Thèm ăn mặn có phải là triệu chứng bệnh lý không?

Một sự thật hiển nhiên và phổ biến là thức ăn mặn luôn kích thích sự thèm ăn của mọi người. Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri) để tồn tại. Hầu hết mọi người đều tiêu thụ quá nhiều natri bổ sung, chủ yếu từ thực phẩm chế biến sẵn và thưc phẩm ở các quán ăn hay nhà hàng. Tuy nhiên, việc thường xuyên ăn các món mặn có thể là dấu hiệu của tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Bài viết này sẽ thảo luận về lý do tại sao bạn có thể thèm ăn mặn, nó có ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe của bạn và những gì bạn có thể làm để giải quyết vấn đề này.

Tại sao lại có cảm giác thèm ăn các món mặn?

Dưới đây là các lý do khác nhau có thể khiến bạn thèm ăn mặn, cho dù cảm giác này đôi khi sẽ xảy ra hoặc thường xuyên.

Chán nản

Khi buồn chán, chúng ta thường muốn thưởng thức đồ ăn mặn để làm dịu cảm xúc. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc ăn một số loại thức ăn khi buồn chán có thể kích thích trung tâm thưởng của não, gây tăng mức độ dopamine.

Ăn khi buồn chán có thể là một hành vi hoặc kiểu ăn uống theo cảm xúc, và đối với nhiều người, các những loại đồ ăn nhẹ được ưa chuộng là mặn, ngọt hoặc kết hợp cả hai.

Mất nước

Cơ thể bạn cần natri làm chất điện giải để hoạt động bình thường. Mất nước xảy ra khi mức độ điện giải bị mất cân bằng. Một số nghiên cứu cho thấy thèm mặn có thể là dấu hiệu cơ thể cần nước.

Căng thẳng mãn tính

Căng thẳng khiến tuyến thượng thận tiết cortisol và các hormone liên quan đến cảm giác thèm ăn, có thể gây ra thèm muốn thức ăn mặn, béo hoặc ngọt.

Những tình huống huống căng thẳng cũng có thể dẫn đến thói quen ăn uống dựa trên cảm xúc để xoa dịu bản thân, vì vậy thức ăn mặn ưa thích của bạn cũng có thể trở thành thói quen trong thời gian căng thẳng mãn tính.

Thiếu ngủ

Thiếu ngủ làm tăng khả năng thèm ăn những loại thức ăn thú vị nhưng không tốt cho sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy khi thiếu ngủ, sự thèm ăn những thực phẩm có hàm lượng calo cao, bao gồm các loại snack mặn, ngọt và mặn ngọt.

Khi thiếu ngủ, tín hiệu hormone sẽ thúc đẩy và kích thích phần “thưởng” của não khuyến khích ăn đồ ăn vặt có vị mặn.

Tiết nhiều mồ hôi

Những người tiết mồ hôi nhiều, bất kể do tập thể dục hay do nhiệt độ cao, có thể thèm đồ ăn mặn. Đây là phản ứng của cơ thể nhằm tái cân bằng mức độ điện giải natri, một yếu tố cần thiết cho hoạt động tổng thể. Ngoài ra, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng khác như khát nước và mệt mỏi.

Chu kỳ kinh nguyệt tiền mãn kinh (PMS)

Chu kỳ tiền mãn kinh (chu kỳ trước khi có kinh) là thời gian từ một đến hai tuần trước khi có kinh, trong thời gian này có thể xuất hiện các dấu hiệu về cảm xúc và thể chất. Thay đổi cảm giác về cảm giác khát nước và thèm ăn, kể cả thèm đồ ăn mặn là hiện tượng phổ biến trong thời gian này. Tình trạng mất nước nhẹ có thể xảy ra trong giai đoạn tiền mãn kinh và có thể góp phần tăng thêm cảm giác thèm mặn.

Chứng đau nửa đầu

Nếu bạn mắc chứng đau nửa đầu, có một số triệu chứng có thể xảy ra trong giai đoạn trước khi cơn đau nửa đầu bắt đầu. Nghiên cứu cho thấy trong giai đoạn tiền động kinh, một trong những triệu chứng là thèm muốn thức ăn mặn. Điều này có thể là do ăn thức ăn mặn có thể giúp giảm nhẹ cơn đau nửa đầu.

Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc tác động đến tuyến thượng thận (các cơ quan sản xuất hormone cho quá trình trao đổi chất, hệ miễn dịch,...) có thể làm bạn muốn ăn mặn. Một số loại thuốc bao gồm:

• Tramadol;
• Thuốc chống nấm;
• Glucocorticoid;
• Chất ức chế điểm kiểm soát miễn dịch;
• Chất ức chế kinase protein.

Thiếu natri

Đối với những người thiếu natri, cảm giác thèm mặn có thể xuất hiện. Thiếu natri là một tình trạng thiếu chất điện giải phổ biến (hyponatremia) và có thể kích thích não sản xuất tín hiệu thèm mặn. Ngoài ra còn nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm tiêu chảy, nôn mửa, suy tim, sử dụng thuốc lợi tiểu, một số bệnh thận và nhiều hơn nữa.

Các vấn đề sức khỏe có thể gây cảm giác thèm mặn?

Thèm đồ ăn mặn thường xuyên cũng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Dưới đây là các bệnh lí liên quan đến việc thèm đồ ăn mặn.

Bệnh Addison

Bệnh Addison là một bệnh di truyền hiếm xảy ra khi tuyến thượng thận không sản xuất đủ cortisol. Thiếu hormone này, cơ thể có thể mất natri nhanh chóng. Triệu chứng của bệnh Addison bao gồm thèm mặn, mệt mỏi, thâm nám da,...

Hội chứng Bartter

Hội chứng Bartter là một bệnh di truyền hiếm ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ lại muối và các chất điện giải khác của thận, khiến các chất dinh dưỡng này bị mất qua nước tiểu. Sự mất muối quá mức này dẫn đến ham muốn mạnh mẽ tiêu thụ thức ăn mặn và các triệu chứng khác như mất nước, mệt mỏi, co cơ, yếu đuối và xương dễ gãy.

Bệnh xơ nang

Một căn bệnh di truyền khác được gọi là bệnh xơ nang gây ra sự tích tụ chất dày trong các cơ quan của cơ thể. Điều này ngăn chặn natri được vận chuyển qua cơ thể, gây nhiễm trùng và các vấn đề khác.

Người mắc bệnh xơ nang có thể khiến chúng ta thèm ăn mặn vì dễ mất natri. Bệnh này thường được chẩn đoán ngay sau khi sinh.

Thiếu máu

Một số nghiên cứu cho thấy thiếu máu do thiếu chất sắt (một tình trạng phát triển khi cơ thể không sản xuất đủ sắt để tạo ra hồng cầu) có thể biểu hiện bằng cảm giác thèm mặn.

Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể khiến tính trạng thiếu máu do thiếu sắt phát triển, bao gồm mất máu, bệnh thận, một số tình trạng sức khỏe và yếu tố di truyền.

Mẹo để kiểm soát cảm giác thèm đồ mặn mà không cần dùng muối

Có nhiều hương vị khác nhau có thể làm thoả mãn cơn thèm đồ mặn mà không tăng quá nhiều lượng natri hàng ngày. Khi nấu ăn, hãy thử thay thế muối bằng các loại gia vị khác như tỏi, các loại thảo mộc, tiêu đen, giấm hoặc chanh.

Một gợi ý cho một loại đồ ăn vặt (nhưng lành mạnh) tự làm là nướng đậu hũ cà ri với dầu ô liu và rắc muối lên. Các sản phẩm trong hộp như cá ngừ có thể được rửa sạch để loại bỏ một phần natri thêm vào.

Cảm giác thèm đồ mặn đôi khi là điều bình thường do chán nản, căng thẳng hoặc mất nước. Tuy nhiên, thường xuyên xảy ra cảm giác này với các loại thức ăn mặn có thể chỉ ra một vấn đề tiềm ẩn khác, chẳng hạn như tác dụng phụ của thuốc hoặc một tình trạng sức khỏe khác. Nếu thay thế bằng các lựa chọn khác để thỏa mãn thèm muốn muối không giúp, hãy kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để loại trừ các nguyên nhân khác.