Phẫu thuật trật khớp xương cùng đòn có những phương pháp nào?

Khi bị trật khớp cùng đòn, người bệnh thường sẽ cảm thấy đau đớn trong quá trình vận động và gặp nhiều khó khăn trong khi sinh hoạt. Vì thế cần điều trị càng sớm càng tốt đúng theo chỉ định của bác sĩ với từng mức độ khác nhau.

Đối với bệnh nhân trật khớp cùng đòn nên phẫu thuật ở mức độ nào? Có những phương pháp phẫu thuật trật khớp cùng đòn nào? Cùng Nhà thuốc Long Châu khám phá bài viết dưới đây để có câu trả lời nhé!

Giải phẫu khớp cùng đòn sẽ được thực hiện như thế nào?

Khớp cùng đòn là dạng khớp động, bao xung quanh là sụn sợi nối giữa mỏm cùng vai và đầu ngoài của xương đòn. Có 2 bó dây chằng giúp cho việc giữ đầu ngoài xương đòn không bị nhô lên cao là dây chằng cùng - quạ (phía ngoài) và dây chằng đòn - quạ (bên trong).

Khi bệnh nhân rơi vào tình trạng trật khớp cùng đòn đồng nghĩa với việc gặp tổn thương bao khớp, tuy nhiên 2 bó dây chằng trên có thể bị đứt hoặc không.

Phẫu thuật trật khớp cùng đòn có xét nghiệm để chẩn đoán không?

Theo như thường lệ, người bị trật khớp cùng đòn trước khi điều trị sẽ được chụp X - quang khớp vai sau và trước, chụp nghiêng phần tiếp tuyến với khớp cùng đòn khoảng 10 - 15^o, theo tư thế chữ Y - Y Scappular view đủ để chẩn đoán xác định và phân loại.

Tuy vậy, trên lâm sàng nghi ngờ trật cùng đòn mà trên X - quang, thông thường sẽ không gây tổn thương thì cần chụp lại khi bệnh nhân cầm vật nặng trên tay để đánh giá khớp cùng đòn khi không cầm nắm vật nặng và so sánh với bên lành.

Các đặc điểm trên X - quang: Rộng khớp cùng đòn từ 5 - 8 mm, phù nề phần mềm, không cân xứng với bên đối diện từ 2 - 4mm. Chụp CT và MRI hiếm khi chỉ định. Trường hợp chỉ định nếu thông qua X - quang và lâm sàng không có khả năng chẩn đoán hoặc có các tổn thương khác như (rách chóp xoay, mất vững khớp vai,...)

Phẫu thuật trật khớp xương đòn có những phương pháp nào?

Chỉ định ở các tình trạng sai khớp cùng đòn di lệch với mức độ lớn, phẫu thuật với độ III. Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị phẫu thuật có thể kể đến như:

Phẫu thuật cố định 

Cố định khớp cùng đòn bằng các loại dụng cụ kết hợp xương như đinh Kirschner, nẹp móc, chỉ thép:

• Phương pháp kết hợp xương với đinh Kirschner có nguy cơ dịch chuyển trong quá trình bệnh nhân phục hồi vận động.
• Phương pháp kết hợp xương với nẹp móc nhanh gọn, thực hiện dễ dàng. Nhược điểm là chi phí cao, bệnh nhân thường có cảm giác đau tại vị trí bắt nẹp.

Cố định xương đòn vào mỏm quạ

Là kỹ thuật bắt vít cố định từ xương đòn xuống mỏm quạ hoặc qua nội soi buộc cố định vòng chỉ siêu bền từ xương đòn xuống mỏm quạ. Chỉ sử dụng cho trật khớp xương đòn cấp tình (dưới 3 tuần)

• Arthrex Tightrope: 1 nút tròn, 1 nút chữ nhật và chỉ cứng số 5 được dùng để cố định khớp cùng đòn bằng cách tái cấu trúc dây chằng quạ đòn qua việc cố định mềm dẻo. Phương pháp này được áp dụng cho trường hợp tổn thương cấp tính.
•  Arthrex Graft Rope: cho phép sự kết hợp cố định bằng chỉ và ghép tự thân, có thể cho phép dây chằng quạ đòn được tái tạo và lành tự nhiên. Áp dụng cho cả tình trạng tổn thương cấp tính và mãn tính.

Tái tạo dây chằng

• Nếu không theo giải phẫu: chuyển dây chằng quạ cùng. 
• Phẫu thuật: Gân kheo tự thân, gân cơ chày trước đồng loại.

Đây là phương pháp ưu thế hơn đòi hỏi kỹ thuật cao, bác sĩ cần có kinh nghiệm chuyên môn vì phương pháp này yêu cầu: Đạt được cấu trúc giải phẫu của dây chằng quạ đòn, cung cấp khung sườn sinh học cho phân bố mạch máu để tạo dây chằng mới.

Tái tạo khớp cùng đòn với phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn

Kỹ thuật tái tạo khớp cùng đòn là một phương pháp áp dụng kỹ thuật tân tiến để điều trị cho các bệnh nhân trật khớp cùng đòn từ mức độ III đến độ V hoặc trong tình trạng khớp mất vững mãn tính theo di lệch tự phát dây chằng quạ đòn. 

Kỹ thuật này cho phép đưa neo cố định vào xương đòn và mỏm quạ bằng 2 vòng chỉ khâu quấn mà không cần thông qua hình ảnh và nội soi. Mục đích để nắn chỉnh và cố định khớp cùng đòn bị trật với neo và chỉ khâu buộc nhiều vòng. Bác sĩ khoan một đường hầm xương đòn - mỏm quạ với dụng cụ đặc biệt và đặt neo chỉ dưới xương mỏm quạ. 

Kỹ thuật này sẽ đạt kết quả tối ưu với trường hợp trật khớp ở mỏm cùng vai nhưng nhẹ hơn so với việc mở rộng một đường mổ hở dài 8cm.

Đây là phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu có đường mổ nhỏ với kích thước từ 2 - 3cm, bệnh nhân không cần trải qua một buổi phẫu thuật với sự xâm lấn lớn. Với trường hợp trật khớp cùng đòn điều trị sớm, tỉ lệ bệnh nhân phục hồi chức năng tốt trên 90%.

Những lưu ý đối với bệnh nhân sau phẫu thuật trật khớp cùng đòn

Để đảm bảo người bệnh không gặp những di chứng về sau và rút ngắn thời gian điều trị. Dưới đây là một số điều trị sau phẫu thuật trật khớp cùng đòn:

• Cho người bệnh dùng thuốc kháng viêm, kháng sinh để giảm đau.
• Chăm sóc vết thương vị trí phẫu thuật, nên cắt chỉ sau 1 - 2 tuần.
• Bệnh nhân nên đeo nẹp sau phẫu thuật khoảng 4 tuần sau đó tập khớp vai để tăng biên độ vận động.
• Người bệnh không nhấc vật nặng trong vòng 3 tuần sau khi phẫu thuật.
• Trong 8 - 12 tuần sau khi phẫu thuật, bệnh nhân không nên đưa tay cao quá đầu.
• Sau phẫu thuật 4 - 6 tháng bệnh nhân (vận động viên) nên tập các bài tập tăng tốc độ khớp vai, sức mạnh.
• Nếu cố định với nẹp vít thì sau 4 - 6 tháng cần tháo để đảm bảo chức năng của vai.

Phẫu thuật trật khớp cùng đòn đối với bệnh nhân bị đứt dây chằng quạ đòn, cùng đòn và trật hoàn toàn khớp cùng đòn, đầu ngoài xương đòn nhô lên cao và bị di lệch 25 - 100% so với bên đối diện.

Điều trị trật khớp kịp thời sẽ ngăn chặn nguy cơ biến chứng và đảm bảo được chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Vì thế, ngay khi phát hiện các dấu hiệu trật khớp cùng đòn, người bệnh cần thăm khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Xem thêm: Bị trật khớp cổ tay bao lâu thì khỏi?

Cẩm Thơ

Nguồn tham khảo: Tổng Hợp