Bướu sợi tuyến Birads 4 là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Bướu sợi tuyến Birads 4 là gì?

Bướu sợi tuyến là một dạng khối u lành tính ở vú. Tuy nhiên, không phải tất cả khối u xuất hiện ở vú đều là bướu sợi tuyến. Mang tính chất là một khối u, do đó, bướu sợi tuyến thường bị nhiều người nhầm lẫn với ung thư vú. Bướu sợi tuyến bao gồm mô sợi, mô tuyến vú và mô liên kết. Nó khác với ung thư vú ở chỗ là tế bào tăng sinh lành tính, có giới hạn nhất định và không gây xâm lấn đến các tế bào và cơ quan khác.

Có khoảng 10% phụ nữ có bướu sợi tuyến, trong số đó tỷ lệ người có nhiều hơn một bướu là 10 - 15%. Bướu sợi tuyến thường không phải can thiệp điều trị, trừ trường hợp nó gây ra những cảm giác khó chịu, đau đớn hay biến đổi về mặt hình thái thì cần can thiệp điều trị. Khi phát hiện có bướu sợi tuyến, nên thực hiện khám định kỳ để theo dõi tình trạng phát triển của bướu, kịp thời phát hiện và điều trị nếu bướu sợi tuyến chuyển biến nặng và có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Để đánh giá kết quả và phân loại bướu sợi tuyến, American College of Radiology đã đưa ra và phát triển một hệ thống dữ liệu và báo cáo hình ảnh vú là Birads. Birads cho phép đánh giá kết quả của siêu âm vú, chụp nhũ ảnh và MRI.

Phân loại bướu sợi tuyến theo Birads bao gồm:

• Birads 0: Kết quả này chưa đủ thông tin để cho ra kết quả chính xác, cần làm thêm các kết quả bổ sung như siêu âm, chụp X-quang tuyến vú để đánh giá thêm, có thể làm xét nghiệm chụp nhũ ảnh để phân loại chính xác hơn.
• Birads 1: Kết quả nằm trong khoảng âm tính, hình ảnh chụp X-quang tuyến vú không đưa ra dấu hiệu bất thường, hai vú cân xứng, không phát hiện có khối u hoặc bị vôi hóa đáng ngờ, nên thăm khám đều đặn.
• Birads 2: Kết quả lành tính, tỷ lệ gây chuyển đổi sang ác tính là 0%. Hình ảnh X-quang cho thấy sự vôi hóa lành tính, bướu sợi tuyến không hoặc có sự tăng trưởng tuy nhiên không phải là ung thư. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, nên thực hiện thăm khám thường xuyên theo định kỳ.
• Birads 3: Tỷ lệ lành tính cao, tuy nhiên có thể xuất hiện trường hợp ác tính với xác suất dưới 2%. Cần theo dõi và chụp quang tuyến vú thường xuyên định kỳ, khoảng 6 tháng 1 lần để sớm phát hiện những tiến triển có liên quan đến u bướu.
• Birads 4: Kết quả có nghi ngờ về ác tính, tỉ lệ khả năng ác tính cao (từ 2 - 95%). Thông qua hình ảnh siêu âm và chụp nhũ ảnh, có thể phân chia thêm mức độ của bướu sợi tuyến birads 4:
  • Birads 4A: Tỷ lệ khả năng gây ác tính là từ 2% đến 9%.
  • Birads 4B: Có nghi ngờ ác tính xảy ra ở mức độ trung bình với tỷ lệ là 10% đến 49%.
  • Birads 4C: Tỷ lệ gây ác tính ở mức đáng báo động từ 50% đến 94%. Bệnh nhân được xác định là có Birads 4 nên làm thêm các xét nghiệm sinh thiết để có kết quả xác định chính xác về khả năng bị ung thư.
• Birads 5: Tỷ lệ xác định khối u bướu ác tính là trên 95%, nên kiểm tra chuyên sâu và có hướng điều trị phù hợp.
• Birads 6: Kết quả cho xác định là ác tính và đã được chứng minh bằng kết quả sinh thiết. Bệnh nhân nên gặp bác sĩ ngay lập tức để có kế hoạch chữa trị.

Đa số các trường hợp có hình ảnh tuyến vú qua phiếu chụp X-quang sàng lọc, nếu có những phát hiện nghi ngờ là bướu sợi tuyến thì nên được gán là Birads 0 để biểu thị rằng kết quả cần được đánh giá và chẩn đoán lại. 

Những dấu hiệu và triệu chứng của bướu sợi tuyến Birads 4

Bướu sợi tuyến vú có thể cảm nhận từ bên ngoài thông qua việc nắn, sờ. Khi ấn vào da quanh vú của người bị bướu sợi tuyến vú, có thể cảm nhận được khối u chồi lên. Một vài dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng của bướu sợi tuyến vú là:

• Các khối bướu sợi tuyến ở trạng thái rắn, chắc và có hình dạng xác định, thường là khối tròn và nổi rõ viền ở vú.
• Bướu sợi tuyến có khả năng di chuyển, nhưng không gây đau cho người bệnh.
• Kích thước của các khối bướu sợi tuyến khác nhau, đường kính trung bình là 1 - 2cm. Có thể có khối bướu có kích thước nhỏ hơn khiến người bệnh không thể sờ thấy.

Bướu sợi tuyến Birads 4 có xu hướng phát triển khá chậm, để xác định chính xác mức độ và tình hình phát triển của bướu cần làm các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp nhũ ảnh, chụp X-quang hoặc MRI. Bướu sợi tuyến Birads 4 có nghi ngờ ác tính khá cao, do đó cần tìm hiểu kỹ về những triệu chứng bệnh để có kết quả chẩn đoán chính xác nhất.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu cơ thể xuất hiện bất kỳ một triệu chứng hoặc có nghi ngờ về bướu sợi tuyến, bạn cần gặp bác sĩ sớm nhất có thể để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và tìm hướng giải quyết sớm giúp giảm nguy cơ bệnh chuyển biến xấu và giúp bạn hồi phục sức khỏe nhanh chóng.

Nguyên nhân dẫn đến bướu sợi tuyến Birads 4

Hiện nay, nguyên nhân gây ra bướu sợi tuyến Birads 4 vẫn chưa được xác định rõ, tuy nhiên có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng bướu sợi tuyến Birads 4 được gây ra bởi sự thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là hormone trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc bị rối loạn kinh nguyệt. 

Những ai có nguy cơ mắc phải bướu sợi tuyến Birads 4?

Đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bướu sợi tuyến là nữ giới trong độ tuổi từ 15 đến 35 tuổi, trong đó có bướu sợi tuyến Birads 4. Đa số ở những người có kinh nguyệt đều có thể bị mắc bướu sợi tuyến. Tỷ lệ nữ giới mắc bướu sợi tuyến là khoảng 10% và nó có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong đời.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bướu sợi tuyến Birads 4

Bướu sợi tuyến Birads 4 dễ xảy ra với những người có yếu tố nguy cơ cao bao gồm:

• Gia đình có tiền sử mắc bướu sợi tuyến;
• Trẻ bị phát dục sớm trước tuổi dậy thì;
• Người bị rối loạn nội tiết tố;
• Sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài. 

Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm bướu sợi tuyến Birads 4

Birads là công cụ được sử dụng với mục đích đánh giá hình ảnh kết quả của chụp nhũ ảnh, MRI và siêu âm. Hình ảnh chẩn đoán bướu sợi tuyến Birads 4 cho những đặc điểm bao gồm:

• Phương pháp chụp nhũ ảnh: Hình ảnh vú có hiển hiện của sự xuất hiện các cụm vôi hóa tròn, các khối hình bầu dục hoặc hình tròn không bị vôi hóa và có giới hạn, tiêu điểm bị mất cân đối nhưng cấu trúc không bị giới hạn và không bị vôi hóa.
• Phương pháp MRI: Cho hình ảnh khối bướu có hình bầu dục hoặc hình tròn nằm trong bờ giới hạn nhất định, khối có bờ viền và ngấm thuốc tương phản bên trong khối.
• Phương pháp chụp X-quang: Cũng giống như chụp MRI, chụp X-quang cho hình ảnh bướu sợi tuyến có dạng khối bầu dục hoặc khối hình tròn. Đường viền được xác định rõ ràng, không xâm lấn các mô xung quanh. Không hoặc có kèm theo với vôi hóa to - cặn canxi.
• Phương pháp siêu âm: Bằng phản ứng với sóng âm thanh, có thể dễ dàng phân biệt bướu sợi tuyến với các mô khác. Bướu sợi tuyến tồn tại dưới dạng vùng tối và được bao viền rõ ràng, đa số có tính chất giống nhau, hình bầu dục hoặc hình tròn, trong suốt và có các vết lồi lõm nhẵn bóng đan xen.

Điều trị bướu sợi tuyến Birads 4

Bướu sợi tuyến Birads 4 là kết quả có nghi ngờ ác tính, chiếm tỷ lệ từ 2 đến 95%. Do đó, khi có chẩn đoán chính xác về mức độ của bướu sợi tuyến Birads 4 thì cần tham khảo với ý kiến của bác sĩ về kế hoạch theo dõi và điều trị.

Nếu kết quả từ xét nghiệm hình ảnh của bướu sợi tuyến Birads 4 là điều đáng lo ngại, có thể bạn cần phải điều trị bằng phương pháp phẫu thuật. Phương pháp phẫu thuật được tiến hành khi bướu sợi tuyến phát triển quá mức cho phép hoặc gây ra các triệu chứng bệnh, bờ giới hạn và hình thái vôi hóa không xác định. Các phương pháp phẫu thuật có thể sử dụng bao gồm:

• Sử dụng tia laser để cắt bỏ và phá hủy bướu sợi tuyến.
• Cắt lạnh - liệu pháp Cryoablation, có nghĩa là loại bỏ mô bằng cách dùng nhiệt độ cực lạnh.
• Cắt bỏ bướu sợi tuyến bằng vô tuyến hoặc chân không đối với những khối bướu có kích thước nhỏ.
• Siêu âm tần số cao có tác dụng phá hủy chọn lọc mô bướu sợi tuyến, đồng thời không gây ảnh hưởng đến các mô khỏe mạnh khác.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bướu sợi tuyến Birads 4

Chế độ sinh hoạt:

• Nếu mức độ Birads 4A, tỷ lệ ác tính thấp, bệnh nhân nên thăm khám thường xuyên để theo dõi sự phát triển của bướu.
• Xây dựng tinh thần lạc quan, có lối sống tích cực hạn chế căng thẳng tâm lý, stress tránh ảnh hưởng đến tinh thần và sức khỏe.
• Tuân thủ đúng theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ nếu có.

Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, khoáng chất và vitamin,… theo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trong lĩnh vực này.

Phòng ngừa bướu sợi tuyến Birads 4

Ngày nay, chưa có cách chính xác để phòng ngừa bướu sợi tuyến Birads 4, tuy nhiên để làm giảm khả năng bướu sợi tuyến Birads 4 phát triển thành ung thư vú, bạn nên:

• Thăm khám bướu sợi tuyến định kỳ, thường xuyên, có thể thực hiện kiểm tra vú sơ lược tại nhà bằng cách sờ, nắn xem có khối u nhỏ hay không.
• Xây dựng chế độ ăn lành mạnh, giàu dưỡng chất, thường xuyên rèn luyện sức khỏe.

Các câu hỏi thường gặp về bướu sợi tuyến Birads 4

Bướu sợi tuyến Birads 4 có phải là ung thư vú không?

Bướu sợi tuyến Birads 4 là kết quả có nghi ngờ về u ác tính, tuy nhiên bệnh nhân cần xác định rõ mức độ chính xác. Tỷ lệ biến đổi thành u ác tính của bướu sợi tuyến Birads 4 khá cao, nhưng vẫn chưa đủ cơ sở để khẳng định nó có phải là ung thư hay không. Bệnh nhân nên theo dõi chặt chẽ tình hình phát triển của bướu sợi tuyến Bidrads 4 để có hướng điều trị kịp thời nếu bệnh chuyển biến xấu. 

Bị bướu sợi tuyến Birads 4 có cần ăn kiêng không?

Chế độ ăn uống có tác động không nhỏ đến quá trình điều trị bướu sợi tuyến Birads 4. Những thực phẩm lành mạnh, nhiều chất dinh dưỡng giúp cải thiện sức khỏe, nâng cao khả năng chống lại bệnh tật. Ngoài ra, cũng có một số loại thực phẩm mà người bị bướu sợi tuyến Birads 4 cần tránh như mật ong, thực phẩm lên men, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh... vì chúng có thể làm bệnh chuyển biến nặng hơn.