Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.
Khánh Vy
07/09/2025
Mặc định
Lớn hơn
Viêm gan virus B mạn không có tác nhân delta là tình trạng người bệnh chỉ nhiễm HBV mà không đồng nhiễm với virus viêm gan D. Đây là một dạng bệnh lý gan mật thường gặp, tiến triển âm thầm nhưng có thể gây biến chứng nặng nề như xơ gan hay ung thư gan nếu không được phát hiện và điều trị sớm.
Nhiều người chỉ biết đến viêm gan B như một bệnh truyền nhiễm phổ biến mà chưa hiểu hết sự khác biệt giữa các thể bệnh. Trong đó, viêm gan virus B mạn không có tác nhân delta là dạng thường gặp, có thể kiểm soát tốt hơn so với đồng nhiễm nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu chủ quan. Tìm hiểu về bệnh sẽ giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả, bảo vệ lá gan cũng như sức khỏe lâu dài.
Viêm gan B mạn tính là một trong những bệnh lý gan mật phổ biến, gây ra bởi sự nhiễm trùng kéo dài với virus viêm gan B (HBV). Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn mạn tính, điều đó có nghĩa là virus đã tồn tại trong cơ thể ít nhất sáu tháng và gây tổn thương gan lâu dài. Trong trường hợp bệnh nhân viêm gan virus B mạn không có tác nhân delta, nghĩa là họ chỉ bị nhiễm HBV mà không bị đồng nhiễm với virus viêm gan D (HDV).
Điểm khác biệt quan trọng ở đây là sự có mặt hay không của virus HDV. Ở bệnh nhân viêm gan B mạn có kèm theo HDV, diễn biến bệnh thường phức tạp và nặng nề hơn, do HDV có khả năng làm gia tăng tốc độ tổn thương gan, thúc đẩy nhanh quá trình xơ gan và ung thư gan. Trong khi đó, bệnh nhân chỉ nhiễm HBV (không có HDV) thường có tiên lượng điều trị thuận lợi hơn, phác đồ đơn giản hơn và hiệu quả cũng cao hơn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng người mắc viêm gan B mạn tính vẫn có nguy cơ bị nhiễm thêm HDV trong quá trình sống và sinh hoạt. Khi đó, bệnh sẽ trở nên nguy hiểm hơn rất nhiều. Do đó, phòng ngừa đồng nhiễm là điều thiết yếu trong quản lý bệnh.
Viêm gan B mạn tính, dù có hay không kèm theo HDV, đều là một giai đoạn muộn trong tiến trình bệnh. Ở giai đoạn này, các tế bào gan đã bị virus tấn công trong thời gian dài, khiến chức năng gan suy giảm và nhiều trường hợp đã có sự hình thành xơ gan.
Một trong những khó khăn lớn trong việc phát hiện viêm gan B là ở giai đoạn đầu, bệnh thường diễn biến âm thầm, không có dấu hiệu rõ rệt. Tuy nhiên, khi bước sang giai đoạn mạn tính, nhiều triệu chứng đặc trưng sẽ xuất hiện.
Người bệnh viêm gan B mạn không có tác nhân delta thường gặp một số biểu hiện sau:
Các triệu chứng trên không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, mà còn phản ánh mức độ tổn thương gan đã nghiêm trọng. Vì vậy, việc thăm khám và điều trị kịp thời là yếu tố quyết định giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như xơ gan mất bù hoặc ung thư gan.
So với bệnh nhân đồng nhiễm HBV và HDV, người mắc viêm gan virus B mạn không có tác nhân delta thường có kết quả điều trị khả quan hơn. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc có thể chủ quan. Khi gan đã bước vào giai đoạn mạn tính, nghĩa là chức năng gan đã bị ảnh hưởng đáng kể. Nếu không được điều trị tích cực và đúng phác đồ, bệnh vẫn có thể tiến triển nặng, dẫn đến biến chứng nguy hiểm.
Điều trị viêm gan B mạn không chỉ nhằm kiểm soát tải lượng virus, bảo vệ chức năng gan, mà còn có mục tiêu quan trọng là phòng ngừa lây nhiễm cho cộng đồng. Virus viêm gan B có thể lây truyền qua đường máu, tình dục và từ mẹ sang con, do đó quản lý tốt bệnh nhân mạn tính cũng là biện pháp bảo vệ sức khỏe cộng đồng hiệu quả.
Phòng bệnh luôn được coi trọng hơn chữa bệnh. Viêm gan B có thể phòng ngừa bằng nhiều biện pháp, trong đó quan trọng nhất là tiêm vắc xin, bên cạnh duy trì lối sống khoa học và an toàn.
Vắc xin viêm gan B hiện nay được xem là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, có thể giảm tới 90% nguy cơ nhiễm bệnh.
Một điểm cần lưu ý là vắc xin chỉ có tác dụng ở những người chưa từng nhiễm virus viêm gan B. Với những người đã mắc bệnh, vắc xin không còn ý nghĩa phòng ngừa nữa, thay vào đó cần tập trung vào điều trị và quản lý bệnh.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín trong lĩnh vực tiêm chủng phòng bệnh, cung cấp đa dạng các loại vắc xin dành cho trẻ em và người lớn. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, hệ thống cơ sở vật chất hiện đại và quy trình tiêm an toàn, trung tâm không chỉ giúp khách hàng phòng ngừa hiệu quả nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mà còn mang đến sự an tâm trong chăm sóc sức khỏe lâu dài.
Virus viêm gan B có thể lây truyền qua đường tình dục. Vì vậy, trừ khi chắc chắn đối tác không mang virus, người bệnh hoặc người chưa tiêm vắc xin nên thực hiện quan hệ tình dục an toàn bằng cách sử dụng bao cao su. Ngoài viêm gan B, nhiều bệnh lây qua đường tình dục khác như giang mai, lậu, HIV cũng có thể được phòng tránh nhờ thói quen này.
HBV có thể tồn tại trong máu và dịch cơ thể, do đó nguy cơ lây nhiễm qua việc dùng chung bơm kim tiêm, dao cạo râu, bàn chải đánh răng là rất cao. Người mắc bệnh nên chủ động thông báo tình trạng của mình để những người xung quanh có biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Dinh dưỡng và lối sống đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ gan. Người bệnh và người khỏe mạnh đều cần lưu ý:
Ở những người đã nhiễm HBV, điều trị đúng cách là yếu tố then chốt để ngăn bệnh tiến triển thành mạn tính hoặc giảm thiểu biến chứng nếu đã ở giai đoạn mạn. Người bệnh tuyệt đối không nên tự ý bỏ thuốc hay sử dụng các biện pháp dân gian chưa được kiểm chứng. Việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ giúp kiểm soát virus hiệu quả và bảo vệ chức năng gan lâu dài.
Viêm gan B mạn không có tác nhân delta là tình trạng bệnh nhân chỉ nhiễm HBV mà không đồng nhiễm HDV. Mặc dù tiên lượng điều trị tốt hơn so với trường hợp có HDV, nhưng bệnh vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời. Các triệu chứng như mệt mỏi, vàng da, sốt nhẹ về chiều… là những dấu hiệu cần được chú ý để thăm khám sớm.
Quan trọng hơn hết, phòng bệnh bằng vắc xin, lối sống lành mạnh và sinh hoạt tình dục an toàn vẫn là chìa khóa bảo vệ sức khỏe. Đối với người đã mắc bệnh, việc tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ không chỉ giúp kiểm soát bệnh mà còn góp phần ngăn ngừa lây lan cho cộng đồng.
Như vậy, viêm gan virus B mạn không có tác nhân delta hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu người bệnh chủ động trong việc phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị đúng cách.
Dược sĩ Đại học Nguyễn Tuấn Trịnh
Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.