Ý nghĩa của xét nghiệm lipid máu và lưu ý trước khi thực hiện xét nghiệm mà bạn nên biết

Xét nghiệm lipid máu bao gồm Cholesterol toàn phần, Triglyceride, HDL-c và LDL-c. 4 chỉ số trên giúp bác sĩ đánh giá quá trình chuyển hóa, tích tụ chất béo trong cơ thể người bệnh, từ đó đưa ra chỉ định tầm soát bệnh tim mạch hoặc tư vấn điều trị bệnh hiệu quả, tối ưu.

Thông tin về xét nghiệm mỡ máu

Xét nghiệm mỡ máu (blood lipid test) là một xét nghiệm quan trọng trong quy trình đánh giá sức khỏe tổng quan, được sử dụng để đo lượng Cholesterol, chất béo trung tính cùng các loại Lipoprotein có trong huyết tương.

Phương pháp này không chỉ đơn thuần là đánh giá mức độ mỡ máu mà còn giúp bác sĩ đánh giá nguy cơ về sức khỏe tim mạch cũng như nguy cơ xơ vữa động mạch, một trong những nguyên nhân chính gây ra các biến chứng nguy hiểm như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim hay đột tử.

Mỡ máu hay lipid máu là một phần không thể thiếu, tham gia vào nhiều quá trình cơ bản như tạo thành màng tế bào, sản xuất hormone và giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, một lượng Cholesterol cao trong máu có thể gây ra những tác động có hại, dễ tích tụ ở mạch máu tạo vùng xơ vữa động mạch, dẫn đến hẹp, tắc nghẽn các động mạch.

Trong quá trình xét nghiệm mỡ máu, bác sĩ không chỉ đo lượng Cholesterol toàn phần mà còn phân tích cụ thể từng loại mỡ máu như Triglyceride, HDL-c và LDL-c. HDL-c hay Cholesterol tỷ trọng cao thường được gọi là mỡ tốt, ngược lại LDL-c hay Cholesterol tỷ trọng thấp hay gọi là mỡ xấu tương tự ảnh hưởng của các loại Lipoprotein lên cơ thể.

Bởi vậy, xác định 4 chỉ số trên giúp chuyên gia có cái nhìn tổng quan, chi tiết hơn về sức khỏe tim mạch của bệnh nhân. Nhờ vào thông tin từ kết quả xét nghiệm mỡ máu, bác sĩ có thể đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp, bao gồm cả việc điều chỉnh về lối sống cùng chế độ ăn uống cũng như việc sử dụng thuốc để kiểm soát mỡ máu.

Điều này là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa hay hỗ trợ điều trị các bệnh tim mạch, một trong những nguy cơ hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Bên cạnh đó, việc thực hiện xét nghiệm, khám tổng quát định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm, từ đó điều trị kịp thời các vấn đề liên quan đến mỡ máu, từ đó giúp cải thiện chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.

Tác dụng của xét nghiệm lipid máu

Theo thông tin từ Tổng hội Y học Việt Nam, việc cảnh báo về tình trạng mỡ máu cao trong cộng đồng đang trở thành một vấn đề cấp bách. Gần 50% dân số thành thị bị mỡ máu cao, đồng thời, mỡ máu cao cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tử vong do các bệnh mạn tính không lây gây ra trên toàn thế giới.

Điều đáng chú ý là người mắc mỡ máu cao thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng rõ ràng. Việc phát hiện mỡ máu cao thường thông qua cuộc khám sức khỏe định kỳ kết hợp xét nghiệm máu.

Tuy nhiên, có rất nhiều trường hợp mà mỡ máu cao chỉ được phát hiện khi xảy ra các biến chứng như tai biến mạch máu não hoặc nhồi máu cơ tim. Do đó, việc thực hiện xét nghiệm lipid máu định kỳ là điều cần được chú trọng giúp tầm soát, phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến sức khỏe tim mạch.

Nhóm đối tượng được khuyến khích thực hiện xét nghiệm lipid máu bao gồm người trung niên trở lên, người có người thân trong gia đình có mỡ máu cao, thừa cân béo phì, các bệnh nhân mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch, đái tháo đường, bệnh thận, suy giáp và nhiều bệnh khác.

Đáng lưu ý là việc thực hiện xét nghiệm lipid máu được khuyến khích áp dụng đối với mọi người dân ở thành thị, thậm chí từ độ tuổi 20, bởi vì lối sống hiện đại thường đi kèm với sự tiêu thụ thức ăn nhanh, làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến sức khỏe tim mạch nói riêng và nhiều bệnh lý khác.

Yếu tố ảnh hưởng tới chỉ số xét nghiệm

Cholesterol, một trong những yếu tố quan trọng trong xét nghiệm lipid máu, không chỉ phản ánh sức khỏe tim mạch mà còn thể hiện tình trạng dinh dưỡng theo cơ địa của cơ thể cá nhân. Tuy nhiên, kết quả của xét nghiệm dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Một trong những yếu tố thường ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm mỡ máu là chế độ ăn uống trước ngày xét nghiệm.

Việc tiêu thụ các thực phẩm giàu Cholesterol như lòng đỏ trứng, thịt mỡ, da gà và vịt, thức ăn nhanh dễ làm tăng nồng độ Cholesterol trong máu, dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác. Do đó, việc tuân thủ một chế độ ăn uống cân đối, lành mạnh đều đặn giúp đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác.

Ngoài ra, một số yếu tố khác như thời tiết, độ tuổi, bệnh mạn tính và việc sử dụng thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm mỡ máu. Như trong mùa lạnh, lượng mỡ máu thường cao hơn so với mùa hè, người tuổi cao thường có nồng độ Cholesterol cao hơn.

Bên cạnh đó, bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính như cao huyết áp, bệnh tim và đái tháo đường cũng thường có Cholesterol cao hơn so với những người không mắc bệnh này.

Sự hiểu biết về những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm mỡ máu sẽ giúp bệnh nhân chủ động đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, phản ánh đúng thực trạng sức khỏe bản thân. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị hay quản lý phù hợp nhất cho bệnh nhân.

Lưu ý khi làm xét nghiệm lipid máu

Để đảm bảo tính chính xác, đáng tin cậy của kết quả xét nghiệm lipid máu, việc tuân thủ quy trình chuẩn với các lưu ý khi làm xét nghiệm cần được chú trọng. Đầu tiên, thời điểm lấy máu là yếu tố quan trọng cần lưu ý.

Nghiên cứu ghi nhận nồng độ một số chất trong máu có thể thay đổi theo thời gian, đặc biệt là vào buổi sáng. Do đó, việc lấy máu xét nghiệm lipid máu nên được thực hiện vào buổi sáng để đảm bảo kết quả chính xác nhất.

Việc nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm là một bước không thể bỏ qua. Người bệnh cần nhớ nhịn ăn ít nhất 10 tiếng trước khi lấy máu để tránh tình trạng huyết tương/huyết thanh đục, từ đó giảm thiểu sai số trong kết quả xét nghiệm.

Không chỉ nhịn ăn mà còn cần tránh thức uống gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Việc hút thuốc lá, uống rượu bia hoặc các thức uống có ga quá mức dễ làm biến đổi các chỉ số sinh học trong máu, từ đó ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Cuối cùng, việc uống đủ nước trước khi làm xét nghiệm không chỉ giúp người bệnh tránh tình trạng mệt mỏi, căng thẳng mà còn giúp cải thiện chất lượng mẫu máu lấy, từ đó đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về xét nghiệm lipid máu. Mong bạn đọc đã có thông tin cần thiết về phương pháp này cũng như ý nghĩa của 4 chỉ số mỡ máu, những lưu ý trước khi thực hiện đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác.

Xem thêm: 

• Xét nghiệm tế bào học bằng phương pháp Liqui Prep là gì? Khi nào cần xét nghiệm?
• Xét nghiệm ion đồ máu là gì? Quy trình và ý nghĩa của xét nghiệm ion đồ máu