Soi đáy mắt được sử dụng để làm gì?

Bạn đã bao giờ nghe đến kỹ thuật soi đáy mắt và kỹ thuật này được sử dụng để làm gì chưa? Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn tìm hiểu về ý nghĩa của việc soi đáy mắt và tầm quan trọng mà nó mang lại. Soi đáy mắt không chỉ giúp phát hiện các vấn đề về sức khỏe, mà còn là một phương pháp đánh giá tổng quan tình trạng sức khoẻ hiện tại của bạn. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về kỹ thuật soi đáy mắt nhé!

Soi đáy mắt là gì?

Đáy mắt là thuật ngữ sử dụng trong y khoa, dùng để phân vùng chính xác hai cấu trúc có liên hệ với nhau nằm trong nhãn cầu, đó là dịch kính và võng mạc. Đáy mắt chứa những dấu hiệu quan trọng liên quan đến tình trạng sức khỏe nội tạng bao gồm não bộ, tim mạch, thần kinh và mạch máu.

Soi đáy mắt là một thủ thuật không xâm lấn, giúp bác sĩ quan sát thấy các đặc điểm, cấu trúc bên trong mắt như như võng mạc (vùng cảm nhận ánh sáng và hình ảnh), đĩa thị giác (nơi dây thần kinh thị giác truyền thông tin đến não) và các mạch máu. Thông qua hình ảnh quan sát được để xem xét những dấu hiệu bất thường của cơ thể thông qua một dụng cụ phóng đại gồm kính soi đáy mắt và đèn chiếu sáng. Bằng cách kiểm tra đáy mắt, bác sĩ có thể phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, từ đó đưa ra những biện pháp phòng ngừa hay điều trị kịp thời.

Các phương pháp soi đáy mắt

Hiện nay, có 3 phương pháp soi đáy mắt được sử dụng phổ biến, bao gồm:

Soi đáy mắt trực tiếp

Đây là bài kiểm tra có hoặc không có sử dụng thuốc nhỏ mắt. Người bệnh sẽ được ngồi trong một căn phòng tối và được yêu cầu nhìn thẳng. Thông qua kính soi đáy mắt được đặt rất gần mặt người bệnh và chiếu một chùm sáng qua đồng tử của hai mắt, bác sĩ nhãn khoa có thể quan sát thấy các đặc điểm của đáy mắt.

Soi đáy mắt gián tiếp

Người bệnh sẽ được yêu cầu nằm hoặc ngồi ở tư thế nửa nghiêng, bác sĩ sẽ giữ cho mắt mở và chiếu ánh sáng rất mạnh vào mắt bằng dụng cụ đeo trên đầu, thông qua một lăng kính đặc biệt được đặt gần mắt để quan sát đặc điểm bên trong mắt. 

Trong quá trình kiểm tra, người bệnh sẽ được yêu cầu nhìn theo nhiều hướng khác nhau để bác sĩ có thể quan sát nhiều góc độ của mắt. Phương pháp này cho phép bác sĩ nhãn khoa có cái nhìn đầy đủ hơn về võng mạc bao gồm cả những phần phía trước khó nhìn thấy bằng các phương pháp khác.

Soi đáy mắt với đèn khe

Người bệnh sẽ được yêu cầu tựa cằm và trán sát vào một giá đỡ của đèn khe, đảm bảo phần đầu được giữ ổn định. Bác sĩ nhãn khoa sẽ sử dụng phần kính hiển vi của đèn khe và một thấu kính nhỏ đặt sát phía trước mắt để tiến hành kiểm tra. Kỹ thuật này tương đối giống với soi đáy mắt gián tiếp, tuy nhiên nó có độ phóng đại cao hơn và tầm nhìn hẹp hơn.

Quy trình soi đáy mắt

Dưới đây là quy trình soi đáy mắt từ giai đoạn chuẩn bị trước khi soi cho đến khi kết thúc quá trình soi đáy mắt.

Chuẩn bị

Trước khi soi đáy mắt, người bệnh có thể ăn uống bình thường. Bởi trước khi soi đáy mắt, bác sĩ có thể chỉ định nhỏ thuốc để làm giãn đồng tử, vì thế người bệnh cần trao đổi trước với bác sĩ nếu có dị ứng với thành phần nào của thuốc hoặc đang sử dụng một số thuốc khác hoặc người bệnh bị tăng nhãn áp hay có tiền sử gia đình bị tăng nhãn áp. Không sử dụng mỹ phẩm, đặc biệt là loại bôi mắt trước khi soi đáy mắt.

Hãy đảm bảo môi trường làm việc sạch sẽ, yên tĩnh, đầy đủ ánh sáng, thiết bị hoạt động ổn định cho kết quả chính xác để quá trình kiểm tra đáy mắt được diễn ra thuận lợi.

Tiến hành soi

Soi đáy mắt là thủ thuật kiểm tra thường được tiến hành cùng lúc với các bài test thị lực khác và là một phần không thể thiếu trong quy trình khám sức khỏe tổng quát. Bác sĩ lựa chọn một trong ba cách: Soi đáy mắt trực tiếp, soi đáy mắt gián tiếp và nội soi đèn khe để tiến hành kiểm tra mắt.

Quá trình này bắt đầu bằng việc bác sĩ nhãn khoa sẽ sử dụng kính soi đáy mắt và đèn chiếu sáng để quan sát đáy mắt của người bệnh. Hình ảnh chi tiết về đáy mắt sẽ được chụp lại bởi máy ảnh kỹ thuật số. Quá trình này diễn ra trong vài phút, thường không gây đau đớn hay để lại biến chứng nào.

Trong quá trình soi đáy mắt, người bệnh có thể cảm thấy khó chịu hoặc nặng nề do nguồn sáng hơi chói chiếu trực tiếp vào mắt, tuy nhiên sẽ không gây đau mắt. Một số trường hợp cần nhỏ thuốc giãn đồng tử, hãy nhớ trao đổi với bác sĩ về thời gian mà thuốc hết tác dụng và mắt hồi phục về trạng thái bình thường. Nếu trường hợp thuốc chưa hết tác dụng, người bệnh có thể đeo kính râm và cần có người đi cùng để hỗ trợ di chuyển.

Một số bệnh lý có thể phát hiện thông qua soi đáy mắt

Kết quả soi đáy mắt có độ chính xác lên đến 90 – 95%, giúp phát hiện giai đoạn đầu của nhiều bệnh nghiêm trọng. Soi đáy mắt có thể phát hiện nguyên nhân tiềm ẩn của các bệnh sau:

Bệnh tim mạch: Một số bệnh tim mạch như bệnh nhồi máu cơ tim, bệnh van tim và các vấn đề về mạch máu có thể được phát hiện thông qua soi đáy mắt. Phát hiện sớm những thay đổi của mạch máu hay cấu trúc van tim có thể là chỉ dấu cho nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, cung cấp nhiều thông tin quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị.

Bệnh đái tháo đường: Khi soi đáy mắt thấy có sự hình thành các mạch máu nhỏ và sự tổn thương thần kinh thì đây có thể là vấn đề mắc phải trong bệnh đái tháo đường, từ đó giúp ngăn chặn những biến chứng tiềm ẩn và điều chỉnh liệu pháp điều trị phù hợp.

Bệnh thần kinh: Thông qua việc soi đáy mắt, người bệnh có thể phát hiện các vấn đề liên quan đến hệ thần kinh như tình trạng dây thần kinh, các dấu hiệu về tổn thương thần kinh và đặc biệt hữu ích trong việc chẩn đoán các bệnh đột quỵ, xơ cứng đa nang và bệnh parkinson.

Các vấn đề về mạch máu và tia sáng: Soi đáy mắt cung cấp thông tin liên quan đến sự lưu thông máu và tình trạng các mạch máu của cơ thể. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì đây có thể là nguy cơ vấn đề về mạch máu và tia sáng, bao gồm các vấn đề về thị lực như cận thị, đục thủy tinh thể và bệnh glaucoma.

Một số rủi ro gặp phải khi soi đáy mắt

Một số trường hợp cần nhỏ thuốc giãn đồng tử hoặc thuốc gây tê đôi khi sẽ xuất hiện các triệu chứng như: Buồn nôn, nôn, khô miệng, mắt đỏ và cảm giác chóng mặt trong một thời gian ngắn.

Một số trường hợp nghiêm trọng hơn có thể là bị dị ứng với thuốc, tăng áp lực nhãn cầu đột ngột (tăng nhãn áp góc đóng), đau mắt nghiêm trọng hay gặp các vấn đề về thị lực như nhìn mờ hay mất thị lực lúc này hãy liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế nhanh nhất để được xử lý kịp thời.

Soi đáy mắt là thủ thuật được sử dụng kiểm tra thị lực và sức khỏe tổng quát không xâm lấn. Thông qua quá trình này, bạn hoàn toàn có thể phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe tiềm ẩn để từ đó đưa ra hướng phòng ngừa và điều trị phù hợp, kịp thời, đảm bảo một sức khỏe lành mạnh, an toàn, phòng ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm.