Xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng được không? Tại sao phải khám sàng lọc?

Ung thư vòm họng là bệnh lý ác tính và có mức độ tiến triển nhanh. Có nhiều phương pháp được áp dụng để phát hiện bệnh từ sớm, một trong số đó là phương pháp xét nghiệm máu. Vậy xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng không và các dấu hiệu, nguyên nhân gây bệnh là gì?

Tại sao cần thực hiện khám sàng lọc ung thư vòm họng?

Ung thư vòm họng xuất phát từ các tế bào vùng vòm họng, đây là phần cao nhất ở hầu họng, nằm ngay phía sau mũi. Các triệu chứng của bệnh cũng thường thay đổi theo vị trí của khối u. Nhiều người vẫn nhầm lẫn về tên gọi của bệnh lý này, họ thường gọi là “vòng họng”, trong khi tên gọi đúng là “vòm họng”. Do đây là vị trí đặc biệt nên quá trình khám bệnh, các bác sĩ sẽ sử dụng các thiết bị nội soi qua mũi để quan sát. Vùng nền sọ, tai, mũi và vòm họng có vị trí giải phẫu vô cùng mật thiết với nhau vì thế những dấu hiệu mới của bệnh thường sẽ biểu hiện ở những cơ quan này.

Hiện nay, hầu hết các bệnh nhân ung thư vòm họng được tìm thấy ở giai đoạn tiến triển, khi khối u đã phát triển, di căn hoặc lan ra các hạch bạch huyết và các cơ quan khác trong cơ thể. Lý do là ung thư biểu mô vòm họng thường không có dấu hiệu rõ ràng và không cụ thể, vì vậy nó thường bị nhầm lẫn với các triệu chứng của các bệnh hô hấp trên khác.

Theo các nghiên cứu chỉ ra, người bị bệnh ung thư vòm họng thường xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Đau đầu: Người bị bệnh thường có biểu hiện đau sâu trong hốc mắt, đau nửa đầu, hoặc đau vùng đỉnh đầu, thái dương. Do các dấu hiệu này dễ nhầm lẫn với các loại bệnh lý khác nên dễ gây khó khăn trong việc chẩn đoán bệnh ung thư vòm họng.
• Biểu hiện ở mắt: Mắt sẽ có biểu hiện lồi, lác, suy giảm thị lực, sụp mí… do u lan rộng vào trong nền sọ, làm tê liệt dây thần kinh tác động đến hoạt động của mắt.
• Chảy máu mũi: Máu có thể chảy ra ở cửa mũi trước, chảy xuống họng, kèm theo đó là các triệu chứng về ngạt mũi, dịch mũi chảy ra làm cho người bệnh lầm tưởng là do viêm thông thường.
• Triệu chứng ở tai: Ù tai kéo dài hay đau tai, cảm giác đầy trong tai là các triệu chứng có thể xảy ra thoáng qua nên người bệnh thường nghĩ bị viêm tai. Sau thời gian thăm khám, vùng tai nằm cùng bên với khối ung thư làm cho màng nhĩ có thể bị co kéo hay trong tai giữa xuất hiện dịch.
• Nổi hạch ở cổ: Đây là dấu hiệu điển hình đối với một bệnh nhân mắc bệnh ung thư vòm họng, chúng thường xuất hiện ở phía sau góc hàm, cùng bên với khối u. Hạch sẽ to dần theo thời gian, ấn vào không thấy đau, dần dần bị cố định vào cơ, da ở xung quanh.

Ngoài ra còn có thể xuất hiện một số dấu hiệu như sút cân nhanh, sốt kéo dài mà không rõ nguyên nhân.

Với các nguy hiểm mà bệnh gây ra cùng các dấu hiệu cảnh báo bệnh mà Nhà thuốc Long Châu đã chỉ ra ở trên, mọi người cần tầm soát ung thư vòm họng. Bởi đó là biện pháp hữu hiệu để phát hiện bệnh từ sớm, điều này làm giảm biến chứng nguy hiểm cũng như tăng tỷ lệ sống cho người bệnh.

Xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng được không?

Trên thực tế để chẩn đoán các xét nghiệm ung thư vòm họng, việc xét nghiệm máu sẽ không được bác sĩ chỉ định. Vì vậy, nếu chỉ đơn thuần xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng không thì câu trả lời là không. Nhưng để xác định tốc độ lây lan của bệnh, bác sĩ có thể sẽ chỉ định xét nghiệm máu. Ngoài ra kết hợp với xét nghiệm các chỉ số SCC, EBV cũng sẽ giúp chỉ điểm, gợi ý nguy cơ bị ung thư vòm họng. Cụ thể như sau:

• Xét nghiệm công thức máu: Công đoạn này giúp bác sĩ có thể xác định tổng thể sức khỏe của bệnh nhân. Dựa vào các chỉ số tiểu cầu, bạch cầu, hồng cầu… sẽ chẩn đoán được các vấn đề về thiếu máu, dinh dưỡng hay các bệnh lý liên quan đến thận, gan. Từ đó dự đoán được khả năng di căn của bệnh đến xương, gan trước khi thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu.
• Xét nghiệm EBV: Đây là xét nghiệm nhằm xác định nồng độ kháng thể của virus EBV, thường được thực hiện trước, sau điều trị.
• Xét nghiệm SCC: Thực hiện xét nghiệm này mục đích để biết được nồng độ kháng nguyên trong ung thư tế bào vảy.

Như đã phân tích ở trên, xét nghiệm máu đơn thuần không thể phát hiện bệnh ung thư vòm họng, cần kết hợp khám cận lâm sàng:

• Nội soi tai mũi họng: Gồm nội soi trực tiếp và nội soi gián tiếp, nhằm mục đích soi vòm họng và vùng lân cận. Với phương pháp soi trực tiếp, sẽ có ống nội soi mềm gắn thiết bị camera, đèn được đưa trực tiếp qua mũi, từ đó quan sát được niêm mạc vùng mũi họng. Quá trình nội soi tai mũi họng có thể được xịt thuốc tê ở mũi để việc nội soi được dễ dàng hơn, tránh gây đau đớn.
• Sinh thiết: Có 2 loại sinh thiết chủ yếu, tùy vào khu vực bất thường mà bác sĩ thực hiện loại sinh thiết cho phù hợp. Các tế bào khối u được lấy ra sẽ dùng để quan sát dưới kính hiển vi.
• Chẩn đoán hình ảnh: Bao gồm chụp X-quang ngực, chụp CT, MRI, PET. Với phương pháp này, bác sĩ có thể tìm ra vị trí nghi ngờ, kiểm tra được tình trạng di căn cũng như xác định hiệu quả điều trị.

Yếu tố nguy cơ và cách phòng tránh

Thắc mắc xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng không đã được Nhà thuốc Long Châu giải đáp. Trên thực tế nguyên nhân chính xác gây nên bệnh ung thư vòm họng hiện chưa được tìm ra. Tuy nhiên có thể kể đến một số yếu tố dễ khiến chúng ta mắc bệnh như:

• Yếu tố về di truyền: Nếu trong nhà xuất hiện người bị ung thư vòm họng thì xác suất các thành viên mắc bệnh cũng sẽ cao hơn bình thường.
• Yếu tố môi trường: Việc tiếp xúc quá nhiều với thuốc lá, bia rượu hay phải thường xuyên làm việc trong môi trường ô nhiễm không khí, độc hại, hoặc thường xuyên ăn các loại thịt hun khói, thịt nướng, đồ hộp, đồ muối chua… có chứa thành phần Nitrosamin cùng là yếu tố cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm họng.
• Do nhiễm virus EBV: ADN virus có trong nhân tế bào ung thư và dựa vào kháng thể huyết thanh anti - EBV trong máu tăng cao cũng là nguyên nhân chủ chốt gây nên bệnh ung thư vòm họng.
• Bất thường nhiễm sắc thể: Theo nghiên cứu, các tổn thương trên NST 3p, 11q, 9p, 13a, 14q, 16q có tác động đến vùng chứa gene gây ức chế hình thành u.

Nắm được những yếu tố nguy cơ trên, mỗi người cũng cần cung cấp cho mình kiến thức để phòng tránh bệnh ung thư vòm họng như: Tập thể dục thường xuyên để rèn luyện nâng cao sức khỏe, thực hiện thăm khám sức khỏe định kỳ và nội soi tai mũi họng sẽ giúp phát hiện được các tổn thương với các hình thái như loét, sùi, thâm nhiễm, qua đó có thể phát hiện sớm và can thiệp kịp thời khi tổn thương còn nhỏ và triệu chứng chưa xuất hiện.

Nếu phát hiện sớm được bệnh thông qua thăm khám định kỳ, tiên lượng sẽ tốt hơn, việc điều trị bệnh cũng sẽ có kết quả cao hơn. Hy vọng thông qua bài viết trên, bạn đọc đã có cho mình câu trả lời về thắc mắc “Xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng được không?” cũng như hiểu rõ hơn về bệnh, các nguyên nhân gây bệnh và cách phòng tránh chúng như thế nào.

Xem thêm: 

• Ung thư vòm họng có di truyền không?
• Góc hỏi đáp: Ung thư vòm họng nên ăn gì và kiêng gì?
• Ung thư vòm họng thường gặp ở độ tuổi nào?