Những loại thuốc điều trị tăng huyết áp cho người tiểu đường

Ở người mắc tăng huyết áp và tiểu đường, ngoài sự kiểm soát đường huyết thì việc duy trì chỉ số huyết áp ở mức phù hợp cũng rất quan trọng. Tùy vào tình trạng bệnh của mỗi người mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị dùng thuốc hoặc không dùng thuốc. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin về các loại thuốc điều trị tăng huyết áp cho người tiểu đường để bạn có thể tham khảo.

Tăng huyết áp và tiểu đường có mối liên quan như thế nào?

Việc mắc cả bệnh tiểu đường và tăng huyết áp cao cùng một lúc là trường hợp vẫn thường hay gặp. Tăng huyết áp là một yếu tố tăng mức độ nặng của bệnh tiểu đường, ngược lại ở bệnh nhân tiểu đường việc điều trị tình trạng tăng huyết áp cũng khó hơn. Khi chẩn đoán xác định bệnh, tăng huyết áp có thể xuất hiện trước khi bệnh nhân phát hiện mình bị tiểu đường hoặc là đồng thời. Thường thì trường hợp bị tăng huyết áp sẽ gặp nhiều hơn ở người bị tiểu đường so với người không bị.

Vì sao phải kiểm soát huyết áp ở người mắc bệnh tiểu đường?

Về cơ chế bệnh sinh, lượng đường trong máu cao ở bệnh nhân tiểu đường có thể tăng những nguy cơ bị viêm nhiễm, xơ vữa và các biến chứng về mạch máu. Đồng thời, tăng huyết áp làm tăng áp lực lên thành mạch máu cũng gây tác hại, tổn thương nhất định đối với mạch máu. Vì vậy, khi mắc cả bệnh tiểu đường và tăng huyết áp, thường sẽ dẫn đến các vấn đề sức khỏe như bệnh về thận, bệnh về tim mạch, mạch máu. Trong đó, đặc biệt là tăng nguy cơ mắc bệnh về xơ vữa động mạch, khả năng xảy ra các biến cố tim mạch như đột quỵ, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim. 

Vì thế, kiểm soát huyết áp hiệu quả là một trong những mục tiêu điều trị quan trọng đối với người bị tiểu đường. Theo đó, sự kết hợp giữa đường huyết ở mức cho phép và huyết áp được kiểm soát tốt sẽ bảo vệ sức khỏe lâu dài, cải thiện chất lượng cuộc sống và phòng tránh tối đa các biến chứng xảy ra.

Mức huyết áp cần duy trì bao nhiêu ở người bị đái tháo đường?

Nếu bạn đã tiểu đường và áp dụng huyết áp từ 140/90 trở lên, có thể bạn sẽ phải dùng thuốc điều trị huyết áp cao để giảm huyết áp trở lại bình thường.

Một người bình thường được cho là cao huyết áp khi lớn hơn mức 140/90mmHg (huyết áp tâm thu/huyết áp tâm trương). Đối với người mắc bệnh tiểu đường, mức huyết áp mục tiêu trong điều trị là đưa về mức <130/85. Tuy nhiên, mức huyết áp ổn định này cũng được bác sĩ đánh giá dựa vào tình trạng của bệnh nhân, đối với người có nguy cơ bệnh xơ vữa tim mạch thấp hơn, hoặc tuổi từ 70 trở lên mục tiêu có thể là dưới 140/90.

Những loại thuốc điều trị tăng huyết áp cho người tiểu đường

Nhóm thuốc ức chế men chuyển (ACEI) hoặc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB)

Đây là hai nhóm thuốc hạ huyết áp được sử dụng phổ biến hiện nay cùng với ghi nhận về lợi ích bảo vệ và làm chậm sự tiến triển của bệnh thận. Ngoài ra, nhóm thuốc cũng còn được chỉ định phòng ngừa hoặc giúp cải thiện triệu chứng trong những trường hợp bệnh lý khác như bệnh động mạch vành, suy tim, bệnh thận mạn tính. Ở bệnh nhân bị tiểu đường và tăng huyết áp, nhóm thuốc ACEI hoặc ARB được cho là có hiệu quả khá tốt vì có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm các biến chứng vi mạch và mạch máu lớn do bệnh tiểu đường gây ra.

Nhóm thuốc ACEI hoặc ARB có tác dụng gây giãn mạch hạ huyết áp, đồng thời có tác dụng bảo vệ thận nhờ sự ngăn chặn sự kích thích tiết ra aldosteron ở vỏ thượng thận. Hai nhóm thuốc có tác dụng khá tương tự nhau, tuy nhiên đối với bệnh nhân bị tác dụng phụ (ho khan) hoặc không dung nạp khi dùng nhóm ACE thì có thể được chỉ định sử dụng thay thế bằng nhóm ARB.

Thuốc lợi tiểu thiazid

Thuốc lợi tiểu thiazid giúp hạ huyết áp nhờ vào tác dụng tăng thải nước và muối ở thận, làm giảm thể tích tuần hoàn do đó làm giảm huyết áp. Thuốc lợi tiểu thiazid được sử dụng đơn trị hoặc phối hợp để điều trị huyết áp cao. Bên cạnh hiệu quả hạ áp, nhóm thuốc này cũng được ghi nhận mang lại lợi ích điều trị trong trường hợp bị suy tim hoặc phù nề (sưng), giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim, tử vong do bệnh tim mạch.

Thuốc chẹn kênh canxi

Thuốc chẹn kênh canxi (amlodipine và nifedipine) cũng là nhóm thuốc điều trị tăng huyết áp phổ biến. Nhóm thuốc này có tác dụng giảm lượng canxi đi vào các tế bào cơ tim và mạch máu, dẫn đến giảm nhu cầu oxy của cơ tim, giảm sự co của cơ trơn, giảm sức cản thành mạch và hạ huyết áp. Tuy nhiên, đây là nhóm thuốc gây giãn mạch nhanh và mạnh, dẫn đến huyết áp giảm nhanh làm cho cơ thể có phản xạ, làm tăng nhịp tim nên sẽ không có lợi người bị thiếu máu cơ tim.

Lưu ý khi dùng thuốc điều trị tăng huyết áp cho người bị tiểu đường

Chỉ sử dụng thuốc điều trị khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa, tuyệt đối không tự ý mua thuốc về dùng để tránh xảy ra tác dụng phụ.

Tuân thủ theo đúng hướng dẫn điều trị bác sĩ đã đưa ra, không tự ý ngưng thuốc, thay đổi liều dùng cũng như loại thuốc đang sử dụng.

Tham khảo thêm về những triệu chứng có thể là dấu hiệu tác dụng phụ của thuốc cũng như tư vấn về cách theo dõi đường huyết và huyết áp đều đặn, nhất là khi vừa dùng thuốc điều trị tăng huyết áp và kiểm soát đường huyết. Nếu trong quá trình điều trị xuất hiện các biểu hiện bất thường, cần báo cho bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.

Khuyến cáo trong quá trình điều trị cho người bị tăng huyết áp và đái tháo đường

Tái khám định kỳ để bác sĩ có thể đánh giá được hiệu quả điều trị và điều chỉnh liều lượng phù hợp.

Bên cạnh việc dùng thuốc, việc thay đổi lối sống cũng đóng vai trò quan trọng đối với hiệu quả điều trị bệnh. Sau đây là một số khuyến cáo về những điều nên thay đổi để giúp nâng cao hiệu quả điều trị:

• Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý, tập thể dục điều độ có thể giúp bạn cải thiện chỉ số huyết áp đối với những người bị tiểu đường;
• Hạn chế bia, rượu, thuốc lá để giảm những tác hại trên hệ tim mạch;
• Hạn chế ăn quá mặn và dùng các thực phẩm đóng gói hoặc chế biến tại hàng cũng có thể giúp ích trong quá trình kiểm soát mức huyết áp ổn định;
• Thực hiện một chế độ ăn lành mạnh qua việc bổ sung thêm trái cây và rau quả, thực phẩm chứa nhiều chất xơ chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt và giảm lượng chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa.

Hy vọng bài viết trên mang đến bạn đọc những thông tin hữu ích về các loại thuốc điều trị tăng huyết áp cho người tiểu đường. Những thông tin nhóm thuốc mang tính chất tham khảo, hãy tham vấn với chuyên gia y tế về tình trạng sức khỏe để biết được loại thuốc đang được dùng điều trị.

Xem thêm:

• Uống sữa tươi không đường có tăng đường huyết không?
• Nên đo đường huyết bao lâu 1 lần và đo lúc nào để kết quả chính xác?