Thế nào là đột quỵ thầm lặng? Cách nhận biết đột quỵ thầm lặng

Đột quỵ thầm lặng âm thầm tấn công mà không để lại dấu vết rõ ràng. Dù không báo trước, nhưng mỗi lần xảy ra lại lấy đi một phần nhỏ của trí nhớ, khả năng tư duy và sự minh mẫn. Điều đáng lo ngại là rất nhiều người chỉ phát hiện mình từng bị đột quỵ một cách thầm lặng khi chụp MRI hoặc CT.

Thế nào là đột quỵ thầm lặng?

Khi nhắc đến đột quỵ, đa phần chúng ta nghĩ đến các dấu hiệu điển hình như liệt nửa người, méo miệng, nói ngọng hay rối loạn nhận thức. Tuy nhiên, với đột quỵ thầm lặng, người bệnh có thể không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào, khiến họ hoàn toàn không nhận ra mình đang gặp vấn đề nghiêm trọng về não bộ.

Cũng giống như đột quỵ do thiếu máu cục bộ, đột quỵ thầm lặng xảy ra khi máu cung cấp đến một vùng não bị gián đoạn. Khi lượng máu và oxy không đủ, các tế bào thần kinh tại đó bị tổn thương hoặc chết đi.

Điểm khác biệt là vùng não bị tổn thương trong đột quỵ thầm lặng thường rất nhỏ, không ảnh hưởng trực tiếp đến vận động hoặc ngôn ngữ. Chính vì vậy, bệnh chỉ được phát hiện thông qua chụp MRI hoặc CT não.

Cách nhận biết đột quỵ thầm lặng

Như đã nói, việc phát hiện đột quỵ thầm lặng thường chỉ được xác định thông qua chụp MRI hoặc CT não. Trên hình ảnh, bác sĩ có thể thấy những vùng tổn thương nhỏ hoặc đốm sáng nơi tế bào thần kinh đã ngừng hoạt động, dù người bệnh không có biểu hiện lâm sàng.

Dù không có triệu chứng rõ ràng như đột quỵ cấp, đột quỵ thầm lặng vẫn để lại những thay đổi trong hành vi và khả năng nhận thức. Các dấu hiệu này thường bị hiểu nhầm là do tuổi tác hoặc căng thẳng, bao gồm:

• Mất thăng bằng, dễ té ngã: Người bệnh bước đi không vững, loạng choạng khi đổi hướng hoặc đứng dậy đột ngột.
• Rối loạn tiểu tiện: Khó kiểm soát bàng quang, đi tiểu nhiều lần hoặc rò rỉ nước tiểu không tự chủ.
• Suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung: Quên tên người quen, quên lịch hẹn, khó ghi nhớ thông tin mới.
• Thay đổi cảm xúc thất thường: Dễ cáu gắt, trầm cảm nhẹ, hoặc cười, khóc không kiểm soát được.
• Giảm khả năng tư duy và phản xạ: Làm việc chậm chạp, khó xử lý tình huống, phản ứng kém linh hoạt.

Ở người trẻ, những biểu hiện này có thể bị xem nhẹ hoặc nhầm với stress, nhưng nếu lặp lại thường xuyên, bạn nên đi khám chuyên khoa thần kinh để kiểm tra.

Phương pháp điều trị đột quỵ thầm lặng

Tổn thương não do đột quỵ thầm lặng thường không thể hồi phục hoàn toàn, nhưng có thể ngăn ngừa tái phát và cải thiện chức năng não thông qua các phương pháp sau:

Điều trị y khoa

Đây là nền tảng quan trọng giúp kiểm soát nguyên nhân gây đột quỵ thầm lặng và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Các biện pháp y khoa bao gồm:

• Kiểm soát yếu tố nguy cơ: Điều trị tốt cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, và ngừng hút thuốc lá để giảm áp lực lên mạch máu não.
• Theo dõi định kỳ: Bệnh nhân nên chụp MRI hoặc CT não định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để theo dõi sự tiến triển của tổn thương và phát hiện sớm những vùng bất thường mới.
• Thuốc hỗ trợ điều trị Alzheimer: Trong trường hợp người bệnh có dấu hiệu sa sút trí tuệ sau nhiều cơn đột quỵ thầm lặng, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thuốc điều trị Alzheimer. Tuy nhiên, hiệu quả còn tùy thuộc từng trường hợp và cần được chỉ định, theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa thần kinh.

Phục hồi chức năng

Bên cạnh điều trị y khoa, phục hồi chức năng là bước quan trọng giúp người bệnh lấy lại khả năng vận động, giao tiếp và nhận thức.

Một số liệu pháp thường được áp dụng:

• Vật lý trị liệu: Giúp phục hồi vận động, thăng bằng và phối hợp tay, chân. Các bài tập được thiết kế riêng để kích thích não tái học lại những kỹ năng đã mất.
• Trị liệu ngôn ngữ: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong nói hoặc hiểu lời nói. Việc làm việc với chuyên gia trị liệu sẽ giúp cải thiện khả năng giao tiếp hàng ngày.
• Liệu pháp tâm lý: Sau đột quỵ, nhiều người rơi vào trạng thái rối loạn cảm xúc, mất tự tin hoặc trầm cảm nhẹ. Tư vấn tâm lý, trị liệu nhóm và hỗ trợ xã hội giúp người bệnh ổn định tinh thần và hòa nhập trở lại cuộc sống.

Lưu ý: Mỗi người bệnh có khả năng phục hồi khác nhau. Quá trình này cần kiên trì và được hướng dẫn bởi đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật viên phục hồi chức năng chuyên nghiệp.

Duy trì lối sống lành mạnh để ngăn ngừa tái phát

Phòng ngừa luôn là “liều thuốc” tốt nhất để bảo vệ não bộ khỏi những cơn đột quỵ mới. Người bệnh cần:

• Duy trì chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá và ngũ cốc nguyên hạt.
• Hạn chế muối, đường và chất béo bão hòa.
• Tập thể dục nhẹ mỗi ngày, như đi bộ, yoga hoặc đạp xe.
• Ngủ đủ giấc, tránh stress và giữ tinh thần lạc quan.

Một lối sống điều độ không chỉ hỗ trợ phục hồi sau đột quỵ mà còn ngăn ngừa tái phát, bảo vệ tim mạch và kéo dài tuổi thọ.

Phòng ngừa đột quỵ thầm lặng hiệu quả

Cách tốt nhất để tránh đột quỵ thầm lặng là chủ động phòng ngừa từ sớm. Dưới đây là những thói quen giúp bảo vệ não bộ:

• Kiểm tra định kỳ đường huyết, huyết áp, mỡ máu.
• Duy trì cân nặng hợp lý và thường xuyên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Ăn uống khoa học bằng việc giảm muối, tăng rau xanh, hạn chế thức ăn nhanh.
• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia.
• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và giữ tinh thần lạc quan.

Những biện pháp này không chỉ giúp giảm nguy cơ đột quỵ thầm lặng, mà còn hỗ trợ tim mạch, tăng tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Đột quỵ thầm lặng là “kẻ giết người” âm thầm mà nhiều người không hề biết tới. Dù không gây triệu chứng rõ ràng, nhưng hậu quả mà nó để lại vô cùng nghiêm trọng. Chính vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng. Đừng chủ quan khi thấy những dấu hiệu nhỏ, bởi đó có thể là lời cảnh báo sớm của não bộ.