Viêm đa xoang ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

Viêm đa xoang ở trẻ em là bệnh lý tai mũi họng khá phổ biến, gây ra cảm giác khó chịu ở vùng mũi xoang. Nếu không phát hiện kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nặng như gây mù mắt hoặc thậm chí là đe dọa đến tính mạng khi có biến chứng như viêm màng não, áp xe não.

Viêm đa xoang ở trẻ em là gì?

Viêm đa xoang ở trẻ có nhiều dấu hiệu khá giống với một số loại bệnh thông thường khác nên phụ huynh có thể khó nhận diện. Cha mẹ cần tìm hiểu thật kỹ về khái niệm, nguyên nhân và các triệu chứng của bệnh viêm đa xoang ở trẻ để xác định chính xác tình trạng của con.

Xoang chỉ những hốc xương rỗng ở đầu và mặt. Vùng xoang được lấp đầy bởi không khí, bao phủ bởi niêm mạc và thông với khoang mũi. Các dạng xoang thường thấy là: Xoang trán, xoang hàm, xoang sàng trước, xoang sàng sau,… Khi cơ thể khỏe mạnh, các lỗ xoang luôn thông thoáng để dịch tiết và không khí lưu thông được dễ dàng.

Viêm xoang hay còn gọi là nhiễm trùng xoang là tình trạng xoang bị viêm nhiễm, niêm mạc xoang bị sưng và phù nề, tắc nghẽn lỗ thông xoang. Viêm đa xoang ở trẻ em là trạng thái nhiều xoang bị viêm đồng thời.

Khi trẻ bị viêm đa xoang, các xoang thường tích nhiều dịch nhầy, cản trở việc thoát nước và dịch nhầy ra ngoài khiến trẻ hô hấp khó khăn. Trẻ từ 12 tuổi trở lên dễ mắc viêm đa xoang vì các xoang đã phát triển tương đối toàn diện.

Có hai thể viêm đa xoang thường gặp ở trẻ em là:

• Viêm đa xoang cấp tính: Thời gian bị bệnh khoảng 10 ngày.
• Viêm đa xoang mạn tính: Thời gian bị bệnh ít nhất 12 tuần.

Nếu không được điều trị đúng cách, trẻ bị viêm đa xoang cấp tính sẽ trở thành mạn tính, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của trẻ.

Nguyên nhân gây viêm đa xoang ở trẻ em

Việc xác định chính xác nguyên nhân gây viêm đa xoang rất quan trọng vì dựa vào đó, bác sĩ sẽ tìm ra phương án điều trị bệnh hiệu quả. Những nguyên nhân phổ biến gây viêm đa xoang ở trẻ em là:

Bệnh liên quan đến hô hấp

Các bệnh viêm amidan, viêm họng, viêm mũi dị ứng,… đều làm tăng sinh vi khuẩn, virus ở khu vực mũi, họng. Điều này khiến tình trạng viêm nhiễm lan rộng sang các hốc xoang và gây bệnh.

Dị ứng

Trẻ có cơ địa dị ứng với các tác nhân như: Thức ăn, phấn hoa, lông động vật, thay đổi thời tiết,… dễ bị sưng niêm mạc mũi họng, dẫn đến viêm tắc xoang.

Cấu trúc xương mũi bất thường

Trẻ có cấu trúc xương mũi bất thường bẩm sinh như: Vách ngăn lệch, dày, vẹo, xuất hiện polyp mũi,… dễ bị viêm đa xoang. Trong những trường hợp này, chất nhầy trong mũi khó thoát ra ngoài làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Ảnh hưởng của môi trường

Môi trường bị ô nhiễm, khói bụi, khí thải hóa chất,… đều là những yếu tố làm tăng nguy cơ khiến trẻ bị viêm đa xoang.

Áp xe răng

Áp xe răng ở trẻ em là tình trạng tích mủ ở nướu hoặc chân răng. Nếu áp xe răng không được điều trị triệt để, vi khuẩn di chuyển đến các xoang, gây nhiễm trùng xoang, dẫn đến viêm đa xoang.

Khói thuốc lá

Trẻ sống trong gia đình có người hút thuốc lá sẽ hít phải khói thuốc lá chứa nhiều chất độc. Lâu dần, chất độc tích tụ lại khiến trẻ dễ bị viêm đa xoang.

Thể trạng yếu

Cơ thể suy nhược, suy giảm hệ miễn dịch là những yếu tố khiến các tác nhân gây bệnh tấn công vào cơ thể trẻ dễ dàng hơn. Điều này khiến trẻ yếu có tỷ lệ mắc viêm đa xoang cao hơn rất nhiều so với những bé có sức đề kháng tốt.

Triệu chứng viêm đa xoang ở trẻ em

Khi nhiều xoang bị ảnh hưởng cùng lúc thì triệu chứng của viêm đa xoang ở trẻ em sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Các triệu chứng thường gặp ở trẻ viêm đa xoang là:

• Đau đầu, cảm giác nặng quanh vị trí mắt, mũi: Các xoang và những khu vực xung quanh sẽ phải chịu áp lực lớn nếu dịch mũi tích tụ nhiều. Không chỉ ở vùng xoang bị viêm, trẻ còn bị đau cả ở những vùng khác như mắt hay thái dương.
• Hắt hơi: Việc bị viêm đa xoang sẽ khiến trẻ bị kích ứng niêm mạc mũi họng, gây ra hắt hơi nhiều. Hắt hơi cũng giúp đẩy bụi bẩn, tác nhân gây bệnh và dịch mủ ra khỏi mũi.
• Ho và đau họng: Dịch tiết chảy xuống họng khiến trẻ bị ngứa, viêm và đau họng. Thậm chí, nếu vi khuẩn hoặc virus từ xoang bị viêm phát tán tới niêm mạc họng, trẻ còn bị đau họng kéo dài và nghiêm trọng hơn.
• Dịch mũi chảy nhiều xuống họng: Khi các xoang bị tích tụ dịch, trẻ sẽ gặp phải tình trạng dịch chảy nhiều từ mũi xuống họng, kèm theo mủ. Khi đó, bệnh nhi cảm thấy khó chịu và sinh hoạt hàng ngày trực tiếp bị ảnh hưởng.
• Đau răng, đau hàm, hơi thở có mùi: Trẻ bị viêm đa xoang dễ bị đau răng, đau hàm hoặc hơi thở có mùi hôi hơn bình thường.
• Đau nhức tai: Vị trí viêm đa xoang thường gặp ở xoang gần tai nên có thể làm ảnh hưởng đến tai, khiến trẻ bị đau nhức và khó chịu.

Nguy cơ biến chứng của bệnh viêm đa xoang ở trẻ em

Viêm đa xoang tuy không gây nguy hiểm tới tính mạng nhưng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng nề cho bệnh nhi nếu không được điều trị kịp thời và dứt điểm. Các biến chứng thường gặp khi trẻ bị bệnh viêm đa xoang là:

• Viêm amidan, viêm họng hạt, viêm thanh quản, phế quản, mất tiếng, khàn tiếng;
• Viêm tai giữa, suy giảm hoặc mất thính lực, điếc;
• Viêm sưng ổ mắt, áp xe mí mắt, giảm thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn (mù lòa);
• Viêm tủy xương sọ, viêm màng não,… khi dịch viêm lan đến não thông qua máu hoặc xương, ảnh hưởng trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương;
• Có polyp mũi, sau này có thể dẫn đến mất khứu giác.

Cách phòng tránh bệnh viêm đa xoang ở trẻ em

Phụ huynh cần chú ý những điều sau đây để phòng tránh bệnh viêm đa xoang cho trẻ và ngăn ngừa bệnh tái phát:

• Giữ ấm đường thở, không để trẻ hít phải không khí lạnh khô (đặc biệt là không khí trực tiếp từ điều hòa). Cha mẹ có thể trang bị máy tạo độ ẩm trong phòng để cải thiện độ ẩm không khí.
• Hạn chế để trẻ tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng.
• Hạn chế để trẻ tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá, khói bụi, các chất độc hại, thường xuyên cho trẻ đeo khẩu trang khi ra ngoài.
• Giữ ấm cơ thể trẻ khi trời lạnh hoặc giao mùa.
• Duy trì cho trẻ chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học.
• Khẩn trương điều trị nếu trẻ bị trào ngược dạ dày, viêm họng, viêm đường hô hấp,… để tránh dẫn tới viêm đa xoang.

Các triệu chứng của viêm đa xoang ở trẻ em có thể tăng nặng khi nhiều xoang bị viêm cùng lúc. Để đảm bảo an toàn, cha mẹ nên đưa con đến thăm khám tại cơ sở y tế chuyên về Tai - Mũi - Họng để được chẩn đoán, điều trị đúng cách và kịp thời. Bài viết đã cung cấp cho các bậc phụ huynh những thông tin cần thiết về bệnh viêm đa xoang để nhận diện kịp thời căn bệnh này.

Xem thêm: Mách bạn cách chữa viêm xoang có mủ tại nhà an toàn, hiệu quả