Phòng bệnh viêm tiểu phế quản ở trẻ em

Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi, vẫn còn non nớt và rất dễ bị các tác nhân gây bệnh tấn công, trong đó có virus gây viêm tiểu phế quản. Bệnh không chỉ khiến trẻ khó chịu, quấy khóc mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hô hấp nếu không được chăm sóc kịp thời. Việc trang bị kiến thức phòng bệnh viêm tiểu phế quản ở trẻ em là cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp cha mẹ chủ động bảo vệ con khỏi nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt trong những thời điểm giao mùa hoặc khi dịch bệnh hô hấp gia tăng.

Dấu hiệu nhận biết viêm tiểu phế quản ở trẻ em

Viêm tiểu phế quản là bệnh lý hô hấp phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt trong độ tuổi dưới 2 tuổi. Bệnh thường do virus gây ra và có khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp. Một trong những khó khăn trong việc nhận biết bệnh là các triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường, khiến nhiều cha mẹ chủ quan.

Ở giai đoạn đầu, trẻ có thể xuất hiện các biểu hiện như:

• Nghẹt mũi, sổ mũi;
• Ho nhẹ;
• Sốt nhẹ;
• Biếng ăn, bú kém hoặc bỏ bú.

Những triệu chứng này có thể kéo dài trong 1 – 2 ngày, sau đó tình trạng của trẻ sẽ trở nên nghiêm trọng hơn với nhiều dấu hiệu đặc trưng của viêm tiểu phế quản. Cụ thể:

• Ho nhiều và ho dữ dội, đặc biệt về đêm, gây khó chịu và khiến trẻ mệt mỏi;
• Nôn trớ sau khi ho do cơn ho quá mạnh;
• Sốt cao kéo dài trên 3 ngày, có thể lên đến 39 – 40 độ C, kèm theo tình trạng lừ đừ, mệt mỏi rõ rệt;
• Thở khò khè, thở nhanh bất thường, cha mẹ có thể nghe thấy tiếng thở rít nhẹ khi áp tai gần ngực trẻ;
• Khi hít vào, cổ và lồng ngực bị rút lõm, dấu hiệu cho thấy trẻ đang gắng sức thở;
• Trẻ có thể khó thở, tím tái ở môi hoặc đầu ngón tay – biểu hiện nguy hiểm cần đưa đi cấp cứu ngay;

Một số trường hợp có thể xuất hiện tiêu chảy, mất nước, trẻ khó khăn khi uống nước hoặc không thể bú.

Việc nhận diện sớm các dấu hiệu của viêm tiểu phế quản là rất quan trọng để có hướng xử trí và điều trị kịp thời. Nếu trẻ có bất kỳ biểu hiện bất thường nào về hô hấp, đặc biệt là thở nhanh, khò khè, hoặc môi tím tái, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Những biến chứng nguy hiểm của bệnh  viêm tiểu phế quản ở trẻ em

Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, viêm tiểu phế quản có thể gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng của trẻ.

• Rối loạn chức năng hô hấp: Trẻ có thể thở khò khè, thở nhanh, gắng sức khi thở, khiến quá trình hô hấp trở nên kém hiệu quả, ảnh hưởng đến lượng oxy cung cấp cho cơ thể.
• Suy hô hấp cấp tính: Đây là biến chứng nghiêm trọng, có thể khiến trẻ phải nhập viện cấp cứu và hỗ trợ thở bằng máy.
• Tràn khí màng phổi: Không khí bị rò rỉ vào khoang màng phổi gây chèn ép phổi, khiến trẻ đau ngực, thở gấp, tím tái.
• Ngưng thở từng cơn: Biến chứng này thường gặp ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non, có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy não nếu không được phát hiện kịp thời.
• Viêm phổi: Viêm tiểu phế quản kéo dài có thể lan rộng gây viêm phổi, một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ nhỏ.
• Xẹp phổi: Do tắc nghẽn đường thở, phổi không thể nở ra bình thường, làm giảm hiệu quả trao đổi khí.
• Viêm tai giữa: Nhiễm trùng từ đường hô hấp có thể lan lên tai, gây đau tai, sốt, ảnh hưởng đến khả năng nghe.
• Hen phế quản: Viêm tiểu phế quản tái phát nhiều lần có thể làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn về sau.

Mặc dù tỷ lệ tử vong do viêm tiểu phế quản là khá thấp (dưới 0,1%) nếu được chăm sóc y tế đầy đủ, nhưng bệnh vẫn là mối nguy tiềm ẩn nếu cha mẹ chủ quan. Vì vậy, việc theo dõi sát các biểu hiện bất thường và đưa trẻ đi khám kịp thời khi có dấu hiệu nặng là điều vô cùng quan trọng để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm trên.

Phòng bệnh viêm tiểu phế quản ở trẻ em

Viêm tiểu phế quản và các bệnh lý hô hấp là những mối nguy thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trong những năm đầu đời khi hệ miễn dịch còn yếu ớt. Để bảo vệ bé yêu khỏi những căn bệnh này, cha mẹ cần xây dựng một chế độ chăm sóc toàn diện, kết hợp giữa dinh dưỡng, vệ sinh và phòng ngừa chủ động.

Dinh dưỡng

Ngay từ khi chào đời, việc cho trẻ bú mẹ sớm và duy trì bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng. Từ 6 tháng tuổi, trẻ nên bắt đầu ăn dặm với thực đơn phù hợp theo từng giai đoạn phát triển. Các bữa ăn cần cân đối đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu: Tinh bột, chất đạm, rau củ quả và chất béo lành mạnh (chẳng hạn như dầu thực vật). Ngoài ra, hãy đảm bảo trẻ uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ hoạt động của cơ thể và làm loãng dịch nhầy trong đường hô hấp.

Tiêm phòng

Tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch theo khuyến cáo của cán bộ y tế là bước không thể thiếu để phòng ngừa hiệu quả các bệnh truyền nhiễm gây viêm hô hấp ở trẻ.

Tham khảo ý kiến bác sĩ về chỉ định tiêm Palivizumab, nhất là các trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao để phòng ngừa sự tấn công của RVS.

Môi trường sống

Trong sinh hoạt hàng ngày, cha mẹ nên chú ý mặc trang phục phù hợp với thời tiết cho bé – giữ ấm vào mùa lạnh, thoáng mát vào mùa nóng, tránh để trẻ bị cảm lạnh hay đổ mồ hôi nhiều. Khi thời tiết chuyển mùa, cần thay đổi quần áo kịp thời để giúp trẻ thích nghi. Phòng ngủ của bé nên luôn được giữ sạch sẽ, thoáng khí, tránh ẩm thấp. Không trải thảm, nên giặt chăn gối thường xuyên và phơi nắng để loại bỏ vi khuẩn, nấm mốc.

Đặc biệt, cần hạn chế cho trẻ tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá và người đang mắc bệnh truyền nhiễm. Hàng ngày, cha mẹ nên vệ sinh sạch sẽ khu vực mũi, tai, họng cho bé, đồng thời luôn rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc trẻ, vì virus gây bệnh dễ lây lan qua tiếp xúc.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về cách phòng bệnh viêm tiểu phế quản ở trẻ em. Khi trẻ có dấu hiệu bất thường như ho, sốt, sổ mũi, bú kém hoặc bỏ bú hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời. Phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách chính là “chìa khóa” giúp bé khỏe mạnh, phát triển toàn diện mỗi ngày.