U nang vành tai là gì?

U nang vành tai là một loại u lành tính thường xuất hiện tại khu vực vành tai, hiếm khi phát triển thành ác tính và ít ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, u nang vành tai có thể gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, do đó nhiều người tìm cách loại bỏ nó. Vậy u nang vành tai là gì và cần can thiệp như thế nào?

Cấu tạo của vành tai

Tai người gồm ba phần chính: Tai ngoài, tai giữa và tai trong. Vành tai, hay còn gọi là loa tai, là phần nổi bật của tai ngoài, dễ dàng nhìn thấy và nằm ở hai bên đầu. Vành tai đóng vai trò quan trọng trong hệ thống dẫn truyền âm thanh, giúp cải thiện khả năng nghe của con người.

Hình dạng của vành tai tương tự như một chiếc phễu và bao gồm hai mặt:

• Mặt ngoài: Bao gồm các cấu trúc như gờ luân, lõm thuyền, gờ đối luân, gờ đối bình, hai trụ đối luân, xoắn tai, bình tai và dái tai.
• Mặt trong: Đây là phần tiếp xúc với da đầu, có các vết lồi lõm đối diện với mặt ngoài.

U nang vành tai là gì?

U nang vành tai là một loại u phổ biến xuất hiện trên vành tai. Đây là một cấu trúc bất thường, thường nhỏ, có thể di động và phát triển chậm theo thời gian. U nang vành tai thường không gây ra triệu chứng nghiêm trọng và hiếm khi trở thành ác tính. Tuy nhiên, khi có kích thước lớn hoặc bị bội nhiễm, nó có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

U nang vành tai được chia thành hai loại chính:

• U nang bã đậu: Có lớp vỏ bọc bên ngoài chứa chất bã mềm, màu vàng nhạt hoặc vàng đục.
• U nang bã nhờn (hoặc u nang biểu bì, keratin): Đây là loại u nang chứa các tế bào biểu bì và keratin.
• Ngoài u nang, còn một số loại u khác có thể xuất hiện trên vành tai:
• U sụn vành tai: Đây là khối u xuất hiện ở phần sụn của vành tai, thường lành tính nhưng có mật độ cứng và ít di động, có thể lớn dần theo thời gian. U sụn thường xuất hiện sau khi bấm lỗ khuyên tai, nhưng cũng có thể xuất hiện mà không có nguyên nhân rõ ràng. Loại u này cần phải được can thiệp để loại bỏ hoàn toàn.
• Ung thư vành tai: Đây là dạng khối u ác tính thường gặp ở người lớn tuổi. Ban đầu, khối u có thể nhỏ như một nốt ruồi, mật độ cứng, bề mặt sần sùi, dính chặt vào sụn và dễ chảy máu. Sau đó, khối u phát triển nhanh, tạo thành u sùi lan rộng khắp vành tai, xâm lấn ống tai ngoài và ống tai giữa, gây đau đớn dữ dội và đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe. Điều trị ung thư vành tai yêu cầu phối hợp nhiều phương pháp, bao gồm phẫu thuật, hóa trị và xạ trị.

Nguyên nhân gây ra u nang vành tai

U nang vành tai thường xuất phát từ một số nguyên nhân sau:

U nang bã đậu: Hình thành từ các nang tuyến bã dưới chân lông của vành tai. U nang bã đậu thường xuất hiện khi tuyến bã tiết quá nhiều chất nhầy, điều này có thể xảy ra trong giai đoạn dậy thì hoặc do vệ sinh tai không đúng cách. Sự tắc nghẽn hoặc hẹp lỗ chân lông dẫn đến ứ đọng chất bã, tạo điều kiện cho u nang bã đậu phát triển.

U nang bã nhờn: Liên quan đến sự tích tụ keratin, một loại protein có trong tế bào da. U nang bã nhờn hình thành khi keratin bị ứ đọng do sự phá vỡ của da hoặc nang lông, dẫn đến sự phát triển của u nang.

Ngoài các nguyên nhân cụ thể trên, một số yếu tố khác có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự xuất hiện của u nang vành tai:

Tuyến bã và tuyến mồ hôi hoạt động mạnh: Thường gặp ở nam giới hoặc trẻ em trong độ tuổi dậy thì, khi các tuyến này tiết ra nhiều chất bã hoặc mồ hôi hơn bình thường.

Mụn trứng cá: Tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ hình thành u nang do sự tắc nghẽn lỗ chân lông.

Chấn thương da: Các tổn thương hoặc trầy xước trên vành tai có thể làm tăng khả năng phát triển của u nang.

Xử trí u nang vành tai thế nào?

Khi nghi ngờ hoặc đã xác định xuất hiện u nang vành tai, người bệnh cần lưu ý những điều sau:

Tránh nặn hoặc bóp: Không nên tự ý nặn, cậy hay bóp u nang bã nhờn để tránh gây viêm nhiễm.

Giữ vệ sinh sạch sẽ: Đảm bảo vùng u nang vành tai luôn được vệ sinh sạch sẽ để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Thăm khám kịp thời: Nếu có dấu hiệu sưng, viêm hay vỡ mủ, cần nhanh chóng đến bệnh viện để được điều trị.

U nang vành tai thường không tự biến mất hoàn toàn, nhưng đa phần không gây nguy hiểm và không ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, người bệnh có thể không cần can thiệp nếu không cảm thấy khó chịu về mặt thẩm mỹ.

Tuy nhiên, nếu u nang trở nên đỏ, sưng, đau, thay đổi kích thước hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, cần can thiệp bằng thuốc. Phương pháp điều trị ưu tiên trong những trường hợp này là sử dụng kháng sinh, có thể kèm theo dẫn lưu hoặc tiêm thuốc trực tiếp để giảm sưng và đau.

Các phương pháp điều trị u nang vành tai

Rạch và dẫn lưu: Khi u nang bị bội nhiễm, bác sĩ sẽ cắt một vết nhỏ và nhẹ nhàng ấn để tống chất dịch ra ngoài. Sau đó, đặt dẫn lưu trong 2 - 3 ngày để loại bỏ mủ. Phương pháp này thực hiện nhanh chóng, nhưng u nang có thể tái phát.

Tiểu phẫu bóc trọn: U nang có thể được loại bỏ hoàn toàn qua tiểu phẫu, giúp ngăn ngừa tái phát. Nếu u nang viêm, bác sĩ sẽ đánh giá và có thể trì hoãn tiểu phẫu cho đến khi tình trạng viêm được kiểm soát.

Chăm sóc sau tiểu phẫu: Thủ thuật thường thực hiện ngoại trú. Người bệnh cần quay lại bệnh viện để thay băng và vệ sinh vết thương hàng ngày trong 2-3 ngày đầu. Khi tình trạng ổn định, bệnh nhân có thể tự chăm sóc tại nhà và cắt chỉ sau 7 ngày.

Thuốc điều trị: Sau thủ thuật, bệnh nhân có thể cần dùng kháng sinh, kháng viêm và thuốc giảm đau, thường chỉ trong khoảng 5 ngày.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về bệnh u nang vành tai. U nang vành tai là dạng u lành tính, hiếm khi hóa ác và ít ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, u nang có thể gây khó chịu. Việc lựa chọn điều trị tại cơ sở y tế uy tín là rất quan trọng, giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn và điều trị hiệu quả.

Xem thêm: Khối u ung thư vú: Biểu hiện, chẩn đoán và hướng điều trị