Nóng bụng cảnh báo bệnh gì? Cách điều trị nóng bụng

Nóng trong bụng hay còn gọi là tình trạng nóng rát dạ dày là tình trạng mà rất nhiều người lớn đang gặp phải. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng này. Và nóng bụng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một bệnh lý nào đó. Muốn biết rõ về tình trạng nóng rát trong bụng, bạn đừng bỏ lỡ những thông tin quan trọng dưới đây nhé!

Nóng bụng là bị làm sao? Nguyên nhân gây nóng bụng

Nóng trong bụng hay nóng trong dạ dày là cảm giác nóng bừng có thể kèm bỏng rát bên trong dạ dày. Các triệu chứng kèm theo thường là ợ chua, ợ nóng, khó tiêu, đầy hơi, đau dạ dày… Những triệu chứng này có thể do các nguyên nhân dưới đây gây ra:

Nóng bụng do tác động phụ của thuốc

Một số loại thuốc khi đi vào dạ dày có thể gây tác dụng phụ hoặc phản ứng với dịch vụ acid trong dạ dày gây ra cảm giác nóng rát. Điển hình nhất là một số loại thuốc như: Aspirin, Indomethacin, Ibuprofen, Celecoxib, Naproxen, Ketoprofen, Oxaprozin… Nếu sử dụng các loại thuốc này trong thời gian dài, nguy cơ nóng rát bụng càng cao.

Dạ dày phản ứng với thực phẩm, đồ uống

Sau khi ăn đồ cay, uống đồ uống có cồn, đồ uống có gas, dạ dày cũng dễ bị nóng rát. Một số người dị ứng hoặc không dung nạp một số thực phẩm cũng có cảm giác nóng trong bụng. Điển hình nhất là trường hợp không dung nạp lactose, bất dung nạp gluten. Axit citric trong đồ uống có gas làm tăng tiết acid dạ dày. Đồ uống có cồn dẫn đến viêm loét dạ dày và các vấn đề khác về tiêu hóa, cũng gây nóng rát trong bụng.

Thói quen hút thuốc lá

Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho hệ hô hấp mà còn có thể làm hỏng lớp niêm mạc dạ dày, làm bỏng dạ dày. Nicotin trong khói thuốc lá làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày tá tràng gây nóng bụng và các triệu chứng khác như: Đau âm ỉ bụng rốn, ợ chua, khó tiêu, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa...

Thói quen ăn uống chưa khoa học

Ngoài việc ăn đồ cay nóng, những thói quen kém khoa học trong ăn uống cũng là nguyên nhân gây triệu chứng nóng trong bụng như: Ăn ít chất xơ, ăn nhiều đồ chiên rán, ăn đồ chua, thói quen bỏ bữa, ăn uống thất thường không đúng giờ…

Tâm lý căng thẳng kéo dài

Căng thẳng tâm lý trong một thời gian dài có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Acid dạ dày tăng lên làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản… dẫn đến xuất hiện triệu chứng nóng bụng.

Mang thai cũng có thể bị nóng bụng

Khi thai nhi lớn dần lên sẽ làm tăng áp lực lên dạ dày. Điều này làm ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn. Dịch vị acid dạ dày ứ đọng gây nóng rát dạ dày, đầy bụng, khó tiêu. Tình trạng ợ nóng có thể gặp phải ở khoảng 35% phụ nữ mang thai.

Nóng bụng cảnh báo bệnh gì?

Ngoài các nguyên nhân trên, nóng bụng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý như:

Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích xảy ra khi rối loạn chức năng của đường ruột. Đặc trưng của hội chứng là đau bụng tái đi tái lại nhiều lần, chướng bụng, thay đổi thói quen đại tiện nhưng đi khám không phát hiện tổn thương ở đường ruột. 

Theo thống kê, có khoảng 5 - 20% dân số từng mắc hội chứng này ít nhất một lần. Nguyên nhân gây hội chứng có thể là căng thẳng tâm lý, thay đổi nội tiết tố, thực phẩm, đồ uống hoặc thuốc chữa bệnh.

Viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày là tình trạng viêm niêm mạc dạ dày cấp tính hoặc mãn tính. Nguyên nhân gây bệnh có thể do vi khuẩn HP, stress, tự miễn, rượu và một số loại thuốc. Triệu chứng điển hình của bệnh là đau thượng vị, bụng ậm ạch sau ăn, ợ chua, ợ nóng, buồn nôn hoặc nôn. Các tổn thương ở niêm mạc dạ dày sẽ được phát hiện qua nội soi dạ dày.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi thức ăn cùng dịch tiêu hóa ở dạ dày bị trào lên trên thực quản. Tình trạng này không chỉ khiến thực quản bị kích thích và tăng viêm thực quản, hẹp thực quản, biến chứng thực quản Barrett… Bệnh còn kích thích tăng tiết acid dạ dày gây nóng bụng.

Ngoài các bệnh về đường tiêu hóa trên đây, nóng rát trong bụng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý liên quan đến gan, thận. Các bệnh như sỏi thận, sỏi niệu quản, thận ứ nước, thận hư có thể gây đau ở thận và nóng rát vùng thượng vị. Các bệnh viêm gan, gan nhiễm mỡ, áp xe gan… cũng có thể gây nóng thượng vị dạ dày.

Cách điều trị tình trạng nóng bụng

Khi có biểu hiện nóng rát bụng, tốt nhất bạn nên đi khám chuyên khoa tiêu hóa. Nếu không phát hiện tổn thương trong dạ dày, bạn có thể áp dụng một số cách chữa nóng rát dạ dày như:

Thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt

Một số thói quen ăn uống sẽ hữu ích với dạ dày và giúp giảm các triệu chứng khó chịu như nóng rát bụng mà bạn nên tập luyện như:

• Ăn chậm, nhai kỹ khi ăn.
• Chỉ nên ăn no khoảng 80%.
• Ưu tiên đồ ăn, thức uống tốt cho hệ tiêu hóa như rau xanh, trái cây, đồ ăn chứa lợi khuẩn, nước lọc, nước ép rau củ quả, thực phẩm giàu chất xơ.
• Nên luyện thói quen đi đại tiện vào khung giờ cố định, không nhịn đại tiện.
• Ăn đúng giờ, không bỏ bữa, không ăn uống thất thường để hình thành nhịp sinh học cho dạ dày.
• Từ bỏ những thứ, những thói quen không có lợi cho dạ dày nói riêng và sức khỏe nói chung như rượu bia, thuốc lá, thức khuya…

Chữa nóng bụng bằng cách điều trị bệnh lý nguyên nhân

Nếu nóng bụng do các bệnh lý về đường tiêu hóa hay các bệnh lý khác gây nên, bạn cần điều trị khỏi bệnh mới hết được tình trạng nóng rát trong bụng. Tùy từng bệnh lý cụ thể, các bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị khác nhau. Trong hầu hết các trường hợp bệnh lý về đường tiêu hóa, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc với một số loại phổ biến như:

• Thuốc giúp cân bằng lượng acid trong dạ dày như: Calcium Carbonate, Magnesium Hydroxide, Sodium Carbonate,... có tác dụng trung hòa và giảm acid dạ dày gây nóng rát bụng.
• Thuốc kháng sinh kết hợp thuốc ức chế bơm proton dùng cho trường hợp bị viêm loét dạ dày do vi khuẩn Helicobacter pylori.
• Thuốc Sucralfat, Mucosta, Rebamipid… có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày.

Hầu hết các trường hợp nóng bụng không phải là triệu chứng cảnh báo tình trạng sức khỏe nguy hiểm. Khi nóng rát bụng chỉ xảy ra trong thời gian ngắn, tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, trong trường hợp nóng rát bụng kèm đại tiện lẫn máu, đại tiện phân đen, sụt cân không rõ nguyên nhân, đau bụng nặng, đau bụng kèm sốt… bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ sớm.