Trẻ biếng ăn hay nôn trớ: 6 nguyên nhân phổ biến bố mẹ cần lưu ý

Trẻ biếng ăn nôn trớ trong thời gian dài sẽ làm cho bé mất cảm giác thèm ăn, ăn ít và hình thành tâm lý sợ ăn, đây chính là vấn đề gây ám ảnh đối với nhiều bố mẹ có con nhỏ. Tuy vậy vẫn có cách khắc phục hiệu quả tình trạng này của trẻ nếu phụ huynh xác định được nguyên nhân trẻ biếng ăn qua những biểu hiện cụ thể ở từng cấp độ khác nhau, để có giải pháp phù hợp để trẻ phát triển khỏe mạnh.

Các nguyên nhân làm cho trẻ biếng ăn hay nôn trớ

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến vấn đề trẻ biếng ăn hay nôn trớ, đặc biệt là trong 1 năm đầu đời, dưới đây là những lý do thường gặp các bố mẹ cần lưu ý.

Trẻ biếng ăn bẩm sinh từ lúc chào đời

Theo nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ bị biếng ăn cũng có nguyên nhân từ di truyền bẩm sinh, nếu bố mẹ mắc chứng biếng ăn thì tỷ lệ cao trẻ cũng bị ảnh hưởng, từ đó dẫn đến tâm lý sợ ăn và hay nôn trớ.

Trẻ biếng ăn hay nôn trớ do sinh lý

Trẻ biếng ăn sinh lý là trường hợp phổ biến nhất, vì con bắt đầu bước vào cột mốc phát triển thể chất qua các dấu hiệu mọc răng, tập lẫy, biết bò, biết đi,… Lúc này con sẽ trở nên lười ăn hơn, tình trạng này chỉ kéo dài trong thời gian ngắn và sau đó con sẽ nhanh chóng thích nghi trở lại cuộc sống bình thường. Tùy thuộc vào độ tuổi và quá trình phát triển của con mà có các giai đoạn biếng ăn sinh lý khác nhau.

Trẻ biếng ăn hay nôn trớ do tâm lý

Hầu hết trẻ chán ăn, lười ăn đều mang tâm lý sợ ăn uống vì bố mẹ thường xuyên la mắng và bắt ép trẻ phải ăn, hình thành cho trẻ cảm giác sợ khi thấy đồ ăn hoặc chỉ có cảm giác buồn nôn thậm chí là chán ăn mất ngủ. Các bố mẹ cần thay đổi phương pháp tiếp cận với trẻ, giữ tinh thần thoải mái cho trẻ khi ăn. Tình trạng này có thể xảy ra từ khi bé còn rất nhỏ, thậm chí có trường hợp biếng ăn tâm lý ở trẻ 4 tháng tuổi.

Trẻ biếng ăn hay nôn trớ do rối loạn đường ruột

Trong những năm đầu đời, hệ tiêu hóa của trẻ vẫn chưa hoàn thiện nên trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa. Nôn ói, táo bón, tiêu chảy,… làm trẻ khó chịu và thường xuyên quấy khóc, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của bé. Lúc này các bố mẹ không nên cố gắng ép trẻ ăn hoặc bú mà cần đưa bé đi tái khám để có sự tư vấn cải thiện đúng cách.

Do trẻ có tư thế ăn hoặc bú sai cách

Nhiều bố mẹ chủ quan, không xây dựng cho con thói quen ăn đúng cách. Bé vừa nằm vừa ăn, vừa đùa giỡn vừa ăn, vừa xem tivi vừa ăn,… khiến bé không tập trung vào ăn uống và ảnh hưởng không tốt đến hệ tiêu hóa, chưa kể còn hình thành tâm lý lười ăn, nôn trớ,… hoặc nguy hiểm hơn có thể làm trẻ bị sặc thức ăn,…

Do các bữa ăn chưa phân bổ hợp lý

Trẻ trong những năm đầu đời, thời gian của trẻ gần như là dành để ngủ, nên nhiều lúc trẻ mê ngủ sẽ bỏ qua cử ăn lâu dần hình thành thói quen lười ăn, ăn ít. Bên cạnh đó việc để trẻ ăn quá no, thời gian phân chia giữa các bữa ăn không hợp lý cũng làm trẻ bị nôn trớ vì dạ dày của bé vẫn chưa hoàn thiện nên các bố mẹ cần tránh để con ăn quá nhiều cùng một lúc.

Cách cải thiện tình trạng biếng ăn nôn trớ ở trẻ

Khi trẻ biếng ăn hay nôn trớ, các bố mẹ cần khắc phục tình trạng này dựa theo nguyên nhân làm trẻ lười ăn ở từng bé, cụ thể:

• Đối với trẻ gặp vấn đề về tiêu hóa: Sau khi đưa bé thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín, nếu bé bị rối loạn đường ruột thì các bố mẹ có thể bổ sung cho con các thực phẩm có lợi cho hệ tiêu hóa hoặc tham khảo cách massage bụng và toàn cơ thể cho con để tăng cường khả năng hấp thụ của hệ tiêu hóa.
• Đối với trẻ đang ăn dặm: Chia nhỏ khẩu phần ăn mỗi ngày của con thành nhiều bữa để con dễ tiêu hóa, không bị đầy bụng. Song song đó, bố mẹ cần đổi mới thực đơn mỗi ngày cho trẻ để kích thích vị giác và không ép con ăn, tránh hình thành tâm lý sợ ăn. Dựa vào độ tuổi của con mà bố mẹ có thể tìm hiểu thực đơn cho bé chẳng hạn như thực đơn cho bé 3 tuổi biếng ăn, 4 tuổi, 5 tuổi,...
• Đối với trẻ đang còn bú mẹ: Các mẹ cần chia nhỏ lượng sữa bú một ngày của con, tránh để trẻ quá no sẽ dễ bị nôn trớ và chướng bụng. Ngoài ra sau khi bú, các mẹ nên bế bé trên vai khoảng 15 phút để con ợ, không để trẻ nằm xuống ngay sau khi bú sẽ làm con buồn nôn.

Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp với hệ tiêu hóa của bé

Để đạt kết quả tốt trong việc cải thiện tình trạng biếng ăn hay nôn trớ của trẻ thì các phụ huynh cần phải kết hợp xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp với trẻ thông qua các nhóm thức ăn nên và không nên ăn như:

Hạn chế các thực phẩm gây khó tiêu cho trẻ

Vì hệ tiêu hóa của các bé vẫn còn yếu nên bố mẹ nên cẩn thận khi lựa chọn các thực phẩm ăn uống có thể gây rối loạn tiêu hóa hoặc dị ứng ở trẻ. Cụ thể, tránh cho trẻ ăn quá nhiều thực phẩm khác nhau trong một ngày như ăn nhiều hải sản, các thực phẩm nguyên hạt, chứa nhiều đạm hoặc nhiều tinh bột,… Tất cả sẽ làm cho hệ tiêu hóa của con bị quá tải và ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ cũng như sự phát triển tổng thể của con sau này.

Ưu tiên chọn các loại thực phẩm tốt cho tiêu hóa

Thay vào đó, các bố mẹ nên tập trung bổ sung chất xơ cho trẻ nhỏ vì đây là chất dinh dưỡng rất tốt cho hệ tiêu hóa, phòng ngừa táo bón, đầy bụng khó tiêu, tiêu chảy,… và giúp cân bằng dinh dưỡng cho trẻ.

Chất xơ có nhiều trong các loại rau xanh, trái cây, ngũ cốc, đu đủ, các loại đậu, đặc biệt là chuối. Bên cạnh các nguồn thực phẩm tươi thì các sản phẩm từ sữa cũng là một lựa chọn tốt cho tiêu hóa của trẻ. Trong sữa chua chứa nhiều probiotics, giúp trẻ hấp thu tốt hơn các chất dinh dưỡng và tiêu hóa dễ dàng hơn.

Ngoài ra gừng cũng là gia vị được xem là liều thuốc hiệu quả trị các bệnh về tiêu hóa như đầy hơi, hội chứng ruột kích thích,… Do đó khi trẻ có dấu hiệu bất thường về đường ruột, bố mẹ có thể cho trẻ nếm một chút gừng để giảm các triệu chứng khó chịu.

Trẻ biếng ăn hay nôn trớ nếu không được can thiệp kịp thời rất dễ tác động đến quá trình hấp thụ dinh dưỡng và phát triển của bé về sau này. Vì thế nếu trẻ có một số biểu hiện nghi ngờ thì các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đi khám để được bác sĩ tư vấn giải pháp cải thiện để hệ tiêu hóa của con khỏe mạnh.