lên chúng. Điều này ảnh hưởng và làm rối loạn, gián đoạn tín hiệu dẫn truyền thần kinh, dẫn đến cơn đau nhói, cảm giác như bị đâm hoặc nóng rát dữ dội dọc theo dây thần kinh. Các triệu chứng khác cũng có thể gặp như sốt và ớn lạnh, mệt mỏi, yếu cơ, đau đầu, đau khớp, nhạy cảm với ánh sáng.
Cơn đau có thể kéo dài trong nhiều tháng đến nhiều năm, làm cho cơ thể suy nhược, ảnh hưởng lớn đến chất lượng của cuộc sống hàng ngày như năng suất làm việc, hoạt động giải trí, nghỉ ngơi và tinh thần người bệnh.
Những loại thuốc dùng thuốc dùng trong điều trị đau dây thần kinh sau zona với mục đích để kiểm soát nhiễm trùng, tăng tốc độ chữa lành tổn thương, giảm viêm và giảm đau. Đồng thời, việc lựa chọn loại thuốc điều trị phụ thuộc vào tình trạng, mức độ đau cũng như sức khỏe thể chất, các yếu tố liên quan để thần kinh và tinh thần của người bệnh.
Thuốc chống động kinh
Nhóm thuốc này ngoài tác dụng giúp kiểm soát cơn động kinh ra còn có thể hỗ trợ giảm đau thần kinh hiệu quả. Tuy nhiên, tác dụng không mong muốn bạn có thể gặp phải là gây buồn ngủ, choáng váng, thất điều và rung giật (rung nhãn cầu). Một số thuốc thuộc nhóm chống động kinh được sử dụng trên thị trường hiện nay: Gabapentin, Pregabalin,...
Thuốc chống trầm cảm
Đây là nhóm thuốc tác động đến các chất dẫn truyền thần kinh quan trọng ở não như serotonin và norepinephrine, có hiệu quả trong các trường hợp đau mạn tính. Vì đây cũng là một nhóm thuốc có tác dụng hướng thần nên cũng có thể gây ra tác dụng phụ như buồn ngủ, lú lẫn hoặc một số triệu chứng của tác động kháng cholinergic (mờ mắt, khô miệng, táo bón và bí tiểu).
Một số loại thuốc có thể kể đến như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin hoặc norepinephrine với các hoạt chất là amitriptyline, desipramine (norpramin), nortriptyline (pamelor) và duloxetine (cymbalta).
Thuốc giảm đau
Tình trạng đau dây thần kinh sau zona có thể cần sử dụng các thuốc giảm đau có tác dụng mạnh hơn những loại thuốc giảm đau thông thường. Một số loại thuốc giảm đau mạnh và cần được bác sĩ kê đơn là: Tramadol, hydrocodone, oxycodone, methadone, morphine. Đây là các thuốc giảm đau gây nghiện nên người bệnh cần thận trọng khi sử dụng và chỉ nên dùng thuốc trong thời gian ngắn. Một số tác dụng không mong muốn có thể khi dùng loại thuốc này là buồn nôn, buồn ngủ, choáng váng, táo bón.
Bác sĩ có thể kê đơn capsaicin dưới dạng kem liều thấp để giảm đau dây thần kinh. Capsaicin là chất được chiết từ quả ớt chín khô với tác dụng làm giảm cảm giác đau đớn bằng cách phong tỏa viêm thần kinh, ngăn chặn các dây thần kinh gửi tín hiệu đau đến não. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý kem bôi chứa capsaicin chỉ được dùng đối với vùng da tổn thương đã lành, không được bôi thuốc vào mắt, mũi hoặc miệng để tránh bị kích ứng.
Đây là một loại thuốc gây tê và chống loạn nhịp và dạng bào chế ở miếng dán 5% được dùng trong điều trị đau dây thần kinh sau zona. Với tác dụng trên, loại thuốc này giúp giảm ngứa, nóng rát và đau do viêm dây thần kinh.
Corticoid có thể được tiêm vào khu vực xung quanh tủy sống. Tiêm methylprednisolon vào khoang dưới mạng nhện có thể giúp giảm đau đáng kể ở trường hợp bệnh nhân với tình trạng đau kéo dài và dữ dội. Tuy nhiên, đây là kỹ thuật y tế cần được thực hiện bởi người có chuyên môn, cụ thể là cần sự phối hợp bác sĩ chuyên khoa về gây mê và thần kinh.
Thủy châm là sự phối hợp giữa việc dùng thuốc của y học hiện đại với phương pháp châm kim theo y học cổ truyền. Phương pháp này có thể vừa tác động lên hệ kinh lạc của cơ thể nhờ vào sự kích thích của châm kim, vừa phát huy các tác dụng dược lý của thuốc điều trị, từ đó nâng cao hiệu quả chữa bệnh.
Những thuốc để làm thủy châm có tác dụng giảm đau thần kinh và cung cấp chất dinh dưỡng liên quan đến hệ thần kinh như: Teneurin, neurobion, dibencozid pha trộn với lidocain.
Phương pháp này liên quan đến việc đặt các điện cực trên da tại các khu vực bị đau để phát ra các xung điện nhỏ dẫn đến phong bế thần kinh giao cảm, làm mất cảm giác đau.
Các thiết bị được cấy dưới da dọc theo quá trình dẫn truyền tạo ra cảm giác đau của thần kinh ngoại biên. Trước khi cấy ghép, bác sĩ thực hiện một thử nghiệm chạy bằng điện cực để xác định phản ứng của bệnh nhân. Chất kích thích tủy sống được đưa qua da vào không gian ngoài màng cứng trên tủy sống. Sau đó, cùng với các điện cực được đặt tại vị trí phù hợp, sẽ có một hệ thống để điều chỉnh dòng điện kiểm soát các cơn đau liên quan đến dây thần kinh.
Trên đây là thông tin về thuốc dùng điều trị đau dây thần kinh sau zona, hy vọng có thể cung cấp thêm cho bạn đọc những kiến thức bổ ích. Việc phòng bệnh zona thần kinh rất quan trọng, hiện Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã có đặt trước vắc xin Shingrix - Vắc xin được khuyến cáo phòng ngừa bệnh lý Zona thần kinh do chủng Herpes Zoster gây nên. Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu nhất giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Xem thêm:
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.