Xét nghiệm AMA-M2 là gì? Đối tượng được chỉ định xét nghiệm AMA-M2 mà bạn nên biết

Xét nghiệm AMA-M2 là chỉ số hữu ích giúp hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh xơ gan mật nguyên phát (PBC). Dựa trên phản ứng ELISA, chỉ số giúp phát hiện sớm PBC mà bệnh chưa biểu hiện triệu chứng lâm sàng, giúp người bệnh sớm điều trị, phòng ngừa tối đa tiến triển biến chứng bệnh.

Xét nghiệm AMA-M2 là gì?

Xét nghiệm AMA-M2 là một công cụ quan trọng trong việc chẩn đoán, theo dõi bệnh xơ gan mật nguyên phát (PBC), một bệnh lý tự miễn dịch ảnh hưởng đến gan mật. AMA-M2 là hệ thống xét nghiệm in-vitro tự động, dựa trên phản ứng enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA), được thiết kế để xác định định lượng kháng thể IgG chống lại kháng nguyên phụ loại M2 ty thể trong huyết thanh hoặc huyết tương người.

Kháng thể kháng ty thể (AMA) là một nhóm tự kháng thể không đồng nhất chống lại các protein khác nhau của màng ngoài và trong ty thể. Cụ thể, các tự kháng thể của phân nhóm M2 liên kết với các tiểu đơn vị E2 của các phức hợp enzyme pyruvate dehydrogenase (PDC-E2), phức hợp 2-oxoglutarate-dehydrogenase E (OGDC-E2) và phức hợp chuỗi nhánh-2-oxoacid dehydrogenase (BCOADC-E2).

AMA-M2 không chỉ là một công cụ chẩn đoán mà còn có vai trò quan trọng trong việc phân loại miễn dịch, từ đó tiên lượng xơ gan mật nguyên phát. Đặc biệt, AMA-M2 rất nhạy và đặc hiệu, cho phép phát hiện sớm, chẩn đoán phân biệt bệnh PBC.

Bên cạnh đó, trong các trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn khác như bệnh collagenose, việc phát hiện AMA-M2 cũng hỗ trợ tìm mối liên quan giữa các bệnh tự miễn và xơ gan mật nguyên phát. Điều này giúp bác sĩ trong việc theo dõi điều trị hiệu quả các biến chứng liên quan đến gan và các bệnh tự miễn khác.

Đối tượng chỉ định xét nghiệm AMA-M2

Xét nghiệm AMA-M2 hỗ trợ chẩn đoán, theo dõi bệnh xơ gan mật nguyên phát (PBC), một loại rối loạn tự miễn dịch ảnh hưởng đến hệ thống, chức năng gan mật. Đối tượng chỉ định xét nghiệm này bao gồm những người mà bác sĩ nghi ngờ đang phát triển các triệu chứng biểu hiện của PBC.

Đối tượng được đề xuất xét nghiệm AMA-M2 gồm người có các triệu chứng như ngứa, vàng da, mệt mỏi, gan to, đau ở bụng trên bên phải, sưng hoặc phù nề bàn tay, bàn chân, chướng bụng, khô miệng và mắt cũng như sụt cân không rõ nguyên nhân. Các triệu chứng này có thể là biểu hiện của PBC, việc kiểm tra AMA-M2 giúp xác định rõ nguyên nhân của các triệu chứng này.

Đặc biệt, nhiều người bị PBC mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Trong trường hợp này, xét nghiệm AMA-M2 có thể được đề xuất khi một người có kết quả xét nghiệm chức năng gan bất thường, đặc biệt là tăng men gan như phosphatase kiềm (ALP). Điều này cho phép chẩn đoán sớm cũng như theo dõi tiến triển của bệnh mà không cần đợi đến khi có triệu chứng rõ ràng.

Xét nghiệm AMA-M2 cũng có thể được thực hiện cùng với hoặc theo sau nhiều xét nghiệm khác nhau được sử dụng để chẩn đoán loại trừ các nguyên nhân khác của bệnh gan, như viêm gan siêu vi, người sử dụng ma túy, lạm dụng rượu, nhiễm độc hoặc viêm gan tự miễn.

Ý nghĩa của chỉ số AMA-M2

Xét nghiệm AMA-M2 là một công cụ quan trọng trong việc chẩn đoán, theo dõi bệnh xơ gan mật nguyên phát. Ý nghĩa của chỉ số AMA-M2 không chỉ ở việc phát hiện sớm và chẩn đoán PBC mà còn làm cơ sở để đưa ra các quyết định điều trị hay theo dõi tiến triển của bệnh trong quá trình chữa trị.

Việc phát hiện AMA-M2 trong huyết thanh của bệnh nhân PBC là một dấu hiệu quan trọng cho chẩn đoán bệnh, bởi vì hơn 90% bệnh nhân PBC có thể được phát hiện AMA-M2. Tuy nhiên, AMA và AMA-M2 không đủ để chẩn đoán PBC một cách độc lập.

Thông thường, chúng được sử dụng kết hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng khác kết hợp thăm khám lâm sàng tổng quát để đưa ra chẩn đoán chính xác. Cụ thể, sinh thiết gan với thăm dò hình ảnh của gan thường được thực hiện kèm theo để tìm các dấu hiệu đặc trưng của PBC trong mô gan hoặc để loại trừ các bệnh gan khác.

Mặt khác, khoảng 50% các trường hợp PBC được phát hiện trước khi bệnh nhân có các triệu chứng. Do đó, việc sử dụng xét nghiệm AMA-M2 có thể giúp phát hiện sớm, điều trị kịp thời các trường hợp PBC, từ đó cải thiện kết quả điều trị và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Kết quả xét nghiệm AMA-M2

Dựa trên kết quả xét nghiệm AMA-M2 cùng các thăm dò cận lâm sàng khác, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị bệnh phù hợp cho bệnh nhân. Kết quả bình thường của xét nghiệm AMA-M2 được xác định khi không có các kháng thể kháng ty thể được phát hiện ở hiệu giá trên 1:5 hoặc lượng kháng thể dưới 0.1 đơn vị.

Tuy nhiên, nếu có kết quả bất thường, tức là có sự tăng lượng kháng thể bất thường mà có thể không phải chỉ kháng thể kháng ty thể AMA. Các nguyên nhân nghi ngờ bệnh lý khác gây tăng kết quả xét nghiệm bao gồm:

• Bệnh xơ gan mật nguyên phát (PBC);
• Tắc nghẽn đường mật do thuốc;
• Viêm gan truyền nhiễm cấp tính;
• Lupus ban đỏ hệ thống;
• Viêm gan mãn tính;
• Tắc nghẽn đường mật ngoài gan;
• Bệnh giang mai;
• Viêm gan tự miễn.

Các kết quả dương tính đối với AMA-M2 huyết thanh cung cấp cơ sở chẩn đoán cho xơ gan mật nguyên phát. Tuy nhiên, mức độ AMA không phản ánh mức độ nặng của bệnh hoặc tiên lượng của bệnh. Mặt khác, mức độ AMA-M2 có thể giúp chuyên gia đánh giá nguy cơ tiến triển của bệnh.

Trong trường hợp kết quả AMA-M2 âm tính, điều này chỉ ra rằng các triệu chứng của bệnh nhân có thể do một bệnh khác ngoài PBC. Tuy nhiên, không thể loại trừ xơ gan mật nguyên phát hoàn toàn bởi vì một số bệnh nhân PBC có kết quả AMA-M2 âm tính.

Mặt khác, để chẩn đoán phân biệt xơ gan mật nguyên phát với các bệnh tự miễn gây tổn thương gan khác, bệnh nhân cần được chỉ định kết hợp với một số xét nghiệm như ASA, ANA, ALP, chẩn đoán hình ảnh và sinh thiết mô bệnh học. Từ những kết quả thăm dò trên, bác sĩ sẽ có đánh giá tổng quan về sức khỏe của người bệnh cũng như định hướng chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp, tối ưu.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về xét nghiệm AMA-M2. Mong bạn đọc đã có được kiến thức hữu ích về phương pháp này bao gồm bản chất xét nghiệm, đối tượng được chỉ định và ý nghĩa của chỉ số AMA-M2. Hãy tiếp tục đón xem nhiều bài viết của Nhà thuốc Long Châu về các chủ đề đa dạng nhé!

Xem thêm: Xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ: Vai trò, chỉ định và quy trình thực hiện