Vai trò của thang điểm News trong chẩn đoán sớm Sepsis

Sepsis là một khái niệm liên quan đến nhiễm trùng máu, nhưng không phải ai cũng hiểu đúng về nó và thường nhầm lẫn với các thuật ngữ y học khác. Hiện nay, Sepsis là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Để chẩn đoán sớm Sepsis, các bác sĩ thường sử dụng thang điểm News.

Tổng quan về Sepsis

Nhiễm trùng máu hay nhiễm trùng huyết là một vấn đề sức khỏe cực kỳ nguy hiểm, có khả năng đe dọa tính mạng của người bệnh. Mặc dù y học hiện đại đã đạt được những tiến bộ đáng kể, nhưng vẫn là một thách thức lớn đối với các bác sĩ.

Sepsis là một thuật ngữ phổ biến khi đề cập đến tình trạng nhiễm trùng máu. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ Sepsis là gì hoặc dễ nhầm lẫn với Septicaemia. Các chuyên gia đã giải thích như sau:

• Sepsis: Sepsis là trạng thái nhiễm trùng máu phát sinh do sự xâm nhập của vi khuẩn, virus hoặc nấm. Sự ảnh hưởng của nhiễm trùng không chỉ giới hạn trong máu mà còn lan rộng ra nhiều cơ quan trong cơ thể. Khi phát hiện ổ nhiễm trùng trong cơ thể và xảy ra phản ứng viêm toàn thân, người bệnh sẽ được chẩn đoán là mắc Sepsis.
• Septicaemia: Đây là tình trạng nhiễm trùng máu do vi khuẩn gây ra. Một số xét nghiệm sẽ cho thấy sự gia tăng đáng kể của vi khuẩn trong huyết khối của người bệnh. Tuy nhiên, hiện nay, các bác sĩ ít khi sử dụng thuật ngữ này để tránh gây nhầm lẫn với Sepsis.

Ngoài 2 thuật ngữ trên, còn có một số thuật ngữ khác liên quan đến nhiễm trùng máu:

• Severe Sepsis được sử dụng để mô tả những trường hợp nhiễm trùng nặng, khi các cơ quan trong cơ thể bị rối loạn chức năng nghiêm trọng, thường đi kèm với các biểu hiện như suy thận, giảm tưới máu,...
• Septic Shock, hay còn được biết đến là sốc nhiễm khuẩn, là tình trạng rất nguy hiểm, xuất phát từ một trường hợp nhiễm trùng máu nghiêm trọng. Dù đã được cấp bù dịch, nhưng vẫn tồn tại nguy cơ huyết áp giảm và giảm tươi máu.

Thang điểm News trong chẩn đoán sớm Sepsis

Từ năm 1990, các chuyên gia đã nhận thấy rằng trước khi bệnh nhân ngừng tim, thường xuất hiện những biến đổi trong các dấu hiệu sinh tồn, kết hợp từ 10 yếu tố khác nhau với các ngưỡng cắt khác nhau. Khoảng 16 năm sau, đã được phát triển thang điểm cảnh báo sớm, với thang điểm NEWS ra đời năm 2012 và NEWS 2 ra đời năm 2017. Cả hai đã được chấp nhận rộng rãi ở các nước Châu Âu như công cụ dự báo sớm cho sepsis.

Thang điểm NEWS 2 bao gồm 6 chỉ số, với ưu điểm là có khả năng theo dõi sự thay đổi trong tình trạng hô hấp của bệnh nhân phổi tắc nghẽn mạn tính khi có biến đổi trong mức oxy huyết cung cấp và tăng tỷ lệ thở như: Tần số hô hấp, bão hòa oxy của huyết mạch, huyết áp, nhịp tim, nhiệt độ và tình trạng tri giác.

Mỗi chỉ số sẽ được tính điểm dựa trên sự thay đổi tương ứng. Mặc dù bảng điểm NEWS 2 gồm 6 chỉ số, nhưng không cần phải ghi nhớ. Khi áp dụng trong thực tế, có thể tải ứng dụng (MD+CALC) về điện thoại để sử dụng một cách dễ dàng và linh hoạt.

Khi điểm NEWS2 đạt hoặc lớn hơn 5, cần tuân theo giao thức đánh giá và theo dõi tình trạng lâm sàng của bệnh nhân mỗi giờ, và cần xác định liệu bệnh nhân có nhiễm khuẩn máu không.

Với NEWS2 ≥ 5, tỷ lệ nhập viện và tỷ lệ tử vong là 23% so với 8% ở điểm (NEWS2) dưới 5. Tỷ lệ tử vong trong vòng 30 ngày tăng lên 11,3% so với 5,5% khi NEWS2 vượt qua mức 5 điểm.

Một số biện pháp phòng tránh nhiễm khuẩn huyết

Để đảm bảo phòng tránh bệnh nhiễm trùng máu một cách hiệu quả, cần thực hiện một số biện pháp sau:

• Xử lý kỹ lưỡng các vết thương ban đầu: Đây là phần quan trọng của quá trình điều trị vết thương và phòng tránh nhiễm khuẩn máu. Điều này bao gồm việc xử lý cẩn thận các vết thương, chấn thương, áp xe, hoặc mụn nhọt để ngăn chặn sự lan rộng của vi khuẩn gây nhiễm trùng.
• Vô trùng các dụng cụ y tế: Đảm bảo sự an toàn trong quá trình sử dụng các dụng cụ y tế bằng cách tiến hành vô trùng chúng đúng cách trước và sau mỗi lần sử dụng.
• Tiêm phòng các loại vắc-xin: Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin như phòng ngừa vi khuẩn phế cầu, Hib, và não mô cầu để tăng cường khả năng phòng tránh bệnh. Các loại vắc-xin có thể kể đến như Pentaxim, Menactra, Quimi-Hib, Infanrix Hexa, Hexaxim, Synflorix, Prevenar 13, và nhiều loại khác.
• Bổ sung khẩu phần ăn giàu dinh dưỡng: Bao gồm các thực phẩm giàu vitamin C, protein, chất xơ và khoáng chất như kẽm, selen, sắt, để tăng cường hệ thống miễn dịch và giảm nguy cơ các biến chứng của bệnh.
• Ăn sữa chua hàng ngày: Sữa chua là nguồn cung cấp hàng tỷ vi sinh vật có ích cho cơ thể, giúp ngăn chặn nhiễm trùng máu và tăng cường sức khỏe tổng thể.
• Thực hiện việc rửa tay thường xuyên và duy trì vệ sinh cá nhân: Rửa tay bằng xà phòng và duy trì vệ sinh cá nhân sạch sẽ là biện pháp quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng.

Bài viết trên đã cung cấp thông tin về thang điểm News trong dự đoán sớm nhiễm trùng máu. Phát hiện sớm và điều trị chính xác bệnh nhiễm trùng máu đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc tiêm phòng đầy đủ vắc-xin, thực hiện các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ và tới ngay bệnh viện khi có dấu hiệu không bình thường là vô cùng quan trọng.