Ở trẻ em bệnh tay chân miệng có tái phát không? Dấu hiệu nhận biết tay chân miệng

Tay chân miệng là bệnh thường bắt đầu với các triệu chứng như sốt, đau họng và sự xuất hiện của nốt nổi hoặc bọng nước tập trung chủ yếu ở tay, chân và miệng. Bệnh này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và có thể gây tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Vậy khi đã từng mắc bệnh rồi thì bệnh tay chân miệng có tái phát không?

Tổng quan về bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm có thể lan từ người sang người, do virus đường ruột gây ra. Bệnh này thường được gây ra bởi hai nhóm virus chính là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Triệu chứng chính của bệnh là sự tổn thương trên da và niêm mạc, thường xuất hiện dưới dạng nốt nổi hoặc bọng nước, tập trung ở miệng, lòng bàn tay, bàn chân, mông và khu vực gối.

Bệnh chân tay miệng thường lây truyền qua đường tiêu hoá, từ nước bọt, phỏng nước và phân của người bệnh. Do đó, các tình huống tập thể như trẻ em đi học tại trường mẫu giáo, nơi trẻ chơi tập trung thường là nguồn nguy cơ lây truyền bệnh và có thể gây ra các cuộc dịch bệnh.

Bệnh này có thể xảy ra quanh năm, nhưng thường có đợt gia tăng vào các tháng từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm. Bệnh tay chân miệng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Các trường hợp gây biến chứng nặng thường do EV71. Các biến chứng này bao gồm:

• Biến chứng về não bộ: Viêm não, viêm não tủy, viêm thân não, viêm màng não. Những bệnh này thường có biểu hiện như giật mình, ngủ gà, bứt rứt, đi loạng choạng, run chi, mắt nhìn ngược, rung giật nhãn cầu, yếu liệt chi, co giật, hôn mê,...
• Biến chứng liên quan đến hệ tim mạch và hô hấp, bao gồm: Viêm cơ tim, phù phổi cấp, tăng áp huyết, suy tim và sự suy yếu của mạch máu, có thể dẫn đến tử vong ngay lập tức nếu không được can thiệp kịp thời.

Dấu hiệu giúp nhận biết bệnh tay chân miệng sớm

Bệnh tay chân miệng thường có thời gian ủ bệnh, tức là thời kỳ từ khi bị nhiễm bệnh đến khi xuất hiện triệu chứng, thường kéo dài từ 3 đến 7 ngày.

Khi bị bệnh, ban đầu có thể xuất hiện triệu chứng như sốt và thường đi kèm với đau họng. Người bệnh có thể cảm thấy không thoải mái và mất sự thèm ăn. Sau khoảng 1 hoặc 2 ngày từ khi bắt đầu có sốt, các vết loét đau và mụn nước sẽ xuất hiện trong miệng hoặc họng, hoặc cả hai nơi này.

Mụn nước có thể xuất hiện ở tay, chân, miệng, lưỡi, bên trong má và đôi khi ở mông (ở mông thường do tiêu chảy gây ra). Mụn nước hiếm khi gây ngứa ở trẻ em, nhưng có thể gây ngứa mạnh ở người lớn. Vết loét và mụn nước thường tự khỏi trong vòng một tuần hoặc thậm chí lâu hơn.

Bệnh tay chân miệng thường nhẹ và chỉ gây sốt trong một vài ngày, và các triệu chứng thường khá nhẹ. Hãy tham khảo bác sĩ nếu vết loét trong miệng hoặc đau họng làm cho trẻ không thể uống nước, hoặc nếu có bất kỳ sự thay đổi nào trong triệu chứng của trẻ sau vài ngày.

Một số biện pháp điều trị bệnh tay chân miệng

Hiện tại, chưa có phương pháp đặc hiệu để điều trị bệnh chân tay miệng, do đó, chúng ta chủ yếu tập trung vào việc giảm các triệu chứng và tăng cường hệ thống miễn dịch. Cần thường xuyên theo dõi để phát hiện và điều trị kịp thời các biến chứng và đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và tăng cường sức kháng.

Bảo vệ sức khỏe răng miệng của trẻ bằng cách giữ cho miệng luôn sạch sẽ. Trẻ cần được nghỉ ngơi và tránh các tác nhân gây kích thích. Điều trị các triệu chứng của bệnh tay chân miệng như sau:

• Khi trẻ có sốt cao (từ 38,5 độ C trở lên), cần sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen.
• Đảm bảo cung cấp đủ nước cho trẻ thông qua dung dịch điện giải oresol.
• Nếu trẻ có vết loét trong miệng hoặc họng, sử dụng dung dịch glycerin borat để làm sạch miệng trước và sau khi ăn. Gel rơ miệng có thể giúp sát khuẩn và giảm đau, từ đó giúp trẻ ăn uống dễ dàng hơn.
• Trong trường hợp trẻ có co giật, cần sử dụng các loại thuốc chống co giật.
• Bổ sung vitamin C, kẽm và các loại thuốc tăng cường hệ thống miễn dịch để thúc đẩy quá trình phục hồi của trẻ.

Bệnh tay chân miệng có tái phát không?

Nhiều phụ huynh lo lắng rằng liệu bệnh tay chân miệng có tái phát không và mức độ lây lan của bệnh như thế nào?

Theo các chuyên gia thì dù trẻ đã hồi phục khỏi bệnh chân tay miệng, nhưng nếu tiếp tục tiếp xúc với nguồn lây truyền, vẫn có nguy cơ bị mắc bệnh. Bởi hệ miễn dịch của trẻ em đối với bệnh chân tay miệng không có tính ổn định.Bên cạnh đó còn có một số nguyên nhân như:

• Sau khi bị nhiễm virus gây bệnh tay chân miệng, cho dù có hay không có triệu chứng lâm sàng, thường sẽ sản xuất một số kháng thể để chống lại virus. Tuy nhiên, lượng kháng thể này không nhiều và không có tính bền vững, do đó, chúng không đủ để cung cấp sự bảo vệ đáng kể cho trẻ.
• Bên cạnh hai loại virus gây bệnh tay chân miệng thường gặp ở trẻ, còn có hơn 10 loại virus thuộc nhóm Enterovirus có thể gây ra bệnh tay chân miệng. Điều này giải thích tại sao trẻ có thể mắc bệnh này nhiều lần.
• Khi trẻ mắc bệnh tay chân miệng do một loại virus cụ thể, hệ thống miễn dịch của trẻ chỉ sản xuất kháng thể để chống lại loại virus đó và không có sự miễn nhiễm chéo giữa các loại virus gây bệnh tay chân miệng khác nhau ở trẻ.

Cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Trong trường hợp ở trong khu vực có dịch bệnh, biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn sự lây lan của bệnh là hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân trừ khi hoàn toàn cần thiết. Các biện pháp khác bao gồm:

• Cách ly trẻ bị bệnh tại nhà: Trẻ không nên tham gia vào các hoạt động tập trung như nhà trẻ hoặc trường học trong vòng 10-14 ngày đầu khi mắc bệnh.
• Theo dõi cẩn thận những trẻ có triệu chứng sốt trong khu vực dịch bệnh, và nếu có nghi ngờ về bệnh, cần tiến hành cách ly.
• Tránh chọc vỡ các vết mụn nước trên da của bệnh nhân để tránh nhiễm trùng thêm.
• Duy trì sạch sẽ môi trường sống: Lau dọn phòng của bệnh nhân, khử trùng bề mặt, giường bệnh và buồng bệnh bằng dung dịch Cloramin B 2%.
• Xử lý chất thải, quần áo, khăn trải giường của bệnh nhân và dụng cụ chăm sóc theo quy trình an toàn để ngăn ngừa lây truyền qua đường tiêu hoá.
• Người thân hoặc nhân viên y tế cần thường xuyên rửa tay bằng xà phòng sau khi thay đồ, làm sạch tã, tiếp xúc với phân, nước bọt hoặc sau khi thăm khám.

Trẻ trong độ tuổi từ 6 tháng đến 3 tuổi có nguy cơ cao mắc các vấn đề về hệ hô hấp và nhiễm trùng đường tiêu hóa nếu tiến hành ăn dặm sớm hoặc nếu việc lưu trữ và pha chế sữa không được thực hiện đúng cách. Trong giai đoạn này, trẻ cũng có thể trễ phát triển về ngôn ngữ và vận động, do đó, cha mẹ cần tập trung vào chăm sóc và đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ. Bài viết đã giúp các bậc phụ huynh giải đáp thắc mắc liệu “bệnh tay chân miệng có tái phát không?”, hy vọng rằng bài viết đã giúp cho các bậc phụ huynh có cách phòng bệnh tay chân miệng cho con hiệu quả.

Xem thêm:

Trẻ bị bệnh tay chân miệng bao lâu thì khỏi?

Mẹo dân gian chữa bệnh chân tay miệng hiệu quả