Siêu âm khớp háng để làm gì?

Siêu âm khớp háng là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng để kiểm tra và đánh giá các vấn đề liên quan đến khớp háng. Phương pháp này sử dụng sóng siêu âm có tần số cao để tạo ra hình ảnh của các cấu trúc bên trong khu vực khớp háng như xương, mô mềm, và mạch máu.

Siêu âm khớp háng để làm gì?

Siêu âm khớp háng là một phương pháp chẩn đoán sử dụng sóng siêu âm có tần số cao từ 7MHz trở lên để kiểm tra tổn thương xung quanh khớp háng và tại chính khớp này.

Đối với trẻ sơ sinh, việc thực hiện siêu âm khớp háng đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện các vấn đề liên quan đến trật khớp háng bẩm sinh và thiểu sản ổ cối. Tuy nhiên, sau 6 tháng tuổi, việc thăm khám có thể gặp khó khăn do quá trình cốt hóa của khớp háng.

Đối với người trưởng thành, siêu âm khớp háng thường được thực hiện để phát hiện các bệnh lý liên quan đến cơ, dây chằng, sự tồn tại của dịch trong khớp háng và hướng dẫn cho quá trình chọc hút. Tuy nhiên, ở người lớn, việc thực hiện siêu âm khớp có thể gặp khó khăn do vị trí sâu bên trong và đặc biệt là ở những bệnh nhân béo phì, điều này làm cho việc thăm khám bằng siêu âm trở nên khó khăn hơn.

Tổng quát, siêu âm khớp háng thực hiện đơn giản, không xâm lấn và không gây đau đớn. Nó cung cấp một phương tiện chẩn đoán hiệu quả với chi phí thấp, đặc biệt là trong việc phát hiện sớm các tình trạng bệnh lý tại khớp háng của trẻ sơ sinh, giúp phát hiện và điều trị kịp thời để tránh các vấn đề liên quan đến khớp háng trong tương lai.

Đối với trẻ sơ sinh, chỉ định siêu âm khớp háng được xem xét khi xuất hiện các dấu hiệu sau:

Tiếng kêu khi cử động khớp háng.

• Quan sát thấy hai khớp háng không đối xứng.
• Tiền sử gia đình có anh chị em bị trật khớp háng bẩm sinh, sinh ngôi mông, hoặc dị tật khác như biến dạng bàn chân.
• Động tác rạng chân kém.

Đối với người lớn, chỉ định siêu âm khớp háng được xem xét khi:

• Có tình trạng đau khớp háng do chấn thương hoặc không do chấn thương.
• Có hạn chế vận động khớp háng.
• Nghi ngờ có bệnh lý nhiễm khuẩn tại khớp háng.

Quy trình tiến hành siêu âm khớp háng

Chuẩn bị:

• Phương tiện: Sử dụng máy siêu âm có đầu dò phẳng, với tần số từ 7 đến 12MHz và gel bôi siêu âm chuyên dụng.

• Người thực hiện: Bao gồm bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và kỹ thuật viên.
• Bệnh nhân: Không cần chuẩn bị đặc biệt, được hướng dẫn cụ thể về quá trình siêu âm để phối hợp.

Các bước siêu âm:

• Tư thế: Bệnh nhân nằm ngửa, với chân khép và có thể điều chỉnh tư thế tùy thuộc vào vị trí cụ thể của tổn thương.
• Bôi gel siêu âm chuyên dụng lên vùng cần thăm khám. Bác sĩ sử dụng đầu dò siêu âm để thực hiện các lớp cắt ngang và dọc quanh khớp háng, tuỳ thuộc vào mục đích cụ thể của thăm khám dựa trên dấu hiệu lâm sàng.
• Sử dụng siêu âm Doppler để đánh giá tình trạng mạch máu tại vị trí tổn thương, nhằm đánh giá tình trạng tăng sinh mạch.
• Đánh giá kết quả: Sau khi thu lại hình ảnh của khớp háng trên máy siêu âm, bác sĩ tiến hành đánh giá và mô tả tổn thương, nếu có. Dựa trên đó, bác sĩ đưa ra chẩn đoán hoặc định hướng chẩn đoán, cũng như chỉ định thêm các xét nghiệm nếu cần thiết.

Siêu âm khớp háng giúp phát hiện bệnh gì?

Phát hiện bệnh lý thông qua siêu âm khớp háng:

Viêm bao hoạt dịch khớp háng thoáng qua:

• Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ từ 3 đến 10 tuổi sau khi chúng mắc phải nhiễm khuẩn đường hô hấp.

• Trên siêu âm, viêm bao hoạt dịch khớp háng thoáng qua được thể hiện bằng hình ảnh khối dịch giảm âm.
• Dấu hiệu này thường tự khỏi sau khoảng 2 tuần, nhưng cần phải phân biệt với các bệnh lý khác như viêm khớp nhiễm khuẩn.

Trật khớp háng bẩm sinh và thiểu sản ổ cối ở trẻ sơ sinh:

• Để xác định trật khớp háng ở trẻ, cần đo góc alpha và góc beta.
• Góc alpha thường lớn hơn 70 độ và góc beta nhỏ hơn 30 độ ở trẻ bình thường.
• Trong trường hợp trật khớp háng, góc beta thường rất lớn, vượt quá 90 độ, và xương đùi không nằm bên trong ổ cối mà nằm trên xương chậu.
• Nếu phát hiện trật khớp háng, cần tiến hành thăm dò động giúp đánh giá tình trạng và xem xét phương pháp điều trị.

Đối với người lớn:

• Siêu âm khớp háng có thể phát hiện dấu hiệu của viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm phì đại bao hoạt dịch, nang sụn viền, rách gân cơ.
• Ngoài ra, siêu âm cũng hữu ích trong định vị vị trí của dịch trước khi hút, nhằm tránh tổn thương đến các phần khác xung quanh khớp háng.

Siêu âm khớp háng là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong việc phát hiện bệnh lý của khớp háng, đặc biệt quan trọng đối với trẻ sơ sinh có nguy cơ cao về trật khớp háng bẩm sinh, giúp chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời để bảo vệ sức khỏe của trẻ.