Phác đồ điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em bạn nên biết

Phác đồ điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em bao gồm các biện pháp như bù nước và điện giải, sử dụng dung dịch điện giải đường uống và điều trị các nguyên nhân cụ thể của tiêu chảy, như nhiễm trùng, dị ứng thức ăn, hoặc viêm ruột. Ngoài ra, phác đồ cũng bao gồm các biện pháp dự phòng như nuôi con bằng sữa mẹ, sử dụng vắc xin phòng bệnh, cải thiện chế độ ăn và thực hiện vệ sinh thực phẩm. Sự tuân thủ đúng đắn và kỹ càng với phác đồ này là quan trọng để đảm bảo sự hồi phục nhanh chóng và ngăn chặn tái phát của tiêu chảy ở trẻ em.

Nguyên nhân gây tiêu chảy cấp ở trẻ em

Mặc dù nhiễm trùng ống tiêu hóa là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra tình trạng tiêu chảy cấp ở trẻ em, đồng thời, có một loạt các nguyên nhân đa dạng khác cũng đóng góp vào việc xuất hiện tình trạng tiêu chảy lỏng. Trong danh sách này, chúng ta có thể liệt kê các yếu tố nguyên nhân như sau:

• Nhiễm khuẩn: Những vi khuẩn, virus là nguyên nhân thường gây ra tiêu chảy ở trẻ nhỏ.
• Nhiễm trùng ngoài ruột: Điều này bao gồm nhiễm trùng hô hấp, nhiễm trùng tiết niệu, viêm màng não và nhiễm trùng huyết.
• Tiêu chảy do thuốc: Một yếu tố quan trọng liên quan đến việc sử dụng kháng sinh và một loạt các loại thuốc khác cũng có thể làm tăng nguy cơ tiêu chảy.
• Dị ứng thức ăn: Các dạng dị ứng, đặc biệt là với protein sữa bò, protein đậu nành, và một số thành phần thức ăn khác, cũng đóng góp vào việc phát sinh tình trạng tiêu chảy.

Ngoài ra, có những nguyên nhân ít phổ biến như rối loạn quá trình tiêu hóa hấp thu, viêm ruột do hóa trị hoặc xạ trị, các bệnh lý ngoại khoa như viêm ruột thừa cấp, lồng ruột hoặc thiếu hụt vitamin B.

Làm sao để chuẩn đoán trẻ bị tiêu chảy?

Chẩn đoán lâm sàng tiêu chảy cấp ở trẻ em thường bắt đầu bằng việc quan sát các triệu chứng và dấu hiệu sau:

• Nôn trớ (nôn ói): Thường xuất hiện đầu tiên, trẻ có xu hướng nôn nhiều ở giai đoạn đầu, sau đó số lần nôn giảm dần và tiếp theo là triệu chứng tiêu chảy.
• Tiêu chảy: Trẻ có thể đi ngoài phân lỏng hoặc toé nước ít nhất 3 lần trong 24 giờ.
• Triệu chứng khác: Có thể xuất hiện sốt, đau bụng, hoặc chảy mũi.
• Dấu hiệu nặng: Các triệu chứng nặng bao gồm thở mạnh, thở sâu, môi đỏ, chướng bụng, liệt ruột cơ năng, rối loạn nhịp tim và nhược cơ toàn thân.

Đánh giá tình trạng mất nước cũng là một phần quan trọng:

• Niêm mạc miệng/môi: Kiểm tra tình trạng khô nứt nẻ, khô hoặc ẩm ướt.
• Nước mắt: Đánh giá lượng nước mắt, có thể có dấu hiệu không nước mắt, ít nước mắt, hoặc bình thường.
• Thóp: Quan sát tình trạng thóp có trũng phẳng hay không.

Xét nghiệm điện giải đồ chỉ được thực hiện khi trẻ được điều trị tại bệnh viện và có biểu hiện mất nước nặng. Xét nghiệm máu và phân cũng được chỉ định trong các trường hợp nghi ngờ về nhiễm khuẩn hoặc mất nước nặng. Xét nghiệm phân còn được thực hiện để tìm ký sinh trùng khi có dấu hiệu nghi ngờ. Đọc tiếp để biết được phác đồ điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em nhé!

Phác đồ điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em

Phác đồ điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em là một quy trình quan trọng nhằm giảm thiểu mất nước và điện giải, đồng thời hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe của trẻ. Quy trình này thường bao gồm:

Bù nước và điện giải trong dự phòng và điều trị

Phương pháp A: Điều trị tiêu chảy chưa có biểu hiện mất nước

• Hướng dẫn cho trẻ đang bú mẹ tiếp tục cữ bú bình thường, thúc đẩy tăng cường lượng và thời gian bú.
• Dành riêng dung dịch Oresol sau mỗi lần bú cho trẻ đang bú mẹ hoàn toàn.
• Hạn chế sử dụng chất lỏng khác ngoài dung dịch Oserol nếu trẻ không bú mẹ hoàn toàn.
• Cân nhắc bổ sung chất lỏng thông thường nếu trẻ từ chối dung dịch Oresol.

Phương Pháp B: điều trị mất nước vừa và nhẹ

• Sử dụng Oserol dựa trên cân nặng hoặc tuổi của trẻ.
• Cho uống từng thìa hoặc từng ngụm tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ.
• Ngừng uống 10 phút nếu trẻ nôn, sau đó điều chỉnh lượng uống theo tình trạng.

Phương Pháp C: Điều trị trường hợp mất nước nặng

• Truyền tĩnh mạch ngay 100ml/kg dung dịch Ringer Lactat hoặc dung dịch muối sinh lý.
• Đánh giá lại bệnh nhân mỗi 1 - 2 giờ và điều chỉnh lượng truyền dựa trên tình trạng.
• Khi trẻ có thể uống được, chuyển sang dung dịch Oserol.
• Nếu không truyền được, xem xét chuyển trẻ lên tuyến trên để truyền dịch hoặc đặt ống thông dạ dày cho Oserol.

Điều trị hỗ trợ

• Bù nước và điện giải đầy đủ.
• Sử dụng Racecadotril (smecta) kết hợp với bù nước và điện giải, không quá 7 ngày.

Dự phòng suy dinh dưỡng

Chế độ ăn cho trẻ bị tiêu chảy

• Bắt đầu ăn sớm sau khi bù nước và điện giải, đảm bảo chế độ ăn đa dạng và giàu dinh dưỡng.
• Tăng dần số bữa ăn, ít nhất 6 bữa mỗi ngày.
• Chuyển dần về chế độ ăn bình thường sau khi trẻ khỏi tiêu chảy.

Bổ sung kẽm: Uống kẽm khi đói theo hướng dẫn cụ thể, liều lượng tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ.

Sử dụng kháng sinh trong điều trị tiêu chảy cấp

Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định cụ thể của bác sĩ và trong các trường hợp như tiêu chảy phân máu, nghi ngờ tả, nhiễm trùng do Giardia và các trường hợp khác.

Dự phòng tái phát và lây lan

• Nuôi con bằng sữa mẹ và tuân thủ chương trình tiêm chủng mở rộng.
• Cải thiện chế độ ăn và thực hiện an toàn vệ sinh thực phẩm.
• Cho trẻ uống bổ sung kẽm để giảm thời gian và mức độ trầm trọng của tiêu chảy.

Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện đầy đủ biện pháp vệ sinh để đảm bảo sức khỏe và phục hồi nhanh chóng cho trẻ em. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về phác đồ điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em.