Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là gì? Nguyên nhân và cách điều trị bướu sợi tuyến BI-RADS 3

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 là gì?

Bướu sợi tuyến là khối u ở vú, hình tròn như đồng xu hoặc hình hạt đậu, sờ vào có cảm giác cứng, có thể di chuyển được và hiếm khi gây đau. Bướu sợi tuyến không phải là ung thư. 

Bướu sợi tuyến là loại khối u vú khá phổ biến và thường không cần điều trị trừ khi có thay đổi về mặt hình thái hoặc gây ra cảm giác khó chịu. Nếu có bướu sợi tuyến, nên tái khám định kỳ để phát hiện kịp thời những thay đổi về kích thước và có phương pháp điều trị phù hợp.

BI-RADS là Hệ thống Dữ liệu và Báo cáo Hình ảnh vú (Breast Imaging-reporting and Data System) được phát triển bởi American College of Radiology. Đây là một công cụ được sử dụng để đánh giá kết quả của chụp nhũ ảnh, siêu âm và MRI.

Phân loại BI-RADS bao gồm:

• BI-RADS 0: Kết quả chưa đủ để xác định chính xác, cần đánh giá thêm các hình ảnh bổ sung (chụp X-quang tuyến vú hoặc siêu âm bổ sung) và/hoặc chụp nhũ ảnh để phân loại chính xác hơn.
• BI-RADS 1: Kết quả âm tính, không có bất thường nào từ hình ảnh chụp quang tuyến vú, tuy nhiên nên tiếp tục thăm khám đều đặn.
• BI-RADS 2: Lành tính, 0% khả năng ác tính. Hình ảnh cho thấy có sự vôi hóa lành tính hoặc bướu sợi tuyến tăng trưởng nhưng không phải ung thư. Tuy nhiên nên thăm khám định kỳ để theo dõi thường xuyên hơn.
• BI-RADS 3: Có thể lành tính, <2% xác suất là ác tính, nên chụp quang tuyến vú thường xuyên hơn (trong khoảng thời gian sáu tháng) để theo dõi sự tiến triển của u bướu.
• BI-RADS 4: Nghi ngờ ác tính, 2 - 95% khả năng ác tính. Đối với chụp nhũ ảnh và siêu âm, chúng có thể được chia thêm: 
  • BI-RADS 4A tức là khả năng ác tính từ 2 - 9%. 
  • BI-RADS 4B là nghi ngờ ác tính ở mức độ vừa phải từ 10 - 49%.
  • BI-RADS 4C tức là nghi ngờ ác tính cao từ 50 - 94%. Nếu bệnh nhân có BI-RADS 4 thì nên thực hiện sinh thiết để xác định rõ khả năng ung thư.
• BI-RADS 5: Khối u bướu có khả năng ác tính >95% nên có phương pháp điều trị thích hợp.
• BI-RADS 6: Bệnh được xác định là ác tính và có bằng chứng sinh thiết. Người bệnh nên có kế hoạch điều trị ngay lập tức.

Thông thường, các ảnh chụp X-quang tuyến vú sàng lọc có phát hiện đáng ngờ nên được gán BI-RADS 0 để biểu thị yêu cầu đánh giá lại chẩn đoán.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bướu sợi tuyến BI-RADS 3

Những dấu hiệu và triệu chứng của bướu sợi tuyến nói chung bao gồm:

• Khối u cứng, có khối tròn, có viền rõ rệt ở vú, thường không đau;
• Khối u có thể di chuyển dễ dàng khi sờ chạm.

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thường phát triển chậm, để xác định đúng BI-RADS 3 thì cần phải chụp X-quang vú (chụp nhũ ảnh), siêu âm hoặc MRI để chẩn đoán rõ hơn trên hình ảnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến bướu sợi tuyến BI-RADS 3

Nguyên nhân dẫn đến bướu sợi tuyến BI-RADS 3 hiện chưa được biết rõ, tuy nhiên có nhiều quan điểm cho rằng bướu sợi tuyến BI-RADS 3 có thể liên quan đến sự thay đổi nội tiết tố.

Những ai có nguy cơ mắc phải bướu sợi tuyến BI-RADS 3?

Nữ giới từ 15 - 35 tuổi có nguy cơ bị bướu sợi tuyến, trong đó có bướu sợi tuyến BI-RADS 3.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bướu sợi tuyến BI-RADS 3

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bướu sợi tuyến BI-RADS 3, bao gồm:

• Dậy thì sớm;
• Tiền sử gia đình mắc bướu sợi tuyến;
• Rối loạn nội tiết tố;
• Dùng thuốc tránh thai kéo dài.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bướu sợi tuyến BI-RADS 3

BI-RADS là một công cụ được sử dụng để đánh giá kết quả của chụp nhũ ảnh, siêu âm và MRI. Đặc điểm trên hình ảnh của chẩn đoán bướu sợi tuyến BI-RADS 3 như sau:

• Nếu dùng phương pháp chụp nhũ ảnh: Hình ảnh cho thấy có cụm vôi hóa tròn; khối hình tròn hoặc hình bầu dục có giới hạn, không vôi hóa; mất cân đối tiêu điểm mà không bị vôi hóa hoặc biến dạng cấu trúc
• Nếu dùng phương pháp siêu âm: U nang phức tạp với tiếng vang mức độ thấp đồng đều; khối vi thùy hoặc hình bầu dục bao gồm các cụm vi nang; khối giảm âm, giới hạn, hình bầu dục, song song, không có đặc điểm phía sau hoặc tăng cường tối thiểu phía sau; khối tăng âm với các thành phần từ trung tâm giảm âm đến không phản âm và phù nề xung quanh phù hợp nhưng không chẩn đoán được hoại tử mỡ; bóng khúc xạ không có khối lượng liên quan; biến dạng cấu trúc được cho là do sẹo sau phẫu thuật.
• Nếu dùng phương pháp MRI: Khối có hình tròn hoặc hình bầu dục với bờ giới hạn nhất định, có bờ viền của khối và ngấm thuốc tương phản bên trong khối.

Phương pháp điều trị bướu sợi tuyến BI-RADS 3 hiệu quả

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 có thể lành tính, <2% xác suất là ác tính. Khi có chẩn đoán bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thì nên có kế hoạch theo dõi bướu thường xuyên hơn, thường là mỗi 6, 12 và 24 tháng.

Khi kết quả ổn định được ghi nhận trong ít nhất hai đến ba năm, kết quả có thể được hạ xuống BI-RADS 2 (lành tính, 0% ung thư). Nếu phát hiện có các đặc điểm đáng ngờ như tăng trưởng, bờ không giới hạn hoặc hình thái vôi hóa đáng ngờ thì nên xem xét phân loại BI-RADS 4 hoặc BI-RADS 5.

Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thường lành tính, do đó không cần phải loại bỏ bướu mà chỉ cần theo dõi sự tiến triển của bướu. Trong trường hợp muốn loại bỏ bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thì có thể áp dụng một số phương pháp như:

• Cắt bỏ bướu sợi tuyến bằng tia laser để phá hủy khối u bướu. Ưu điểm của phương pháp là chỉ để lại vết sẹo nhỏ, không làm thay đổi hình dạng của vú và thường tiến hành trong thời gian ngắn, không cần phải nhập viện.
• Liệu pháp Cryoablation (cắt lạnh), tức là dùng nhiệt độ cực lạnh (cryo) để loại bỏ mô (ablation).
• Cắt bỏ bướu sợi tuyến bằng vô tuyến (RFA - Radiofrequency Ablation) mà không cần dùng đến phẫu thuật cắt bỏ khối u.
• Cắt bỏ khối u bằng chân không (Vacuum-Assisted Excision) là phương pháp chủ yếu không xâm lấn để loại bỏ các khối bướu nhỏ.
• Siêu âm tần số cao (HFU - High-Frequency Focused Ultrasound) sẽ phá hủy có chọn lọc các mô bướu mà không làm ảnh hưởng đến các mô khỏe mạnh xung quanh.
• Cắt bỏ khối u, phẫu thuật cắt bỏ khi khối bướu thay đổi về kích thước hoặc hình dạng vú.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bướu sợi tuyến BI-RADS 3

Chế độ sinh hoạt:

• Bướu sợi tuyến BI-RADS 3 thường là lành tính, chỉ có dưới 2% nguy cơ là ác tính, do đó người bệnh nên thăm khám định kỳ để theo dõi sự phát triển của bướu sợi tuyến.
• Bệnh nhân nên có tinh thần lạc quan, tích cực vì tâm lý có ảnh hưởng đến tinh thần và sức khỏe người bệnh. Người bệnh có thể chia sẻ với người xung quanh, làm các hoạt động khiến tinh thần thoải mái như đọc sách, đi du lịch, nuôi thú cưng… Hạn chế stress và căng thẳng.

Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.

Phương pháp phòng ngừa bướu sợi tuyến BI-RADS 3 hiệu quả

Hiện nay chưa có cách phòng ngừa bướu sợi tuyến BI-RADS 3, tuy nhiên có thể phòng ngừa ung thư vú nếu lo ngại ung thư tiến triển từ bướu sợi tuyến BI-RADS 3 bằng cách:

• Tự kiểm tra vú và thăm khám định kỳ bướu sợi tuyến.
• Tập thể dục thường xuyên và có chế độ ăn uống lành mạnh.