Bổ sung sắt và kẽm cho bé như thế nào?

Bổ sung sắt và kẽm cho trẻ là một phần quan trọng của chế độ dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe và phát triển toàn diện. Trước khi bắt đầu bổ sung thêm chất dinh dưỡng cho bé, ba mẹ hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chỉ định cụ thể và đảm bảo rằng bé nhận đủ lượng cần thiết mà không gây quá liều.

Tại sao trẻ thiếu kẽm thường đi đôi với thiếu sắt?

Dựa vào điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, đã phát hiện có tới 60% trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi đang thiếu kẽm. Hơn nữa, trong số 3 lại có 1 trẻ thiếu sắt.

Trẻ thiếu kẽm thường có nguy cơ thiếu sắt cao. Tại sao lại như vậy? Có nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng kẽm giúp cải thiện hấp thu sắt và điều chỉnh sự trao đổi sắt. Nó còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa sắt và tham gia vào việc tạo ra hồng cầu. Do đó, khi huyết thanh kẽm giảm, cơ thể thường xuất hiện các dấu hiệu của thiếu sắt.

Mặc dù Việt Nam đã triển khai chương trình phòng chống thiếu máu do thiếu sắt từ những năm 80 dưới sự điều hành của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tuy nhiên, tình trạng thiếu sắt vẫn tiếp tục ở mức đáng lo ngại.

Bổ sung sắt và kẽm cho bé có tác dụng gì?

Sắt và kẽm là 2 vi chất vô cùng quan trọng trong sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ.

Sắt là nguyên tố quan trọng trong cấu tạp hồng cầu, vận chuyển oxy tới các cơ quan. Khi trẻ thiếu sắt, hậu quả có thể là thiếu máu, cơ thể mệt mỏi, xanh xao, ăn kém, tăng cân chậm, hệ miễn dịch suy giảm, dễ mắc bệnh và thậm chí là thiếu tập trung.

Kẽm tham gia vào hơn 300 loại enzyme trong cơ thể và quá trình tiêu hóa thức ăn. Nó không chỉ là thành phần quan trọng mà còn là yếu tố kích thích sản xuất yếu tố miễn dịch. Ngoài ra, kẽm còn tham gia vào việc sản xuất hormon tăng trưởng, ảnh hưởng đến việc phát triển chiều cao. Trẻ thiếu kẽm có thể gặp vấn đề như thiếu cân, suy dinh dưỡng, thấp còi và dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hay do virus.

Để trẻ không thiếu hai chất này, việc cung cấp sắt và kẽm đều đặn qua khẩu phần dinh dưỡng hàng ngày là rất quan trọng. Việc bổ sung đầy đủ sắt và kẽm giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ, đây là biện pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và làm nhẹ triệu chứng khi trẻ mắc các bệnh lý.

Bổ sung sắt và kẽm cho bé như thế nào?

Các chất dinh dưỡng như kẽm và sắt chủ yếu được tìm thấy trong thức ăn động vật như trứng, thịt bò, ghẹ, hàu… Tuy nhiên, không phải lúc nào cung cấp thực phẩm giàu sắt hoặc kẽm cũng dẫn đến việc hấp thu đầy đủ 100%. Tỷ lệ hấp thu sắt từ thực phẩm thường khá thấp, chỉ khoảng từ 5 - 15%, trong khi tỷ lệ hấp thu kẽm dao động từ 10 - 30%.

Thường thì, khi trẻ bắt đầu ăn dặm, bé thường hấp thu tinh bột trước, sau đó mới bắt đầu tiếp nhận lượng đạm, và thường là lượng này không nhiều. Bên cạnh việc chế độ ăn cung cấp sắt và kẽm không đủ do tỷ lệ hấp thu thấp, trẻ cũng dễ mắc các vấn đề như nhiễm giun sán, rối loạn tiêu hóa thường xuyên, đây cũng là nguyên nhân gây giảm hấp thu sắt và kẽm. Vì vậy, sau 6 tháng, tỷ lệ thiếu kẽm và sắt ở trẻ tăng cao và thường đi kèm với nhau.

Để đảm bảo cung cấp đủ sắt và kẽm cho trẻ, cha mẹ cần tích cực bổ sung những thực phẩm vào chế độ ăn hàng ngày của bé, để tránh tình trạng thiếu hụt kéo dài ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Hơn nữa, cha mẹ cũng cần lựa chọn các sản phẩm có hàm lượng sắt và kẽm đủ theo nhu cầu hàng ngày. Đặc biệt, sự cân đối giữa sắt và kẽm trong các sản phẩm, với tỷ lệ sắt - kẽm ngang bằng nhau 1:1, sẽ giúp cơ thể hấp thu tối đa nhất các chất dinh dưỡng này.

Bổ sung cùng lúc cả sắt và kẽm cho trẻ có sao không?

Nhiều phụ huynh cảm thấy bối rối khi nghĩ về việc bổ sung cùng lúc sắt và kẽm cho trẻ. Bác sĩ giải thích rằng, việc bổ sung cả hai chất này đồng thời không tạo ra sự cạnh tranh hoặc tương tác như nhiều người nghĩ. Ngược lại, sắt và kẽm hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình hấp thu do chúng thường thiếu cùng nhau và có mối liên hệ hỗ trợ trong việc hấp thu.

Mặc dù sắt và kẽm đều là kim loại ion hóa nhưng chúng không đi qua cùng một kênh DMT1 như sắt hay canxi. Kẽm được hấp thu qua thụ thể khác là ZIP4 và khi vào tế bào, nó giúp tăng hấp thu sắt bằng cách tăng cường protein thụ thể DMT1 và mRNA. Sắt chủ yếu hấp thu ở đầu tá tràng, trong khi kẽm được hấp thu ở ruột non. Đặc biệt, khi tỷ lệ sắt và kẽm dao động dưới 2:1, đặc biệt là 1:1, không có ảnh hưởng ức chế nào đối với việc hấp thu cả hai chất này.

Việc cân bằng hàm lượng giữa sắt và kẽm là vô cùng quan trọng khi bổ sung cho trẻ. Việc cung cấp cả hai chất này với tỷ lệ tương đương sẽ giúp cơ thể trẻ hấp thu tốt nhất. Bổ sung sắt và kẽm cho bé cần phải được thực hiện cân nhắc và kiểm soát để đảm bảo rằng bé nhận đủ lượng cần thiết mà không vượt quá mức an toàn.

Xem thêm: 

• Bổ sung sắt cho bé trong bao lâu và như thế nào?
• Dấu hiệu trẻ thiếu sắt và kẽm bạn cần biết để bổ sung
• Sắt và kẽm có nên uống cùng nhau? Uống thế nào