Ung thư vòm họng giai đoạn 3 là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Ung thư vòm họng giai đoạn 3 là gì?

Vòm họng là một cấu trúc hình ống nhỏ phía trên vòm miệng, nối mũi với hầu họng. Ung thư vòm họng là ung thư phát sinh từ khu vực này, thường là ung thư biểu mô tế bào vảy, có biểu hiện khác với các bệnh ung thư đầu cổ khác.

Sự phát sinh ung thư vòm họng liên quan đến virus là chủ đề phổ biến trong ung thư đầu cổ. Ung thư vòm họng có thể liên quan đến virus Epstein-Barr (EBV) hoặc virus u nhú ở người (HPV). Ở những vùng mắc bệnh cao, hầu hết các trường hợp đều liên quan đến EBV.

Các triệu chứng của ung thư vòm họng sẽ thay đổi tùy thuộc và phân nhóm mô học của bệnh. Bên cạnh đó, người bệnh có thể không có bất cứ triệu chứng nào cho đến khi ung thư đã đến giai đoạn tiến triển. Về phân giai đoạn của ung thư vòm họng, hệ thống TNM là phổ biến nhất. Ung thư vòm họng sẽ được phân thành 5 giai đoạn, từ giai đoạn 0 đến giai đoạn 4. Trong đó, ung thư vòm họng giai đoạn 3 sẽ có các đặc điểm khối u đã lan rộng đến các khu vực xung quanh:

• Hầu họng;
• Khoang mũi;
• Không gian xung quanh hầu họng;
• Các cơ gần vòm họng;
• Xương sọ gần khu vực vòm họng;
• Phần cột sống cổ;
• Xoang cạnh mũi;
• Hạch bạch huyết ở cổ hoặc phía sau họng trên thanh quản và nhỏ hơn 6cm.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư vòm họng giai đoạn 3

Các triệu chứng sớm của ung thư vòm họng có thể bao gồm chảy máu cam hoặc nghẹt mũi một bên. Bên cạnh đó, khi mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:

• Khối u ở mũi hoặc cổ;
• Đau họng;
• Khó thở hoặc khó nói;
• Chảy máu cam;
• Khó nghe (giảm thính lực);
• Đau hoặc ù tai;
• Nhức đầu.

Biến chứng có thể gặp khi mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3

Các biến chứng của ung thư vòm họng giai đoạn 3 liên quan đến xâm lấn các vùng lân cận như họng, xương sọ gần khu vực vòm họng, xoang cạnh mũi, từ đó dẫn đến các triệu chứng liên quan như đau họng, đau đầu.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn gặp bất cứ triệu chứng nào đã kể ở trên, đặc biệt là triệu chứng không cải thiện sau 3 tuần. Đó có thể là do ung thư vòm họng, hoặc do các nguyên nhân khác gây nên, tuy nhiên bạn cần được chẩn đoán bởi bác sĩ chứ không nên tự chẩn đoán tình trạng của mình.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư vòm họng giai đoạn 3

Nguyên nhân của ung thư vòm họng nói chung hay ung thư vòm họng giai đoạn 3 nói riêng là rất phức tạp và vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, các yếu tố gây ung thư được biết có liên quan là nồng độ virus Epstein-Barr (EBV) cao. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm chế độ ăn uống thực phẩm bảo quản có chứa nitrosamine và hút thuốc lá. 

Trong một số nghiên cứu dịch tễ học, tiền sử gia đình mắc ung thư vòm họng cũng được coi là yếu tố ảnh hưởng. Ở những khu vực không có EBV lưu hành, hút thuốc và uống rượu được coi là yếu tố nguy cơ. Ở một số khu vực khác trên thế giới, DNA EBV lưu hành được sử dụng để sàng lọc và phát hiện ung thư vòm họng.

Những ai có nguy cơ mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3?

Ai cũng có khả năng mắc ung thư vòm họng, đặc biệt là các đối tượng có yếu tố nguy cơ sẽ đề cập ở phần sau.

Bên cạnh đó, cả nam và nữ đều có thể mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3, tuy nhiên, theo các thống kê cho thấy, tỷ lệ nam giới mắc ung thư vòm họng cao gấp 3 lần nữ giới và độ tuổi trung bình khi chẩn đoán là 50.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3 bao gồm:

• Người gốc Nam Trung Quốc hoặc Bắc Phi;
• Chế độ ăn rất nhiều thịt và cá muối;
• Tiếp xúc với virus Epstein-Barr;
• Các công việc thường xuyên tiếp xúc với bụi gỗ cứng hoặc formaldehyde;
• Hút thuốc lá;
• Uống rượu bia;
• Có người thân cấp 1 (ba mẹ hoặc anh chị em ruột) mắc ung thư vòm họng;
• Nhiễm virus u nhú ở người (HPV) cũng làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vòm họng.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư vòm họng giai đoạn 3

Bên cạnh việc hỏi bệnh sử và thăm khám toàn diện, bác sĩ sẽ đề nghị thực hiện các xét nghiệm nếu nghi ngờ bạn mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3, bao gồm:

• Nội soi: Ống nội soi được đưa vào mũi và xuống họng để quan sát các bất thường.
• Hình ảnh học: MRI, CT-scan, PET-CT có thể được thực hiện để kiểm tra mức độ lan rộng của khối u.
• Sinh thiết: Mẫu mô nhỏ sẽ được lấy trong quá trình nội soi để kiểm tra về bản chất mô học.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để kiểm tra số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, kiểm tra virus EBV và HPV cũng sẽ được thực hiện.

Phương pháp điều trị ung thư vòm họng giai đoạn 3

Các lựa chọn điều trị của ung thư vòm họng giai đoạn 3 bao gồm:

Hóa xạ trị

Hóa xạ trị là phương pháp điều trị chính cho ung thư vòm họng giai đoạn 3. Trong hóa xạ trị, hóa trị được thực hiện đồng thời với xạ trị, việc kết hợp giúp tăng hiệu quả điều trị của từng phương pháp. Hóa xạ trị ung thư vòm họng giai đoạn 3 sử dụng cisplatin và xạ trị.

Xạ trị

Bạn có thể được đề nghị xạ trị cho ung thư vòm họng giai đoạn 3 nếu không thể chịu được phương pháp hóa xạ trị và tác dụng phụ của nó. Loại xạ trị được sử dụng cho ung thư vòm họng giai đoạn 3 thường là IMRT.

Hóa trị

Hóa trị bằng cisplatin và fluorouracil thường được dùng sau khi hóa xạ trị hoặc xạ trị để giảm nguy cơ ung thư tái phát.

Phẫu thuật

Phẫu thuật có thể được thực hiện nếu ung thư lan đến các hạch cổ và không đáp ứng với hóa xạ trị hoặc xạ trị. Bác sĩ sẽ thực hiện cắt bỏ khối u và hạch ở 1 hoặc cả 2 bên cổ. 

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư vòm họng giai đoạn 3

Nếu đã được chẩn đoán ung thư vòm họng giai đoạn 3 và đang được điều trị, để cải thiện và hạn chế diễn tiến của bệnh, bạn cần:

• Tuân thủ theo kế hoạch điều trị của bác sĩ.
• Tuân thủ theo chế độ tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng, đặc biệt sau điều trị, bạn cần ăn một chế độ ăn mềm, nhạt, hạn chế tất cả các thực phẩm cay và có tính acid.
• Không nên tham gia bất cứ môn thể thao tiếp xúc nào.
• Tái khám theo dõi đúng hẹn (theo chỉ định của bác sĩ thường sau mỗi 6 tháng đến 12 tháng) sau khi hoàn tất điều trị.

Phương pháp phòng ngừa ung thư vòm họng giai đoạn 3 hiệu quả

Với nguyên nhân phức tạp và chưa được biết rõ, rất khó để có thể phòng ngừa ung thư vòm họng giai đoạn 3 hoàn toàn. Các việc bạn có thể làm để giảm nguy cơ bệnh bao gồm:

• Tránh hút thuốc và tránh khói thuốc lá;
• Hạn chế thực phẩm đóng hộp và các loại thịt muối cá muối;
• Hạn chế các thực phẩm lên men;
• Không uống rượu bia;
• Tiêm ngừa HPV.

Các câu hỏi thường gặp về ung thư vòm họng giai đoạn 3

Ung thư vòm họng giai đoạn 3 có tiên lượng như thế nào?

Nếu được điều trị, ước tính khoảng 72% người bệnh mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3 sẽ sống sót sau 5 năm từ khi chẩn đoán.

Ung thư vòm họng giai đoạn 3 được ăn các thực phẩm lên men không?

Nếu bạn mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3, bạn nên kiêng các thực phẩm lên men như dưa muối, cải muối, trái cây lên men, thịt muối.

Tôi có được hút thuốc lá khi mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3 không?

Không được, hút thuốc lá là một yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư vòm họng và có thể ảnh hưởng đến tiên lượng bệnh.

Tôi có được uống rượu khi mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3 hay không?

Không, bạn không nên uống rượu khi mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3, đây là một yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến ung thư vòm họng. Bên cạnh đó, nếu đang điều trị, bạn cũng cần phải tránh tất cả thực phẩm có thể gây kích thích vòm họng.

Tôi nên chăm sóc bản thân như thế nào khi mắc ung thư vòm họng giai đoạn 3?

Bạn cần tuân thủ việc điều trị và tái khám đúng hẹn. Nên sử dụng một chế độ ăn lành mạnh, hạn chế các thực phẩm lên men, ngưng rượu bia và thuốc lá.