Bệnh tay chân miệng có để lại sẹo không?

Tay chân miệng không chỉ gây sốt, đau họng mà còn khiến da trẻ xuất hiện những nốt ban đỏ, mụn nước. Điều này khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng về việc liệu các vết thương này có để lại sẹo hay không, ảnh hưởng đến thẩm mỹ của trẻ.

Bệnh tay chân miệng là gì?

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm trùng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh thường gây ra các vết loét miệng, phát ban dạng mụn nước ở lòng bàn tay, bàn chân và đôi khi ở mông. Mặc dù thường lành tính, nhưng bệnh tay chân miệng có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng nếu không được chăm sóc đúng cách.

Bệnh tay chân miệng chủ yếu do các loại virus Enterovirus gây ra, trong đó phổ biến nhất là virus Coxsackie A16 và Enterovirus 71. Các virus này lây lan qua đường tiêu hóa, chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết mũi họng của người bệnh hoặc qua các vật dụng bị ô nhiễm. Các triệu chứng thường gặp của bệnh tay chân miệng có thể kể đến như:

• Sốt: Thường là triệu chứng đầu tiên, sốt nhẹ đến trung bình.
• Loét miệng: Xuất hiện các vết loét nhỏ màu trắng hoặc xám trong miệng, gây đau rát, khó ăn uống.
• Phát ban: Xuất hiện các mụn nước nhỏ, đỏ ở lòng bàn tay, bàn chân và đôi khi ở mông, đầu gối, khuỷu tay.
• Các triệu chứng khác: Mệt mỏi, chán ăn, đau họng, sổ mũi.

Trong một số trường hợp đặc biệt ở trẻ nhỏ, bệnh tay chân miệng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:

• Biến chứng thần kinh: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất, có thể gây ra viêm não, viêm màng não, viêm tủy sống. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: Sốt cao, co giật, đau đầu dữ dội, cứng cổ, mệt mỏi, chán ăn, rối loạn ý thức, hôn mê, liệt cơ, run rẩy.
• Biến chứng tim mạch: Có thể gây viêm cơ tim, phù phổi cấp. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: Khó thở, tim đập nhanh, mệt mỏi, tím tái, huyết áp thấp.

Nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng thường do hai chủng virus phổ biến là Coxsackie A16 và Enterovirus 71 (EV71) gây ra. Trong đó, virus EV71 ít gặp hơn nhưng khi nhiễm phải, bệnh thường tiến triển nhanh và có nguy cơ gặp nhiều biến chứng nghiêm trọng hơn.

Bệnh lây lan chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn chứa virus khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, làm virus phát tán vào không khí. Do đó, tay chân miệng thường bùng phát mạnh ở những khu vực đông người như nhà trẻ, trường học. Ngoài ra, việc tiếp xúc với dịch tiết từ bọng nước, chất nôn, nước bọt hay phân của người bệnh cũng là nguồn lây nhiễm.

Đáng lưu ý, các chủng virus gây bệnh tay chân miệng có thể tồn tại lâu trong môi trường, thậm chí lên đến 4 tuần trên bề mặt các vật dụng hàng ngày. Chúng chỉ bị tiêu diệt khi tiếp xúc với nhiệt độ 60 độ C trong 15 phút. Vì vậy, tiếp xúc với các bề mặt hoặc vật dụng có chứa virus như đồ ăn, nước uống, bàn ghế, đồ chơi, tay nắm cửa cũng có thể dẫn đến lây nhiễm.

Ngoài ra, bệnh có thể tái phát nhiều lần do nhiều chủng virus khác nhau cũng có thể gây ra, chẳng hạn như Coxsackie A4-A7, A9, A10 và Coxsackie B1-B3, B5.

Bệnh tay chân miệng có để lại sẹo không?

Triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng là nổi các mụn nước trên tay, chân. Thông thường các vết mụn nước do tay chân miệng thường không để lại sẹo. Nguyên nhân là do như sau:

• Khả năng tự lành: Các vết loét và mụn nước do bệnh gây ra thường tự lành một cách tự nhiên sau khoảng 7 đến 10 ngày. Cơ thể chúng ta có khả năng tự sửa chữa các tổn thương nhỏ này.
• Độ sâu của tổn thương: Các vết loét và mụn nước thường chỉ ảnh hưởng đến lớp biểu bì của da, đây là lớp ngoài cùng và mỏng nhất. Do đó, chúng không đủ sâu để gây ra sẹo.

• Tính chất của virus: Các loại virus gây bệnh tay chân miệng thường không gây ra các phản ứng viêm mạnh mẽ, dẫn đến việc hình thành sẹo.

Những trường hợp nào có thể để lại sẹo như:

• Nhiễm trùng thứ phát: Nếu các vết loét bị nhiễm trùng do vi khuẩn thì việc lành lại có thể bị chậm trễ và để lại sẹo.
• Gãi hoặc cào: Việc gãi hoặc cào các vết loét có thể làm tổn thương da nghiêm trọng hơn, tăng nguy cơ để lại sẹo.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Ở những trẻ có hệ miễn dịch suy yếu, quá trình lành vết thương có thể chậm hơn và dễ bị nhiễm trùng.

Phòng tránh bệnh tay chân miệng như thế nào là hiệu quả?

Bệnh tay chân miệng tuy thường lành tính nhưng lại rất dễ lây lan, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Để bảo vệ bé yêu khỏi căn bệnh này, bạn có thể áp dụng những biện pháp phòng ngừa sau:

Vệ sinh cá nhân và môi trường

• Rửa tay thường xuyên: Đây là biện pháp đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả. Hãy hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, đặc biệt trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Vệ sinh đồ dùng cá nhân: Lau chùi thường xuyên các đồ chơi, bát đĩa, dụng cụ ăn uống của trẻ bằng nước sạch và chất tẩy rửa.
• Khử trùng bề mặt: Lau sạch các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như tay nắm cửa, mặt bàn, đồ chơi bằng các dung dịch sát khuẩn.
• Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi: Hãy hướng dẫn cho trẻ dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng và mũi khi ho hoặc hắt xì hơi.

Phòng tránh lây nhiễm

• Hạn chế tiếp xúc: Khi trẻ bị bệnh, nên cách ly trẻ với những người khác, đặc biệt là trẻ nhỏ.
• Không dùng chung đồ dùng cá nhân: Tránh cho trẻ dùng chung đồ ăn, đồ chơi, khăn mặt với người khác khi đang bị bệnh.

Tăng cường sức đề kháng

• Chế độ dinh dưỡng: Cho trẻ ăn uống đủ chất, đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau xanh, trái cây để tăng cường hệ miễn dịch.
• Ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể trẻ phục hồi và chống lại bệnh tật.
• Cải thiện khả năng vận động: Khuyến khích trẻ hãy tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao phù hợp với lứa tuổi của trẻ.

Lưu ý là bệnh tay chân miệng thường xảy ra vào mùa hè và mùa thu, khi thời tiết nóng ẩm và trẻ em thường xuyên hoạt động ngoài trời. Vì vậy, trong những mùa này, các bậc phụ huynh cần đặc biệt chú ý đến việc phòng bệnh cho trẻ.

Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc bệnh tay chân miệng có để lại sẹo không mà bạn có thể tham khảo. Ngoài việc tìm hiểu về sẹo, các bậc phụ huynh cũng nên quan tâm đến việc tăng cường sức đề kháng cho trẻ để phòng tránh bệnh tay chân miệng hiệu quả.