Triệu chứng thiếu canxi ở người lớn​ biểu hiện như thế nào?

Canxi là khoáng chất thiết yếu giúp cơ thể duy trì sức khỏe xương, răng, cơ bắp, tim mạch và chức năng thần kinh. Ở người lớn, việc thiếu hụt canxi có thể diễn ra âm thầm nhưng để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Từ chuột rút, tê bì tay chân đến loãng xương và rối loạn nhịp tim, các triệu chứng thiếu canxi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày. Nhận biết sớm những triệu chứng thiếu canxi ở người lớn​ sẽ giúp người bệnh chủ động bổ sung canxi và phòng ngừa các vấn đề sức khỏe lâu dài.

Các triệu chứng thiếu canxi ở người lớn

Thiếu canxi là tình trạng cơ thể không có đủ lượng canxi cần thiết để duy trì các hoạt động sống và chức năng cơ thể. Ở người lớn, việc thiếu canxi có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những dấu hiệu bạn cần lưu ý.

Chuột rút

Chuột rút là triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất của thiếu canxi. Các cơn đau, co thắt cơ có thể xuất hiện ở vùng đùi, cánh tay, nách hoặc lưng. Ngoài ra, người bệnh thường cảm thấy mỏi cơ, đau lưng kéo dài, đặc biệt sau khi vận động.

Da khô

Thiếu canxi khiến da trở nên khô ráp, dễ bong tróc và tăng nguy cơ mắc các bệnh da mãn tính như eczema hay vảy nến. Da thiếu dưỡng chất sẽ mất độ đàn hồi và mềm mại, tạo cảm giác khó chịu.

Tóc và móng tay yếu, dễ gãy

Canxi là yếu tố quan trọng giúp tóc và móng chắc khỏe. Khi thiếu, tóc trở nên mỏng, dễ gãy, móng tay giòn và dễ nứt, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe tổng thể.

Chóng mặt và tê bì

Thiếu canxi có thể gây ra cảm giác chóng mặt hoặc tê bì tay chân, xảy ra trong vài giây đến vài phút tùy mức độ. Hiện tượng này liên quan đến sự rối loạn dẫn truyền thần kinh do lượng canxi không đủ.

Vấn đề về thần kinh

Thiếu canxi kéo dài có thể làm suy giảm trí nhớ, tăng căng thẳng, lo lắng, cáu gắt, thậm chí gây trầm cảm. Điều này phản ánh vai trò quan trọng của canxi trong việc điều hòa hoạt động thần kinh.

Ngứa ở môi, lưỡi, ngón tay và chân

Canxi thấp khiến dây thần kinh và cơ bắp trở nên nhạy cảm, gây hiện tượng ngứa, tê hoặc mỏi tay chân.

Rối loạn nhịp tim

Canxi tham gia vào quá trình co bóp cơ tim, nên khi thiếu có thể dẫn đến loạn nhịp, nhịp nhanh hoặc cảm giác hồi hộp.

Mất ngủ

Thiếu canxi ảnh hưởng đến sản xuất melatonin, hormone điều chỉnh giấc ngủ, gây mất ngủ, ngủ không sâu và mệt mỏi vào ban ngày.

Các vấn đề về tiêu hóa và sinh sản

Thiếu canxi làm tăng nguy cơ polyp đại tràng, ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, gây đau bụng, cáu gắt và nhức đầu trước kỳ kinh.

Loãng xương và vấn đề phát triển

Cơ thể phải rút canxi từ xương nếu thiếu, dẫn đến loãng xương, xương giòn dễ gãy, đặc biệt ở người cao tuổi. Ở thanh thiếu niên, thiếu canxi có thể làm dậy thì muộn do ảnh hưởng đến hormone tăng trưởng.

Vấn đề về răng miệng

Thiếu canxi làm men răng yếu, dễ sâu, ê buốt, nướu yếu và dễ chảy máu khi ăn đồ cay, nóng.

Nhận biết sớm các triệu chứng thiếu canxi sẽ giúp bạn kịp thời bổ sung dinh dưỡng và phòng ngừa các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây thiếu canxi ở người lớn

Nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu canxi ở người lớn bao gồm từ chế độ ăn uống, các bệnh lý nội tiết, đến yếu tố di truyền và lối sống.

Chế độ ăn uống: Một trong những nguyên nhân thường gặp là không cung cấp đủ canxi qua khẩu phần ăn hằng ngày.

Suy tuyến cận giáp: Tuyến cận giáp chịu trách nhiệm sản xuất hormone điều hòa canxi trong cơ thể. Khi tuyến này hoạt động kém, lượng hormone giảm, dẫn đến khả năng tổng hợp và duy trì nồng độ canxi trong máu suy giảm.

Thiếu vitamin D: Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi từ thực phẩm và từ ánh sáng mặt trời. Nếu cơ thể không có đủ vitamin D, do rối loạn di truyền, ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hoặc chế độ ăn thiếu dưỡng chất, quá trình hấp thụ canxi sẽ bị cản trở.

Suy thận: Khi thận không hoạt động bình thường, nồng độ photpho trong máu tăng, làm giảm sản xuất một số loại vitamin D cần thiết cho quá trình hấp thụ canxi.

Suy dinh dưỡng và kém hấp thu: Khi cơ thể không nhận đủ vitamin D, canxi hoặc không thể hấp thụ các dưỡng chất này từ thực phẩm, nồng độ canxi trong máu sẽ giảm, dẫn đến các vấn đề về xương và cơ bắp.

Yếu tố khác: Ngoài các nguyên nhân chính, một số yếu tố khác cũng góp phần gây thiếu canxi, chẳng hạn như sử dụng một số loại thuốc gồm corticosteroid, calcitonin, rifampin, bisphosphonates, denosumab… Những thuốc này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình chuyển hóa hoặc hấp thụ canxi.

Bệnh di truyền: Các bệnh di truyền hiếm gặp, chẳng hạn như hội chứng DiGeorge hoặc không có tuyến cận giáp, cũng làm giảm khả năng duy trì nồng độ canxi bình thường. Ngoài ra, thiếu magie trong máu sẽ ảnh hưởng đến chức năng tuyến cận giáp, gây giảm hormone điều hòa canxi. Một số bệnh lý cấp tính như viêm tụy cấp cũng có thể dẫn tới thiếu canxi máu ở 15 - 88% bệnh nhân, do phản ứng bảo vệ của cơ thể.

Thiếu canxi ở người lớn có nguy hiểm không?

Từ những triệu chứng thiếu canxi ở người lớn đã được liệt kê phía trên, có thể thấy tình trạng này không hề đơn giản và có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương khớp, chức năng thần kinh, tim mạch và nhiều quá trình sinh lý khác. Khi cơ thể thiếu hụt canxi kéo dài, xương trở nên giòn, dễ gãy, tăng nguy cơ loãng xương, đồng thời các cơ quan khác như tim, cơ bắp và hệ thần kinh cũng bị ảnh hưởng. Các biểu hiện như chuột rút, tê bì, rối loạn nhịp tim hay mất ngủ đều là tín hiệu cảnh báo cơ thể đang thiếu hụt dưỡng chất quan trọng này.

Cách điều trị khi bị thiếu canxi ở người lớn

Điều trị thiếu canxi chủ yếu tập trung vào việc bổ sung canxi thông qua chế độ ăn uống, đồng thời kết hợp sử dụng thuốc nếu cần, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyên người lớn lựa chọn các thực phẩm giàu canxi để duy trì nồng độ canxi ổn định trong máu và hỗ trợ sức khỏe xương khớp. Trong đó, sữa và các sản phẩm từ sữa như sữa tươi, sữa chua, phô mai là những nguồn canxi dồi dào và dễ hấp thụ. Chẳng hạn, một ly sữa 250ml hoặc 200g sữa chua cung cấp từ 130 - 300mg canxi, đủ bổ sung một phần nhu cầu hằng ngày.

Bên cạnh đó, thủy hải sản như cá hồi, cá mòi, tôm, cua, ốc cũng là nguồn canxi quan trọng, đặc biệt khi ăn cá nhỏ hoặc cá kho nhừ có thể ăn cả xương, giúp cơ thể hấp thụ tối đa lượng canxi. Các loại hạt, tiêu biểu là vừng (đen hoặc trắng), cũng cung cấp một lượng canxi đáng kể và phù hợp để thêm vào các món ăn hằng ngày.

Trong những trường hợp thiếu canxi nặng hoặc khi chế độ ăn uống không thể đáp ứng đủ nhu cầu, việc bổ sung thuốc canxi theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp ổn định nồng độ canxi trong máu nhanh chóng, đồng thời phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Người bệnh cần tuân thủ đúng liều lượng, thời gian uống và kết hợp theo dõi sức khỏe định kỳ để đảm bảo hiệu quả điều trị.

Ngoài việc bổ sung canxi, người lớn cũng nên duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh, tiếp xúc đủ ánh sáng mặt trời để tổng hợp vitamin D, vận động nhẹ nhàng để xương chắc khỏe và hạn chế các thói quen gây mất canxi như uống nhiều cà phê hoặc hút thuốc. Khi được chăm sóc đúng cách, cơ thể sẽ duy trì nồng độ canxi ổn định, từ đó hỗ trợ sức khỏe toàn diện, tăng cường sức đề kháng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nhìn chung, thiếu canxi ở người lớn không chỉ ảnh hưởng đến xương khớp mà còn tác động đến nhiều hệ cơ quan khác trong cơ thể. Việc nhận biết sớm các triệu chứng thiếu canxi ở người lớn​ như chuột rút, tê bì, rối loạn nhịp tim hay loãng xương sẽ giúp người bệnh chủ động thăm khám, chẩn đoán và bổ sung canxi kịp thời. Duy trì chế độ ăn uống giàu canxi, kết hợp lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe định kỳ là cách hiệu quả để phòng ngừa và kiểm soát tình trạng thiếu canxi, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.