Thông tin và những lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị loãng xương

Biết được thông tin thuốc điều trị loãng xương cũng như các lưu ý khi sử dụng nhằm giúp cho việc dùng thuốc an toàn và hiệu quả.

Loãng xương là gì?

Loãng xương là tình trạng xương liên tục mỏng dần, giảm mật độ và độ cứng của xương theo thời gian. Tình trạng này làm xương giòn hơn, tăng nguy cơ dẫn đến nứt, gãy xương. Các vị trí gãy xương thường gặp là ở cổ tay, xương sống và xương đùi. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh loãng xương là tuổi tác và do chế độ ăn thiếu hụt các vi chất quan trọng cho quá trình tổng hợp xương như vitamin D, canxi, magie,...

Các triệu chứng của bệnh loãng xương thường tiến triển thầm lặng. Người bệnh chỉ có các biểu hiện như đau mỏi người, giảm chiều cao và gù vẹo cột sống. Đây là các triệu chứng chỉ được phát hiện sau thời gian dài bệnh tiến triển. Trong các trường hợp khác, chỉ có thể phát hiện được loãng xương khi người bệnh bị gãy xương.

Phòng ngừa loãng xương như thế nào

Để ngăn ngừa các di chứng sau gãy xương, việc phòng ngừa và điều trị loãng xương là rất cần thiết trên những đối tượng có nguy cơ cao như người cao tuổi, người ít vận động, phụ nữ sau mãn kinh,...

• Chế độ ăn uống: Nên thêm vào bữa ăn hàng ngày các thực phẩm giàu canxi như rau xanh, sữa, thịt, hải sản. Thêm vào đó, các loại sữa dùng để bổ sung nên là loại nhiều canxi, ít ngọt và không có chất béo.
• Tập luyện thể dục thể thao: Nghiên cứu cho thấy rằng người ít hoạt động xương khớp, ít tập thể dục thể thao hay phải nằm một chỗ do tàn tật, chấn thương là đối tượng có nguy cơ diễn tiến loãng xương nhanh hơn bình thường. Vận động giúp cơ bắp hoạt động, tăng cường chuyển hóa và ngăn ngừa loãng xương.
• Dùng thực phẩm chức năng: Có thể bổ sung thêm canxi hay vitamin D qua các viên uống bổ sung hằng ngày, giúp cung cấp nguồn nguyên liệu cho quá trình tổng hợp xương. Liều dùng và cách dùng mỗi ngày phải theo lượng ghi trên nhãn hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

Các loại thuốc điều trị loãng xương

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc điều trị loãng xương khác nhau. Việc sử dụng thuốc trị loãng xương loại nào tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh và chỉ định của bác sĩ.

Bisphosphonate

Bisphosphonate là thuốc ức chế quá trình hủy xương (thuốc chống hủy xương), được chỉ định để phòng ngừa loãng xương cho những đối tượng có nguy cơ cao như người cao tuổi, phụ nữ sau mãn kinh, người nghiện rượu bia, thuốc lá,...

Nhóm thuốc này có nhiều lựa chọn, với cách sử dụng, liều dùng và nhãn hiệu khác nhau, bao gồm:

• Alendronate với các tên biệt dược là Fosamax®, Fosamax Plus D®, Binosto®.
• Ibandronate với tên biệt dược Boniva®.
• Risedronate với các tên biệt được là Actonel®, Atelvia®.
• Axit Zoledronic với tên biệt dược là Reclast®.

Tác dụng phụ khi sử dụng các thuốc điều trị loãng xương nhóm Bisphosphonate là người bệnh có thể gặp một số triệu chứng giả cúm (bao gồm sốt, nhức đầu), ợ chua, loét thực quản và suy thận. Nguy cơ xảy ra tác dụng phụ tăng khi sử dụng lâu dài từ 3 - 5 năm.

Sử dụng Hormone

Liệu trình điều trị loãng xương bằng hormone này bao gồm sử dụng Estrogen, Testosterone và chất điều biến chọn lọc thụ thể Raloxifene.

• Liệu pháp Estrogen: Có tác dụng ngăn ngừa và điều trị loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh. Ngoài ra, thuốc còn giảm được các triệu chứng hậu mãn kinh. Tuy nhiên nếu sử dụng lâu dài thì thuốc có tác dụng phụ rất nguy hiểm là tăng nguy cơ ung thư vú và hình thành cục máu đông.
• Liệu pháp Testosterone: Liệu pháp này thường được chỉ định ở nam giới có nồng độ Testosterone tự nhiên thấp. Ngoài ra khi sử dụng hormone Testosterone, cơ thể sẽ tăng tổng hợp cơ bắp, giúp xương chắc khỏe và bảo vệ tim mạch.
• Raloxifene: Được dùng ở dạng viên nén, được sử dụng như thuốc điều trị loãng xương tương tự như Estrogen. Bên cạnh đó, thuốc còn có tác dụng giảm nguy cơ ung thư vú ở nữ giới.

Thuốc kích hoạt tạo xương

• Canxi: Thuốc thường được dùng với mục đích tăng tạo xương. Canxi trong các chế phẩm trên thị trường ở các dạng muối như lactat, citrat hay gluconat. Nhằm tối ưu hóa hiệu quả cũng như giảm thiểu các tác dụng phụ, bệnh nhân nên uống canxi trong bữa ăn. Liều dùng khuyến nghị mỗi ngày là từ 500 đến 1000 mg.
• Vitamin D: Loại vitamin này là được tổng hợp tự nhiên khi da bạn tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, có tác dụng tăng hấp thu canxi qua niêm mạc ruột vào máu. Liều dùng khuyến nghị của vitamin D là từ 400 đến 800 IU.

Sử dụng thuốc trị loãng xương trong bao lâu?

Các thuốc điều trị loãng xương thường được các bác sĩ chỉ định dùng trong ít nhất từ 3 đến 5 năm. Sau đó, bác sĩ sẽ đánh giá lại tình trạng hiện tại của bệnh nhân cũng như các yếu tố nguy cơ trước mắt, xem có nên tiếp tục sử dụng thuốc hay không.

Bisphosphonate là thuốc điều trị loãng xương phổ biến nhất. Tuy nhiên khi sử dụng lâu dài thì thuốc để lại các biến chứng nghiêm trọng như hoại tử xương hàm hay viêm thực quản, vì thế bệnh nhân sẽ thường được khuyến nghị ngưng sử dụng thuốc sau 3 đến 5 năm. Con số này có thể khác nhau trên những đối tượng khác nhau, tùy thuộc vào mức độ loãng xương nặng hay nhẹ.

Lưu ý gì khi sử dụng các thuốc điều trị loãng xương

Loãng xương là căn bệnh khá thường gặp ở người cao tuổi và phụ nữ hậu mãn kinh. Với bệnh lý này, người bệnh cần phòng ngừa và phát hiện kịp thời để tránh các biến chứng gãy xương. Trước và trong quá trình dùng thuốc điều trị loãng xương, bệnh nhân cần lưu ý những điều sau đây:

• Trước khi sử dụng thuốc, người bệnh nên thực hiện các xét nghiệm nhằm xác định mật độ canxi trong xương. Tùy thuộc vào kết quả xét nghiệm, các bác sĩ sẽ đánh giá mức độ bệnh và chỉ định thuốc phù hợp nhất.
• Người bệnh nên sử dụng một trong các loại thuốc thuộc nhóm bisphosphonate để giảm nguy cơ loãng xương ở vùng xương cột sống và vùng hông. Người bệnh phải uống thuốc với một ly nước đầy và giữ người ở tư thế thẳng đứng từ 30 đến 60 phút để phòng tránh tác dụng phụ loét thực quản.
• Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng canxi và vitamin D từ các thực phẩm chức năng mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ.
• Thêm vào khẩu phần ăn hằng ngày của mình các thực phẩm giàu canxi như sữa tươi, sữa chua, rau lá xanh, tôm và cua.
• Hạn chế ăn các loại thực phẩm, thức uống làm mất canxi của cơ thể như rượu bia, món ăn chiên rán, thịt đỏ,…
• Thường xuyên tích cực tập luyện thể dục thể thao, giúp rèn luyện xương khớp dẻo dai, cơ thể tăng chuyển hóa giúp hấp thụ canxi tốt hơn.

Bệnh loãng xương rất phổ biến ở người cao tuổi, phụ nữ sau mãn kinh và các đối tượng nghiện rượu bia, thuốc lá,… Chữa trị loãng xương bằng các thuốc điều trị loãng xương và chế độ tập luyện, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp cơ xương khớp của bạn phục hồi nhanh chóng. Ghi nhớ và thực hiện các chỉ dẫn của bác sĩ, đồng thời nói với bác sĩ bất cứ triệu chứng khó chịu nào bạn gặp phải khi sử dụng thuốc.