Psychopath: Hội chứng rối loạn nhân cách phản xã hội khó phát hiện

Psychopath là hội chứng rối loạn nhân cách phản xã hội, những người mắc bệnh này chiếm một tỷ lệ đáng kể trong số những người bị giam giữ bởi đặc trưng của người mắc bệnh này là không tuân thủ pháp luật, chống đối xã hội.

Psychopath là gì?

Psychopath là một dạng rối loạn sức khỏe tâm thần được gọi là rối loạn nhân cách chống đối xã hội (Antisocial Personality Disorder). Hội chứng này được đặc trưng bởi các hành vi chống đối xã hội dai dẳng, thiếu sự đồng cảm, thiếu sự hối hận và những đặc điểm táo bạo khác. Người mắc chứng psychopath thường biểu hiện sự vô cảm và không có khả năng thiết lập mối quan hệ cảm xúc hoặc thấu cảm với người khác.

Ở những người mắc chứng psychopath, bề ngoài họ thường không có những biểu hiện kỳ lạ và có thể rất thu hút và quyến rũ, là người niềm nở, dễ tính và đáng yêu. Tuy nhiên, bên trong họ thường có tính cách tự cao tự đại và hành vi chống đối xã hội. Các đặc điểm khác bao gồm việc nói dối, cư xử thô bạo, sử dụng chất gây nghiện và không tuân theo luật pháp.

Người mắc hội chứng psychopath không cảm thấy hối hận, xấu hổ, tội lỗi hay hối tiếc về việc mình đã thực hiện mà thay vào đó họ sẽ tìm cách biện minh cho xu hướng thái nhân cách của mình bằng cách đổ lỗi cho nạn nhân hoặc xã hội đã khiến họ phải thực hiện những hành vi gây tổn hại cho xã hội hoặc người khác của mình.

Dấu hiệu nhận biết người bị psychopath

Những người rối loạn nhân cách phản xã hội có khả năng không bị phát hiện trong thời gian dài, điều này cho phép họ tạo ra nhiều thiệt hại cho xã hội. Một số dấu hiệu thường gặp của người bị psychopath:

• Coi thường quyền và cảm xúc của người khác: Không để ý hoặc quan tâm đến cảm giác của người khác hoặc hành vi của họ ảnh hưởng đến người khác như thế nào.
• Hành xử theo cách mâu thuẫn với các chuẩn mực xã hội: Hành động vì lợi ích tốt nhất của bản thân bằng mọi giá mà không quan tâm đến pháp luật.
• Thường xuyên nói dối vì niềm vui hoặc vụ lợi cá nhân: Nói dối để đạt được điều mình muốn mà không hối hận.
• Tính bốc đồng và không có khả năng lập kế hoạch trước: Hành động không có kế hoạch hay suy nghĩ, không quan tâm đến hậu quả.
• Vô trách nhiệm và không thực hiện nghĩa vụ: Không thực hiện đúng trách nhiệm và nghĩa vụ của một công dân theo pháp luật.
• Không hối hận: Không quan tâm đến việc họ có thể làm tổn thương ai hoặc nỗi đau mà họ có thể gây ra cho người khác.
• Cố ý thao túng người khác: Người khác chỉ có giá trị khi họ có thể giúp hoàn thành mục tiêu cuối cùng của người mắc chứng psychopath.
• Các vấn đề thường gặp với pháp luật: Luật pháp và các quy tắc thường xuyên bị vi phạm, do đó người mắc chứng psychopath thường gặp rắc rối với pháp luật.
• Không quan tâm đến sự an toàn của người khác: Không quan tâm đến người khác, mọi người luôn bị đặt vào tình thế nguy hiểm.
• Tức giận, hung hăng và bạo lực: Tức giận và bạo lực trở thành một cách để thao túng người khác và đáp ứng nhu cầu của họ.
• Vẻ bề ngoài vô hại, dễ thu hút người khác: Người mắc chứng psychopath thường tỏ ra vô hại, rất dễ nhận được sự đồng cảm từ những người xung quanh.
• Có nhiều nhu cầu về sự phấn khích và kích thích: Sự buồn chán không được dung nạp tốt đối với người bệnh. Họ thường có hành động hỗn loạn và kích thích có thể trở thành tiêu chuẩn.

Nguyên nhân gây ra hội chứng psychopath

Hiện nay không có mối liên hệ chắc chắn nào để khẳng định rằng có một số nguyên nhân nhất định gây ra chứng psychopath, nhưng có những yếu tố nguy cơ khiến bệnh này dễ xảy ra hơn ở một cá nhân. Dưới đây là bốn yếu tố chính có thể khiến một cá nhân có nguy cơ mắc hội chứng psychopath.

Di truyền học

Mặc dù không có một gen cụ thể nào được biết là gây ra bệnh tâm thần, nhưng các chuyên gia tin rằng di truyền đóng một vai trò không hề nhỏ. Điều này có nghĩa là bệnh tâm thần có thể di truyền trong gia đình mặc dù người đó không biểu hiện khuynh hướng psychopath, họ vẫn có thể mang những gen có thể di truyền cho thế hệ sau này.

Mất cân bằng hóa học trong não

Một yếu tố nguy cơ khác của chứng psychopath là mất cân bằng hóa học trong não. Theo một nghiên cứu về các tù nhân do các nhà nghiên cứu của Đại học Wisconsin-Madison thực hiện, những người được chẩn đoán mắc psychopath đã giảm mối liên hệ giữa vùng não chịu trách nhiệm về sự đồng cảm và cảm giác tội lỗi và vùng não chịu trách nhiệm điều hòa nỗi sợ hãi và lo lắng.

Thiếu sự gắn bó của cha mẹ

Lớn lên trong một gia đình không hạnh phúc góp phần hình thành xu hướng psychopath, có thể liên quan đến việc thiếu sự gắn bó của cha mẹ. Trải qua tổn thương do bị lạm dụng và bỏ mặc khi còn nhỏ có thể làm tăng nguy cơ phát triển nhiều loại rối loạn sức khỏe tâm thần, bao gồm cả psychopath.

Tiền sử rối loạn hành vi ở trẻ em

Yếu tố nguy cơ cuối cùng ảnh hưởng đến sự phát triển của psychopath là tiền sử rối loạn hành vi thời thơ ấu của một cá nhân. Nếu một đứa trẻ mắc chứng rối loạn hành vi, rối loạn thách thức chống đối (ODD) hoặc các rối loạn nhân cách khác, thì cá nhân đó có nguy cơ cao mắc psychopath sau này trong cuộc sống.

Psychopath có điều trị được không?

Psychopath hay rối loạn nhân cách chống đối xã hội là một dạng rối loạn tâm thần rất khó điều trị hiệu quả lâu dài.

Điều trị tâm lý thường là phương pháp chủ yếu, với các liệu pháp như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) được sử dụng phổ biến. CBT giúp người bệnh thay đổi các suy nghĩ và hành vi tiêu cực bằng cách phát triển kỹ năng giao tiếp và giải quyết xung đột. Một số liệu pháp khác như liệu pháp tâm động học hoặc phân tâm học cũng có thể được áp dụng nhằm tăng cường nhận thức về ý thức và tầm quan trọng của cảm xúc.

Ngoài liệu pháp tâm lý, điều trị bằng thuốc cũng có thể được sử dụng để giải quyết các triệu chứng liên quan như rối loạn tâm thần hoặc hành vi cực đoan. Các loại thuốc này bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, và một số thuốc giúp ổn định tâm trạng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được bác sĩ kê đơn và theo dõi chặt chẽ.

Psychopath là một hội chứng rối loạn nhân cách phản xã hội rất khó phát hiện và người mắc bệnh này thường gây ra những hành vi tổn hại liên quan đến pháp luật. Mặc dù có thể có những biện pháp can thiệp giúp giảm các triệu chứng hoặc cải thiện các hành vi cụ thể, việc điều trị Psychopath hoàn toàn là rất khó khăn và không có phương pháp nào đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Xem thêm: Nguyên nhân và phương pháp điều trị thái nhân cách