Triệu chứng sa sút trí tuệ và cách phòng ngừa bệnh

Sa sút trí tuệ là kết quả của nhiều loại bệnh và chấn thương, gây ảnh hưởng phần lớn đến não. Theo thống kê, có khoảng 50 triệu người bị sa sút trí tuệ trên thế giới, cứ mỗi 3 giây lại có thêm 1 người mắc bệnh và từ 5 - 8% số này thuộc nhóm người từ 60 tuổi trở lên. Vậy triệu chứng sa sút trí tuệ là gì và có cách nào phòng ngừa chứng bệnh này không? Cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Sa sút trí tuệ là gì?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sa sút trí tuệ là một hội chứng có diễn tiến mạn tính và tiến triển dần. Trong đó có cả sự suy giảm chức năng nhận thức, tức khả năng tư duy và suy giảm trí nhớ, so với người bình thường có cùng độ tuổi. Hội chứng sa sút trí tuệ ảnh hưởng đến cả trí nhớ, định hướng, suy nghĩ, khả năng hiểu, tính toán đến năng lực học tập, ngôn ngữ và phán đoán của người bệnh. Sự suy giảm chức năng nhận thức này thường sẽ đi kèm hoặc xảy ra trước khi diễn ra sự suy giảm khả năng kiểm soát về mặt cảm xúc, hành vi xã hội hay động lực.

Mặc dù tuổi tác là yếu tố lớn nhất gây nên chứng sa sút trí tuệ nhưng đây không phải là hậu quả tất yếu của lão hóa. Các triệu chứng khởi phát của bệnh xuất hiện ở người dưới 65 tuổi được gọi là sa sút trí tuệ ở người trẻ, số đối tượng này chiếm 9% tổng số các trường hợp.

Vậy triệu chứng sa sút trí tuệ là gì?

Triệu chứng sa sút trí tuệ là gì?

Triệu chứng sa sút trí tuệ sẽ khác nhau bởi còn tùy thuộc vào nguyên nhân của bệnh nhưng nhìn chung, các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Thay đổi nhận thức;
• Mất trí nhớ (thông thường sẽ được ghi nhận bởi người khác);
• Khó trong giao tiếp hay khó biểu đạt bằng lời nói;
• Suy giảm chức năng thị giác, chẳng hạn như việc đi lạc khi lái xe;
• Khó trong biện luận hay giải quyết vấn đề;
• Gặp khó khăn khi xử lý các nhiệm vụ phức tạp;
• Khó khăn trong việc lập kế hoạch hay tổ chức;
• Khó khăn khi phối hợp các chức năng vận động;
• Dễ nhầm lẫn và mất phương hướng;
• Bị thay đổi về mặt tâm lý;
• Tính cách thay đổi;
• Thường lo âu, phiền muộn;
• Có các hành vi không phù hợp, khác thường;
• Xuất hiện chứng hoang tưởng, kích động hay ảo giác.

Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng sa sút trí tuệ?

Sa sút trí tuệ diễn ra do sự tổn thương hoặc mất đi các tế bào thần kinh cũng như kết nối của những tế bào này trong não. Tùy thuộc vào khu vực não bị ảnh hưởng, người bệnh sẽ gặp các triệu chứng khác nhau.

Một số nguyên nhân phổ biến gây nên chứng sa sút trí tuệ có thể kể đến như:

• Bệnh thoái hóa thần kinh: Bệnh Alzheimer, Parkinson, Huntington, sa sút trí tuệ thể Lewy… những căn bệnh này có xu hướng nặng dần theo thời gian;
• Sa sút trí tuệ mạch máu;
• Bệnh lý xơ cứng rải rác;
• Chấn thương sọ não do tai nạn, ngã hay chấn động;
• Nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương: Viêm màng não, HIV hay Creutzfeldt - Jakob;
• Người sử dụng rượu bia, chất kích thích trong thời gian dài;
• Bệnh đầu nước (hay ứ dịch não thất).

Những biến chứng có thể gặp khi bị sa sút trí tuệ

Sa sút trí tuệ có thể ảnh hưởng đến các chức năng khác trên hệ thống cơ thể như:

• Dinh dưỡng kém: Người bị sa sút trí tuệ thường có xu hướng giảm hay thậm chí ngừng ăn, làm ảnh hưởng đến lượng dinh dưỡng cần thiết cung cấp cho cơ thể. Về lâu dài, bệnh nhân có thể không nhai hoặc không nuốt được.
• Viêm phổi: Việc khó nuốt làm tăng nguy cơ bị nghẹn hoặc thức ăn bị hít vào phổi, có thể dẫn đến viêm phổi hít hay tắc thở.
• Không có khả năng tự chăm sóc bản thân: Khi sa sút trí tuệ tiến triển, bệnh làm ảnh hưởng đến khả năng thực hiện độc lập các hoạt động sống hằng ngày như: Tắm, mặc quần áo, đánh răng, chải tóc, đi vệ sinh hoặc cách uống thuốc đúng.
• Nguy cơ cao mất an toàn cá nhân: Một số tình huống có thể xảy ra liên quan đến các vấn đề an toàn cho những người mắc chứng sa sút trí tuệ như: Lái xe, nấu ăn hay đi bộ một mình.
• Tử vong: Chứng sa sút trí tuệ ở các giai đoạn muộn có thể dẫn đến tử vọng, thông thường đến từ nguyên nhân nhiễm trùng.

Cách phòng ngừa sa sút trí tuệ

Trên thực tế, không có cách nào có thể ngăn ngừa hoàn toàn chứng sa sút trí tuệ. Tuy nhiên, có một số cách quý độc giả có thể thực hiện để hạn chế nguy cơ mắc bệnh hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh cho các bệnh nhân:

• Thực hiện các hoạt động kích thích não bộ như: Đọc, giải câu đố, chơi các trò chơi trí tuệ, rèn luyện trí nhớ để có thể trì hoãn sự khởi phát của chứng sa sút trí tuệ, đồng thời giảm tác động của bệnh đến cơ thể.
• Duy trì các hoạt động thể chất và hoạt động xã hội: Những hoạt động thể chất và mang tính tương tác xã hội có thể trì hoãn sự khởi phát của bệnh, cũng như giảm các triệu chứng bệnh. Bệnh nhân lưu ý cần tăng cường di chuyển và tập thể dục khoảng 150 phút/tuần.
• Bỏ hút thuốc lá: Theo một số nghiên cứu, việc hút thuốc lá ở tuổi trung niên có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ và các bệnh liên quan đến mạch máu. Do đó, việc bỏ hút thuốc không chỉ giảm nguy cơ gây bệnh mà còn cải thiện sức khỏe của bạn.
• Cung cấp đủ vitamin cho cơ thể: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, những người có hàm lượng vitamin D trong máu thấp có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác. Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể cung cấp vitamin D cho cơ thể bằng các loại thực phẩm, thực phẩm chức năng hay phơi nắng.
• Quản lý các yếu tố liên quan đến tim mạch: Tuân thủ điều trị và quản lý tốt các bệnh như cao huyết áp, cholesterol trong máu cao, tiểu đường và duy trì chỉ số khối cơ thể ở mức bình thường. Lưu ý, bệnh huyết áp cao có thể dẫn đến nguy cơ mắc một số chứng mất trí nhớ.
• Điều trị các bệnh có liên quan đến việc mất thính thức, trầm cảm hay lo âu.
• Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất.
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Cần xây dựng một chế độ sinh hoạt khoa học để có một giấc ngủ tốt. Bạn có thể thăm khám bác sĩ nếu bạn ngủ ngáy, ngưng thở khi ngủ hay thở mệt khiến bạn phải thức giấc khi đang ngủ.

Vừa rồi là các nội dung liên quan đến triệu chứng sa sút trí tuệ mà Nhà thuốc Long Châu tổng hợp gửi đến quý độc giả. Hy vọng những thông tin này hữu ích với các bạn. Đừng quên tham khảo thêm nhiều bài viết trên website của Nhà thuốc Long Châu để có thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe bản thân và cả gia đình nhé!

Xem thêm: 

• Thuốc Viagra giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer có thực sự hiệu quả?
• Suy giảm trí nhớ ở bệnh Parkinson: Dấu hiệu nhận biết, yếu tố ảnh hưởng