Tìm hiểu dạ dày được cấu tạo bởi mấy lớp cơ bản và bệnh lý thường gặp

Dạ dày là một cơ quan quan trọng trong hệ tiêu hóa của con người, đóng vai trò then chốt trong quá trình xử lý và hấp thụ chất dinh dưỡng. Hiểu rõ về dạ dày được cấu tạo bởi mấy lớp cơ bản không chỉ giúp chúng ta nắm bắt được cơ chế hoạt động của cơ thể mà còn giúp nhận biết và phòng tránh các bệnh lý liên quan. 

Vị trí của dạ dày

Dạ dày nằm ở vị trí tên của hệ tiêu hóa, trên gan và cạnh lá lách. Vị trí chính xác của dạ dày là phía trên rốn và dưới xương ức. Dạ dày tiếp xúc với các cơ quan khác trong hệ tiêu hóa như gan, lá lách và tụy. Hiểu rõ vị trí của dạ dày là rất quan trọng để xác định triệu chứng và chẩn đoán các bệnh lý cũng như điều trị y tế.

Lớp đầu tiên của dạ dày là niêm mạc (mucosa), lớp này nằm ở bên trong và tiếp xúc trực tiếp với thức ăn. Niêm mạc dạ dày chứa một lớp tế bào gọi là epithelium, nơi tiết ra các enzyme và acid giúp tiếp tục quá trình tiêu hóa. Dưới lớp epithelium là lamina propria, một lớp mô liên kết chứa các mạch máu, mạch lympho và tế bào miễn dịch.

Dạ dày được cấu tạo bởi mấy lớp cơ bản?

Để hiểu được chức năng của dạ dày, hãy cùng xem dạ dày được cấu tạo bởi mấy lớp cơ bản? Theo giải phẫu học, dạ dày gồm 4 lớp:

Lớp niêm mạc

Lớp niêm mạc dạ dày là màng mỏng bao phủ bên trong dạ dày. Nó bao gồm các tế bào chất nhầy và các tế bào cấu tạo thành mô liên kết. Chất nhầy do các tuyến niêm mạc dạ dày sản xuất có chức năng bảo vệ niêm mạc khỏi tác động của acid dạ dày và các chất gây tổn thương. Ngoài ra, niêm mạc dạ dày còn có các nếp gấp tạo thành cấu trúc gọi là rãnh dạ dày, giúp tăng diện tích hấp thụ chất dinh dưỡng.

Lớp cơ dạ dày

Lớp cơ dạ dày chứa các sợi cơ trơn xếp thành các lớp dọc và ngang. Các sợi cơ này có khả năng co bóp và thư giãn để tạo ra các chuyển động sống nhịp nhàng nhằm trộn thức ăn với các chất tiêu hóa và đẩy chúng xuống ruột non. Quá trình co bóp và thư giãn của cơ dạ dày được điều khiển bởi hệ thần kinh và các cơ chế nội tại của cơ thể.

Lớp màng cơ dạ dày

Lớp màng cơ dạ dày là một lớp màng mỏng bao bọc bên ngoài lớp cơ của dạ dày. Nó bao gồm các sợi cơ mịn và mạch máu. Lớp màng cơ này đảm bảo bảo vệ cấu trúc dạ dày và giúp các quá trình co bóp và chuyển động diễn ra hiệu quả. Ngoài ra, lớp màng cơ còn có vai trò kiểm soát chất lượng và tốc độ tiếp nhận thức ăn từ dạ dày vào ruột non.

Lớp ngoại vi dạ dày

Lớp ngoại vi dạ dày là lớp màng mỏng bao quanh bề ngoài dạ dày. Nó chứa các mạch máu và dây thần kinh. Các mạch máu cung cấp dưỡng chất và oxy cho các tế bào dạ dày, trong khi các dây thần kinh chịu trách nhiệm điều khiển hoạt động và chuyển động của dạ dày.

Dạ dày có chức năng gì?

Dạ dày có hai chức năng chính là nghiền nát thức ăn được đưa từ miệng và thực quản xuống hệ tiêu hóa, đồng thời sử dụng enzyme tiêu hóa để phân hủy thức ăn.

Sau khi miệng hoàn tất việc nhai, cắn xé và phân hủy một phần thức ăn nhờ enzyme có trong nước bọt, thức ăn này sẽ tiếp tục được đưa qua thực quản xuống dạ dày. Tại đây, thức ăn được nhào trộn và nghiền nát bởi dạ dày.

Dạ dày có thể dễ dàng nghiền nát thức ăn nhờ cấu tạo từ các lớp cơ trơn. Các bó cơ trong thành dạ dày được sắp xếp hợp lý, giúp tăng hiệu quả co bóp thức ăn. Ngoài ra, lớp niêm mạc của dạ dày duy trì độ pH ở mức phù hợp, tạo điều kiện để các enzyme tiêu hóa hoạt động, dễ dàng phân hủy thức ăn. Sau đó, thức ăn sẽ được chuyển đến ruột non để tham gia vào quá trình hấp thu, tiêu hóa và đào thải.

Sự cân bằng độ pH trong dạ dày là rất quan trọng. Trung bình, pH sẽ có nồng độ từ 2 - 2,5, giúp bảo vệ dạ dày và tiêu hóa thức ăn. Nếu độ pH quá thấp, sẽ tạo điều kiện cho các loại vi sinh vật từ thức ăn gây bệnh cho cơ thể và có thể dẫn đến tình trạng viêm loét dạ dày tá tràng.

Một số bệnh lý thường gặp ở dạ dày bạn không nên bỏ qua

Các bệnh lý thường gặp như:

• Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng: Khi mắc bệnh này, người bệnh thường có biểu hiện như ợ hơi, ợ chua, chán ăn, buồn nôn và mệt mỏi.
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản: Bệnh hình thành do tình trạng thức ăn và dịch vị trong dạ dày bị trào ngược lên thực quản, dẫn đến các triệu chứng điển hình như buồn nôn, ợ chua, nóng miệng và nóng rát thực quản.
• Bệnh viêm hang vị dạ dày: Xảy ra khi phần cuối của dạ dày bị viêm, gây đau đớn cho người bệnh. Bệnh có thể gặp ở nhiều lứa tuổi và đối tượng, nhưng đa phần là người trên 35 tuổi.
• Bệnh xuất huyết dạ dày: Viêm loét dạ dày nếu không được điều trị sẽ làm vết loét trở nên nghiêm trọng và gây xuất huyết dạ dày. Đây là tình trạng chảy máu có thể đe dọa tính mạng nếu mất máu quá nhiều. Triệu chứng điển hình là nôn ra máu, phân đen, mệt mỏi và xanh xao.
• Nhiễm vi khuẩn HP dạ dày: Vi khuẩn HP cư trú ở lớp màng nhầy của dạ dày và tá tràng. Khi gặp cơ hội thuận lợi, chúng sẽ tấn công và gây viêm. HP diễn biến âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng làm người bệnh chủ quan. Do đó, xét nghiệm là phương pháp phổ biến để xác định có hay không sự hiện diện của vi khuẩn HP trong dạ dày.
• Ung thư dạ dày: Ở giai đoạn đầu, bệnh ung thư thường không có triệu chứng rõ ràng. Các dấu hiệu điển hình của ung thư là đau bụng, đi ngoài phân đen, nôn ra máu và chán ăn.

Trên đây là những chia sẻ kiến thức dạ dày được cấu tạo bởi mấy lớp cơ bản và các bệnh lý thường gặp ở cơ quan này. Hãy chia sẻ tới người thân, bạn bè nếu bạn thấy bài viết hữu ích nhé!

Xem thêm:

• Dấu hiệu bệnh đau dạ dày bạn cần biết
• Biến chứng đặt sonde dạ dày mà bạn cần biết