Ung thư buồng trứng giai đoạn 1 là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Ung thư buồng trứng giai đoạn 1 là gì?

Ung thư buồng trứng là ung thư xuất phát từ buồng trứng (2 cơ quan sản xuất trứng nằm ở hai bên của tử cung trong hệ thống sinh sản nữ). Ung thư buồng trứng có tổng cộng 4 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 là giai đoạn sớm nhất.

Việc phân giai đoạn của ung thư buồng trứng giúp các bác sĩ biết ung thư đã phát triển đến mức nào và nó có lan rộng hay không. Các xét nghiệm và hình ảnh học có thể sẽ giúp cung cấp một số thông tin về giai đoạn của ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, không thể biết chính xác giai đoạn của ung thư buồng trứng cho đến khi bạn được phẫu thuật.

Ung thư buồng trứng giai đoạn 1 là khối u giới hạn ở buồng trứng (một hoặc cả hai buồng trứng), được chia thành 3 nhóm:

• Giai đoạn 1A: Có nghĩa là ung thư nằm hoàn toàn trong một buồng trứng.
• Giai đoạn 1B: Có nghĩa là ung thư đã xâm lấn vào cả hai buồng trứng.
• Giai đoạn 1C: Có nghĩa là ung thư ở một hoặc cả hai buồng trứng, được chia thành 3 nhóm:
  • Giai đoạn 1C1: U buồng trứng vỡ trong khi phẫu thuật.
  • Giai đoạn 1C2: U buồng trứng bị vỡ trước khi phẫu thuật hoặc có khối u trên bề mặt buồng trứng.
  • Giai đoạn 1C3: Có tế bào ác tính trong dịch báng hoặc dịch rửa phúc mạc.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư buồng trứng giai đoạn 1

Ung thư buồng trứng rất khó để có thể phát hiện ở giai đoạn đầu vì không có xét nghiệm sàng lọc. Ngoài ra, các triệu chứng và dấu hiệu của ung thư buồng trứng giai đoạn đầu cũng có thể gặp ở một số tình trạng khác không phải ung thư.

Nhìn chung, các triệu chứng của ung thư buồng trứng giai đoạn 1 có thể bao gồm:

• Cảm thấy đầy hơi hoặc khó tiêu;
• Không thèm ăn hoặc cảm giác nhanh no;
• Đau vùng bụng hoặc đau vùng xương chậu;
• Cần đi tiểu gấp hoặc đi tiểu thường xuyên hơn;
• Táo bón hoặc tiêu chảy;
• Đau lưng;
• Sụt cân không rõ nguyên nhân;
• Lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi.

Biến chứng có thể gặp khi mắc ung thư buồng trứng giai đoạn 1

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, ung thư buồng trứng có thể tiến triển thành các giai đoạn muộn hơn, ảnh hưởng đến tiên lượng bệnh.

Các biến chứng có thể gặp của ung thư buồng trứng nói chung, chủ yếu trong 6 tháng cuối đời bao gồm:

• Mệt mỏi hoặc suy nhược;
• Buồn nôn hoặc nôn;
• Táo bón;
• Phù bàn chân;
• Thiếu máu;
• Cổ trướng;
• Tắc ruột;
• Tràn dịch màng phổi;
• Tắc nghẽn bàng quang;
• Rối loạn dinh dưỡng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các triệu chứng và dấu hiệu của ung thư buồng trứng giai đoạn 1 có thể rất phổ biến và do nhiều tình trạng khác gây ra. Tuy nhiên, bạn không thể tự chẩn đoán tình trạng của mình mà phải cần nhờ vào bác sĩ để kiểm tra. Do đó, hãy đến gặp bác sĩ khi có bất cứ dấu hiệu nào của ung thư buồng trứng.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư buồng trứng giai đoạn 1

Nguyên nhân chính xác của ung thư buồng trứng nói chung hay ung thư buồng trứng giai đoạn 1 nói riêng vẫn chưa được biết rõ. Có nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau có thể liên quan đến ung thư buồng trứng. Các yếu tố đó có thể bao gồm yếu tố sinh sản, yếu tố di truyền, liệu pháp hormone và các yếu tố khác.

Những ai có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng giai đoạn 1?

Bất cứ ai có buồng trứng đều có thể mắc ung thư buồng trứng, bạn không thể bị ung thư buồng trứng nếu bạn đã phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng. Tuy nhiên, ung thư buồng trứng chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ sau mãn kinh, tuổi càng cao có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh tăng lên.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư buồng trứng giai đoạn 1

Có nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau liên quan đến ung thư buồng trứng hay ung thư buồng trứng giai đoạn 1. Trong đó, yếu tố nguy cơ mạnh nhất của ung thư buồng trứng là tiền sử gia đình mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng, hoặc tiền sử cá nhân mắc ung thư vú cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư buồng trứng.

Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

• Yếu tố gen như BRCA hoặc gen liên quan đến hội chứng Lynch;
• Đã điều trị bằng tia xạ cho bệnh ung thư trước đó;
• Bị lạc nội mạc tử cung hoặc đái tháo đường;
• Sinh con khi còn trẻ hoặc mãn kinh muộn (trên 55 tuổi), hoặc chưa sinh con;
• Không sử dụng bất kỳ liệu pháp tránh thai nội tiết tố nào như thuốc hoặc que cấy;
• Đang dùng liệu pháp thay thế hormone (HRT);
• Thừa cân;
• Tiếp xúc với khói thuốc lá.

Theo một số nghiên cứu, việc sinh con ở độ tuổi cao hơn có liên quan đến giảm nguy cơ ung thư buồng trứng.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư buồng trứng giai đoạn 1

Các triệu chứng của ung thư buồng trứng giai đoạn 1 không đặc hiệu, do đó, chúng có thể dễ dàng bị bỏ sót và được cho là do bệnh lý khác gây ra. Vậy nên, để chẩn đoán được ung thư buồng trứng giai đoạn sớm như giai đoạn 1, bác sĩ sẽ hỏi bệnh kỹ lưỡng, gồm cả tiền căn bản thân và gia đình của bạn, hãy nói với bác sĩ nếu bạn có bất cứ yếu tố nguy cơ gia đình nào.

Việc thăm khám cũng được thực hiện kỹ lưỡng bao gồm khám trực tràng âm đạo. Các xét nghiệm có thể được thực hiện bao gồm:

• Siêu âm qua ngả âm đạo;
• CT scan ngực/bụng;
• MRI vùng chậu;
• PET-CT có thể được thực hiện;
• Xét nghiệm máu đo nồng độ CA-125 và xét nghiệm HE-4.

Thuật toán rủi ro ác tính (ROMA) sử dụng công thức toán học kết hợp mức HE-4 và CA-125 có thể giúp xác định nguy cơ mắc bệnh ác tính. ROMA là một xét nghiệm sàng lọc có giá trị, tận dụng tính đặc hiệu cao của HE-4 và độ nhạy cao của CA-125 để phát hiện nhiều người bệnh ung thư buồng trứng nói chung, đặc biệt là ung thư buồng trứng giai đoạn đầu như giai đoạn 1.

Việc phân giai đoạn bệnh tối ưu bằng phẫu thuật mở bụng thăm dò, đánh giá chặt chẽ bệnh ở vùng bụng và vùng chậu, từ đó giúp chẩn đoán giai đoạn của ung thư buồng trứng. Tiếp theo là cắt tử cung, cắt buồng trứng, bóc tách hạch, sinh thiết mô giúp đưa ra chẩn đoán cuối cùng liên quan đến mô học, cấp độ và giai đoạn bệnh.

Phương pháp điều trị ung thư buồng trứng giai đoạn 1 hiệu quả

Phương pháp điều trị ban đầu cho bệnh ung thư buồng trứng giai đoạn 1 là phẫu thuật cắt bỏ khối u. Thông thường, tử cung, cả hai ống dẫn trứng và cả hai buồng trứng đều bị cắt bỏ (cắt bỏ tử cung bằng phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng 2 bên). Việc điều trị sau phẫu thuật phụ thuộc vào giai đoạn phụ của bệnh ung thư buồng trứng giai đoạn 1.

Giai đoạn 1A và 1B (T1a hoặc T1b, N0, M0)

Việc điều trị sau phẫu thuật phụ thuộc vào hình ảnh tế bào ung thư (cấp độ của khối u):

• Đối với u độ 1 (cấp độ thấp): Hầu hết không cần điều trị sau phẫu thuật. Những phụ nữ muốn có con sau điều trị có thể được lựa chọn cắt bỏ 1 bên buồng trứng có khối ung thư và ống dẫn trứng cùng bên.
• Đối với u độ 2 (độ cao): Người bệnh được theo dõi chặt chẽ sau phẫu thuật mà không cần điều trị gì thêm, hoặc có thể được điều trị bằng hóa trị kèm theo. Các hóa trị liệu có thể sử dụng là carboplatin, paciltaxel, cisplatin, docetaxel.
• Đối với u độ 3 (độ cao): Phương pháp điều trị thường bao gồm cả hóa trị tương tự với hóa trị cho ung thư buồng trứng giai đoạn 1A và 1B độ 2.

Giai đoạn 1C (T1c, N0, M0)

Phẫu thuật tiêu chuẩn để loại bỏ ung thư vẫn là phương pháp điều trị đầu tiên. Sau phẫu thuật, nên hóa trị, thường từ 3 đến 6 chu kỳ điều trị bằng carboplatin và paclitaxel.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư buồng trứng giai đoạn 1

Điều quan trọng để hạn chế diễn tiến của ung thư buồng trứng giai đoạn 1 là việc được chẩn đoán và điều trị sớm. Tỷ lệ sống sót trung bình của ung thư buồng trứng là khoảng 40% đến 50% sau 10 năm, với tỷ lệ sống sót liên quan đến ung thư buồng trứng giai đoạn 1 là từ 70% đến 92% so với giai đoạn 4 là dưới 6%. Do đó, hãy đến khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ và trao đổi, lựa chọn, tuân thủ các phương pháp điều trị để có thể hạn chế diễn tiến của bệnh.

Phương pháp phòng ngừa ung thư buồng trứng giai đoạn 1 hiệu quả

Không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa được ung thư buồng trứng hay ung thư buồng trứng giai đoạn 1. Một vài yếu tố có thể làm để giảm nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

• Không hút thuốc lá;
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh nếu bạn thừa cân;
• Nói chuyện với bác sĩ về các xét nghiệm hoặc phương pháp điều trị có thể (dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố hoặc cắt bỏ buồng trứng) nếu ung thư buồng trứng di truyền trong gia đình.