Trẻ bị tiêu chảy uống thuốc gì? Những lưu ý trước khi điều trị tiêu chảy tại nhà cho trẻ

Trước khi tìm hiểu trẻ bị tiêu chảy uống thuốc gì, xin nhấn mạnh rằng mỗi trường hợp tiêu chảy sẽ có nguyên nhân và đặc điểm riêng, do đó, chỉ có bác sĩ hoặc nhà chuyên môn y tế mới có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho trẻ. Vì vậy, trước khi dùng thuốc cho bé, phụ huynh nên tham khảo ý kiến chuyên gia.

Tìm hiểu về bệnh tiêu chảy ở trẻ em

Tiêu chảy có thể có nhiều nguyên nhân và bệnh lý khác nhau, bao gồm nhiễm virus, vi khuẩn, dị ứng thực phẩm, hội chứng ruột kích thích (IBS), sử dụng thuốc kháng sinh, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, bệnh Celiac và nhiều nguyên nhân khác. Tuy nhiên, cũng có trường hợp tiêu chảy chỉ là kết quả của các vấn đề sinh hoạt, rối loạn ăn uống hoặc thay đổi môi trường sống.

Tiêu chảy thường được phân loại thành hai loại chính:

• Tiêu chảy cấp: Thường tự giảm sau 1 - 2 ngày và không kéo dài quá 1 tuần.
• Tiêu chảy kéo dài: Thường kéo dài từ 2 - 4 tuần, và có thể kéo dài hơn nếu tiêu chảy trở thành mãn tính.

Nếu các triệu chứng tiêu chảy của trẻ chỉ ở giai đoạn ban đầu và không quá nghiêm trọng, cha mẹ có thể sử dụng các loại thuốc thông thường để giảm triệu chứng và cung cấp nước cho trẻ.

Trẻ bị tiêu chảy uống thuốc gì an toàn và hiệu quả?

Nhiều phụ huynh đang gặp khó khăn khi đối mặt với tình trạng tiêu chảy ở trẻ nhỏ và đặt câu hỏi về loại thuốc nào sẽ giúp cải thiện tình trạng nhanh chóng. Các bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc phù hợp tùy theo từng trường hợp. Dưới đây là một số loại thuốc thông thường được sử dụng để điều trị tiêu chảy ở trẻ nhỏ.

Oresol - một dung dịch bù nước và điện giải

Oresol (hay còn được gọi là Hydrite) thường được sử dụng để điều trị và ngăn ngừa mất nước do tiêu chảy ở người lớn và trẻ em. Dung dịch này chứa các thành phần như nước, muối kali, muối natri và đường glucose, thường được bào chế dưới dạng bột hoặc viên sủi.

Quá trình pha chế sản phẩm này yêu cầu việc pha đúng lượng nước theo hướng dẫn trên bao bì (200ml, 500ml hoặc 1 lít nước tùy thuộc vào loại). Việc pha chế đúng liều lượng sẽ giúp bù nước hiệu quả và giảm nguy cơ tác dụng phụ. Khi sử dụng thuốc này, cần lưu ý sử dụng nước đun sôi để nguội để pha, tránh sử dụng nước khoáng, vì nước khoáng có thể làm sai lệch tỷ lệ các chất. 

Đối với trẻ em, khuyến cáo uống khoảng 10ml/kg trọng lượng cơ thể sau mỗi lần đi ngoài phân lỏng để phòng ngừa. Đối với trẻ trên 10 tuổi, nên uống theo nhu cầu. Trong 4 giờ đầu, nên uống khoảng 75ml/kg để bù nước ở mức độ nhẹ và vừa. 

Nếu không còn dấu hiệu mất nước, có thể chuyển sang liều phòng ngừa. Ngược lại, nếu vẫn còn dấu hiệu, cần uống lại và uống theo nhu cầu. Dung dịch đã pha cần được uống hết trong vòng 24 giờ và không được sử dụng tiếp nếu vượt quá thời gian trên.

Smecta - một thuốc hấp phụ và bao phủ niêm mạc ruột chứa diosmectite.

Thuốc Smecta có hai tác dụng chính. Trước tiên, nó tạo ra một lớp màng bảo vệ niêm mạc ruột mỏng. Thứ hai, nó hấp thu nước và hơi, ngăn không cho các tác nhân gây tiêu chảy như chất độc, virus và vi khuẩn bám vào niêm mạc ống tiêu hóa. Nhờ đó, thuốc Smecta giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe, cải thiện tình trạng phân và rút ngắn thời gian tiêu chảy.

Thuốc Smecta thường được chỉ định sử dụng cho bệnh nhân tiêu chảy cấp và phù hợp cho cả người lớn và trẻ em. Liều dùng thông thường là 3 gói/ngày (mỗi gói chứa 3g Diosmectite) pha với khoảng một nửa ly nước ấm. Tuy nhiên, cần thận trọng và tư vấn ý kiến bác sĩ khi sử dụng thuốc này cho trẻ dưới 2 tuổi.

Thuốc điều trị tiêu chảy Loperamide

Loperamide là một loại thuốc kháng tiêu chảy thường được sử dụng trong các trường hợp tiêu chảy cấp, tiêu chảy khi đi du lịch. Thuốc này có tác dụng giảm sự tiết dịch trong đường tiêu hóa, làm giảm hoạt động động ruột và giảm nồng độ nước trong phân. Điều này giúp cứng cáp phân và làm giảm số lần đi tiểu.

Thuốc Loperamide chỉ dùng cho người lớn và trẻ em trên 12 tuổi để điều trị tiêu chảy. Dạng viên nang hoặc viên nén, liều khởi đầu là 4mg sau khi có phân lỏng đầu tiên, sau đó uống thêm 2mg sau mỗi lần tiêu chảy. Không nên dùng quá 16mg Loperamide trong vòng 24 giờ.

Nhìn chung, Loperamide chỉ giúp giảm triệu chứng tiêu chảy mà không giải quyết được nguyên nhân gây bệnh (như nhiễm trùng) và không thể thay thế việc bù nước bằng cách uống.

Pepto-Bismol - Thuốc điều trị tiêu chảy bismuth subsalicylate

Pepto-Bismol (bismuth subsalicylate) thường được sử dụng để điều trị một số vấn đề về tiêu hóa, giúp giảm các triệu chứng khó chịu trong dạ dày như: Ợ nóng, ợ chua, buồn nôn và khó tiêu. Đặc biệt, thuốc này cũng hỗ trợ điều trị tiêu chảy cấp và tiêu chảy du lịch.

Về liều dùng, để điều trị tiêu chảy cấp và tiêu chảy du lịch, người bệnh nên uống 524mg khi cần và không dùng quá 8 liều trong vòng 24 giờ. Lưu ý không dùng thuốc này cho trẻ dưới 12 tuổi, thanh thiếu niên có sốt hoặc triệu chứng cúm hay thủy đậu.

Các sản phẩm men vi sinh Probiotics

Men vi sinh là các sản phẩm sinh học giúp cung cấp vi sinh vật có lợi cho ruột. Sử dụng Men vi sinh kết hợp với việc bù nước và bù chất điện giải là một phương pháp điều trị hiệu quả cho các trường hợp tiêu chảy do sử dụng kháng sinh hoặc do đi du lịch. Bên cạnh đó, việc bổ sung Men vi sinh còn giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa.

Hiện nay, có hai loại men vi sinh được đánh giá tốt:

• Saccharomyces boulardii: Loại Men vi sinh này giúp tổng hợp vitamin nhóm B, ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại và kích thích hệ miễn dịch không đặc hiệu.
• Lactobacillus acidophilus: Loại Men vi sinh này giúp tổng hợp vitamin nhóm B, kích thích hệ miễn dịch không đặc hiệu và giúp cân bằng vi khuẩn cộng sinh trong ruột. Thường được sử dụng cho trẻ em bị tiêu chảy do rối loạn vi khuẩn ruột.

Lưu ý trước khi tự điều trị tiêu chảy tại nhà cho trẻ

Các phụ huynh cần nhớ rằng không nên tự ý cho trẻ uống thuốc mà chỉ nên sử dụng thuốc khi có sự chỉ định của bác sĩ. Việc tự ý sử dụng thuốc một cách không đúng cách có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ.

Ngoài ra, phụ huynh cần lưu ý các điều sau:

• Không tự điều trị tiêu chảy tại nhà cho trẻ nếu trẻ có tiền sử bệnh gan, đang sử dụng các loại thuốc khác hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, phân có máu. Trong trường hợp này, có thể cần sử dụng kháng sinh hoặc các loại thuốc phù hợp hơn do bác sĩ chỉ định.
• Không tự ý sử dụng thuốc cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu trẻ dưới 12 tuổi, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám để được kê đơn thuốc phù hợp với tình trạng của bé.
• Không sử dụng nhiều hơn một loại thuốc điều trị tiêu chảy trừ khi bác sĩ yêu cầu. Vì các thành phần thuốc có thể giống nhau và gây ra tình trạng quá liều.
• Để thuốc điều trị tiêu chảy ở nơi khô ráo, thoáng mát, xa tầm tay và tầm nhìn của trẻ nhỏ.

Ngoài việc tìm hiểu trẻ bị tiêu chảy uống thuốc gì để sử dụng thuốc đúng thì phụ huynh cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống của con. Hãy cho trẻ ăn nhiều bữa nhỏ, lựa chọn những thức ăn dễ tiêu, dễ hấp thu... để giúp trẻ phục hồi sức khỏe nhanh chóng.

Xem thêm:

• Làm gì khi trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi bị tiêu chảy?
• Mách mẹ một số mẹo chữa tiêu chảy cho trẻ sơ sinh