Thông tin về chứng đầu nhỏ - Dị tật bẩm sinh của trẻ

Vì sao trẻ bị chứng đầu nhỏ, có nguy hiểm không? Làm sao để hạn chế những rủi ro do bệnh này gây ra? Hãy tham khảo bài viết sau đây để tìm hiểu về căn bệnh này, từ đó có những biện pháp chăm sóc và điều trị thích hợp.

Tật đầu nhỏ ở trẻ là gì?

Chứng đầu nhỏ xuất hiện ngay khi trẻ sinh ra khiến trẻ có kích thước não nhỏ hơn bình thường và có thể não phát triển bất bình thường. Tình trạng mắc chứng đầu nhỏ có thể từ mức độ nhẹ đến nặng. Có trường hợp bệnh xuất hiện sau này trong quá trình phát triển.

Trong quá trình phát triển bào thai, não của trẻ đã không phát triển như bình thường hoặc ngừng phát triển sau khi sinh, dẫn đến kích thước của đầu trẻ không phát triển, trẻ sẽ bị chứng đầu nhỏ. Trẻ bị hội chứng này không có dị tật bẩm sinh nghiêm trọng nào khác hoặc cũng có thể đi kèm với các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng khác.

Trẻ sơ sinh bị chứng đầu nhỏ sẽ có kích thước não nhỏ hơn bình thường 

Nguyên nhân nào gây ra tật đầu nhỏ?

Bệnh đầu nhỏ có thể xảy ra bởi một số tác nhân bao gồm:

• Dính khớp sọ: Ở trẻ nhũ nhi, có hiện tượng các khớp sọ giữa các tấm xương hình thành nên hộp sọ dính vào nhau quá sớm, kìm hãm sự phát triển của não bộ.
• Đột biến nhiễm sắc thể: Nguyên nhân gây đầu nhỏ còn do hội chứng Down và các tình trạng liên quan.
• Thiếu oxy não trong bào thai: Não của thai nhi không được cung cấp đủ oxy do một số biến chứng của thai kỳ hoặc chuyển dạ.
• Nhiễm trùng bào thai trong quá trình mang thai: Bao gồm toxoplasmosis, rubella, cytomegalovirus và thủy đậu.
• Tiếp xúc với ma túy, rượu hoặc một số độc tố trong bụng mẹ: Những yếu tố này gây cho trẻ các nguy cơ bất thường về não
• Suy dinh dưỡng nặng: Sự phát triển của trẻ sẽ bị ảnh hưởng khi không nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng trong khi mang thai.
• Mẹ bầu mắc bệnh phenylketo niệu (PKU): Khi trẻ bị PKU,  một dị tật bẩm sinh, sẽ cản trở việc phân rã các axit amin phenylalanine.

Triệu chứng của bệnh

Với trường hợp bị chứng đầu nhỏ nhẹ, trẻ không gặp triệu chứng nào khác. Đầu của trẻ sẽ phát triển khi lớn lên nhưng kích thước của đầu vẫn nhỏ hơn so với những trẻ bình thường.

Có thể, trẻ có trí thông minh bình thường nhưng cũng có trường hợp trẻ có thể gặp vấn đề về học tập, nhưng vẻ ngoài không xấu đi khi trẻ lớn lên.

Trẻ cũng có thể gặp các triệu chứng khác bao gồm:

• Các vấn đề về phối hợp.
• Chậm phát triển. 
• Nuốt và ăn uống khó khăn.
• Nghe kém.
• Hiếu động thái quá. 
• Co giật.
• Chiều cao thấp.
• Các vấn đề về ngôn ngữ.
• Các vấn đề về thị giác.

Chậm phát triển là một trong những triệu chứng của chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh

Phương pháp điều trị chứng đầu nhỏ ở trẻ

Hiện nay chưa có phương thức chữa trị dứt điểm hay điều trị đúng chuẩn cho chứng đầu nhỏ nên trẻ phải sống với bệnh này suốt đời. Trẻ mắc chứng đầu nhỏ ở mức độ nhẹ thường không gặp vấn đề bất thường nào khác, nhưng vẫn cần được theo dõi sức khỏe thường xuyên. Trẻ mắc chứng đầu nhỏ ở mức nặng sẽ cần được chăm sóc và điều trị.

Việc can thiệp bằng trị liệu sớm sẽ giúp trẻ mắc chứng đầu nhỏ cải thiện và phát huy tối đa khả năng thể chất và trí tuệ của trẻ. Trẻ có thể cần trị liệu cơ năng, ngôn ngữ, vật lý trị liệu - vận động. Trẻ cũng có thể cần dùng thuốc để chống co giật và một số triệu chứng khác.

Thăm khám thường xuyên để kiểm soát bệnh

Tuy không có cách chữa hết bệnh nhưng vẫn có những phương pháp điều trị giúp trẻ phát triển, thay đổi hành vi và giảm cơn co giật.

Nếu trẻ có bệnh đầu nhỏ dạng nhẹ, mẹ cần đưa trẻ đi khám thường xuyên để theo dõi sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.

Những trẻ bị nặng hơn cần phải điều trị suốt đời để kiểm soát triệu chứng nguy hiểm như co giật, có thể đe dọa tính mạng trẻ.

Việc thăm khám để theo dõi và kiểm tra sức khỏe thường xuyên từ các chuyên gia giúp cha mẹ đưa ra quyết định quan trọng về giáo dục và điều trị cho con.

Các chuyên khoa dành cho trẻ bị đầu nhỏ bao gồm nhi khoa và chuyên khoa nhi phát triển, chuyên khoa truyền nhiễm, chuyên khoa thần kinh, nhãn khoa, di truyền học và tâm lý học.

Mẹ cần thận trọng với các lần mang thai sau này nếu đã có một đứa con bị bệnh đầu nhỏ. Trước tiên, cần xác định nguyên nhân gây bệnh đầu nhỏ ở con bạn. Nếu nguyên nhân do di truyền, bạn nên gặp chuyên gia di truyền về nguy cơ đầu nhỏ trong các lần mang thai tiếp theo.

Xử lý chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh

Một số trẻ bị chứng bệnh này sinh ra trong gia đình vốn có nhiều người đầu nhỏ thường khỏe mạnh và phát triển hoàn toàn bình thường. 

Nhưng một số trường hợp lại gặp nhiều trở ngại, trẻ phát triển chậm những kỹ năng nói, vận động và ăn uống. Bệnh cũng dẫn tới những vấn đề về thính giác, thị lực, khiến trẻ bị co giật và khiếm khuyết về trí tuệ. 

Do đó, việc xác định được nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng, từ đó bác sĩ có thể suy đoán được diễn tiến của bệnh trong tương lai.

Để tìm ra nguyên nhân gây ra chứng đầu nhỏ ở trẻ, bác sĩ sẽ chỉ định chụp não, làm các xét nghiệm, kiểm tra thị lực và thính lực. Nếu bé sinh ra trong khu vực đang chịu ảnh hưởng từ virus Zika gây chứng đầu nhỏ, bé cũng sẽ được xét nghiệm virus này.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Cha mẹ cần duy trì chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh cho trẻ mắc chứng đầu nhỏ, điều này góp phần không nhỏ vào việc điều trị bệnh hiệu quả, giúp trẻ tự tin hòa nhập với xã hội.

Trong chế độ ăn uống hàng ngày, trẻ cần được bổ sung đầy đủ vitamin để tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể và hạn chế sử dụng sản phẩm chứa chất kích thích.

Trong sinh hoạt hàng ngày, cha mẹ cần theo dõi và chăm sóc trẻ cẩn thận hơn. Nếu phát hiện trẻ mắc bệnh, cha mẹ nên chủ động điều trị sớm cho con để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. 

Cha mẹ nên chú ý những thói quen sinh hoạt sau đây để giúp hạn chế diễn tiến của bệnh đầu nhỏ:

• Cung cấp cho trẻ chế độ dinh dưỡng hợp lý và bổ sung vitamin.
• Tránh đồ uống có cồn và chất gây nghiện
• Tránh xa các hóa chất.
• Rửa tay thường xuyên.
• Không tiếp xúc với nơi có rác bẩn. Phân của vật nuôi có thể làm lây lan ký sinh trùng gây bệnh.
• Sử dụng thuốc chống côn trùng an toàn. 
• Tham vấn bác sĩ chuyên khoa.

Cần duy trì chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh cho trẻ bị chứng đầu nhỏ

Quỳnh Trang

Nguồn tham khảo: Tổng hợp