Các loại chuối phổ biến và lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc

Chuối là loại trái cây quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Không chỉ là món ăn ngon, chuối còn chứa nhiều dưỡng chất quan trọng và có lợi cho sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại chuối khác nhau. Từ đó, bạn sẽ biết ăn chuối có tốt không? Vì sao chuối xứng đáng là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống lành mạnh.

Các loại chuối phổ biến ở nước ta

Tính đến năm 2024, Việt Nam có khoảng 154.180 ha trồng chuối, với sản lượng ước tính gần 2,5 triệu tấn mỗi năm. ​Chuối là một trong những loại trái cây phổ biến và quen thuộc nhất trong cuộc sống hàng ngày của người dân Việt Nam. Với vị ngọt thơm, dễ ăn, giá thành rẻ và giá trị dinh dưỡng cao, chuối trở thành lựa chọn ưa thích của nhiều người. Có rất nhiều loại chuối với những đặc điểm riêng biệt như:

• Chuối tiêu là loại chuối phổ biến nhất, có vỏ vàng sáng, thịt quả ngọt và mùi thơm đặc trưng;
• Chuối tây có vỏ dày, thịt chắc, vị ngọt thanh;
• Chuối sứ, hay còn gọi là chuối xiêm, có vỏ màu xanh khi chín, thịt mềm và ngọt đậm;
• Chuối lùn là loại chuối nhỏ, thân thấp, quả có vỏ mỏng, ngọt và mềm;
• Chuối già hương có vị ngọt lịm, thơm đặc trưng, thường được dùng làm nguyên liệu chế biến các món ăn như bánh chuối, chè chuối;
• Chuối bơm có vỏ dày, thịt quả giòn, vị ngọt đậm;
• Chuối Laba là loại chuối đặc sản của vùng Đà Lạt, có vỏ mỏng, thịt quả ngọt và thơm;
• Chuối chà bột thường được dùng để chế biến các món ăn như chuối chiên, chè chuối;
• Chuối cơm, hay còn gọi là chuối cau, có vỏ mỏng, thịt quả mềm, vị ngọt thanh, thường được dùng ăn tươi hoặc làm nguyên liệu cho các món ăn khác.

Thành phần dinh dưỡng của các loại chuối

Mỗi loại chuối có thể khác nhau về hương vị, đặc điểm, hàm lượng dưỡng chất. Nhưng chúng sẽ mang những đặc điểm về thành phần dinh dưỡng tương đối giống nhau. Dưới đây là các thành phần dinh dưỡng thường có trong 100g chuối chín:

• Calo: 89 calo;
• Carbohydrate: Tổng cộng khoảng 12g đường (gồm các loại đường tự nhiên: Fructose, Glucose, Sucrose);
• Chất xơ: 2.6g;
• Vitamin C: 8.7mg (khoảng 15% nhu cầu hàng ngày);
• Vitamin B6: 0.367mg (khoảng 28% nhu cầu hàng ngày);
• Vitamin A: 64 IU;
• Folate (Vitamin B9): 20 µg;
• Kali: 358mg (khoảng 10% nhu cầu hàng ngày);
• Magie: 27mg (khoảng 7% nhu cầu hàng ngày);
• Mangan: 0.27mg;
• Canxi: 5mg;
• Sắt: 0.26mg;
• Photpho: 22mg;
• Chất béo: Không đáng kể (hàm lượng rất thấp, khoảng 0.3g);
• Các chất chống oxy hóa: Dopamine, catechin;
• Nước: Chiếm tỷ lệ lớn (khoảng 75%).

Những thành phần này không chỉ giúp cung cấp năng lượng mà còn hỗ trợ nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể. Bổ sung chuối vào chế độ ăn hàng ngày sẽ giúp bạn tận dụng những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại.

Lợi ích của các loại chuối với từng đối tượng người dùng

Các loại chuối đều giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Cùng khám phá xem chỉ cần ăn 1 trái chuối, từng nhóm đối tượng sẽ nhận được những lợi ích gì.

Đối với trẻ em

Đối với trẻ em, chuối giúp phát triển trí não, tăng cường hệ tiêu hóa và miễn dịch. Một quả chuối (~100g) cung cấp 15% nhu cầu vitamin B6, hỗ trợ sự phát triển thần kinh và sản xuất hemoglobin. Ngoài ra, chuối chứa 8% nhu cầu vitamin C, giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, đồng thời 2,6g chất xơ trong 1 trái chuối chuối giúp ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ tiêu hóa.

Người tập thể thao

Người tập thể thao cũng nên bổ sung các loại chuối trước hoặc sau khi tập để tăng cường năng lượng và phục hồi cơ bắp. Một quả chuối chứa 27g carbohydrate, giúp cung cấp năng lượng nhanh sau luyện tập. Trong đó có 3g chất xơ giúp duy trì đường huyết ổn định. Hàm lượng 358mg kali (~10% nhu cầu hàng ngày) giúp cân bằng điện giải, giảm chuột rút và hỗ trợ cơ bắp hoạt động hiệu quả.

Đối với phụ nữ

Đối với phụ nữ, chuối giúp cải thiện làn da, cân bằng nội tiết tố và giảm căng thẳng. Nhờ vào 10% nhu cầu vitamin C trong mỗi quả chuối, cơ thể có đủ nguyên liệu để sản xuất collagen, giúp da sáng khỏe. Ngoài ra, vitamin B6 (~20% nhu cầu hàng ngày) hỗ trợ điều hòa nội tiết tố, giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt (PMS) như đau bụng, cáu gắt. Magie (~8% nhu cầu hàng ngày) trong 1 trái chuối còn giúp thư giãn thần kinh, giảm stress và cải thiện giấc ngủ.

Với người muốn giảm cân

Với người muốn giảm cân, chuối là một thực phẩm lý tưởng. Nó chứa nhiều chất xơ giúp tạo cảm giác no lâu. Một quả chuối cung cấp 3g chất xơ (~12% nhu cầu hàng ngày), giúp kiểm soát cơn thèm ăn và hỗ trợ tiêu hóa. Ngoài ra, chuối xanh có chứa tinh bột kháng giúp giảm tích tụ mỡ và cân bằng đường huyết, hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả.

Đối với người bị huyết áp cao

Chuối là thực phẩm giúp hạ huyết áp tự nhiên nhờ hàm lượng kali dồi dào (~10% nhu cầu kali hàng ngày trong một quả chuối). Kali giúp đào thải bớt natri dư thừa trong cơ thể, giảm áp lực lên thành mạch máu, từ đó ổn định huyết áp và bảo vệ tim mạch. Đồng thời, chất chống oxy hóa flavonoid trong chuối còn giúp giảm viêm và tăng cường sức khỏe tim mạch.

Với người bị táo bón

Các loại chuối đặc biệt tốt cho người bị táo bón hoặc vấn đề tiêu hóa. Nhờ chứa 3g chất xơ/quả (~12% nhu cầu hàng ngày), chuối giúp làm mềm phân, kích thích nhu động ruột và cải thiện tiêu hóa. Chuối cũng chứa prebiotics, là nguồn dinh dưỡng cho lợi khuẩn đường ruột, giúp cân bằng hệ vi sinh và duy trì sức khỏe tiêu hóa lâu dài.

Cách sử dụng chuối trong chế độ ăn uống hàng ngày

Chuối là một trong những loại trái cây vừa ngon, vừa bổ, vừa rẻ. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn chuối thoải mái. Vậy làm thế nào để bổ sung chuối vào chế độ ăn của bạn?

Ăn đủ lượng

Theo khuyến nghị của Harvard T.H. Chan School of Public Health, người trưởng thành nên ăn 1 - 2 quả chuối/ngày để tận dụng lợi ích mà không gây tác dụng phụ. Trẻ em nên ăn 1/2 - 1 quả chuối/ngày, tùy theo độ tuổi và nhu cầu dinh dưỡng. Một số vấn đề thường gặp khi ăn quá nhiều chuối như: Thừa kali, đau đầu do tyramine, buồn ngủ, mất tập trung,…

Tiểu đường cần ăn chuối đúng loại, đúng cách

Người bị tiểu đường có được ăn chuối không? Nếu muốn, họ vẫn có thể ăn chuối nếu kiểm soát lượng tiêu thụ hợp lý và nên ăn chuối chưa quá chín hoặc chuối xanh. Chuối xanh là một nguồn thực phẩm giàu chất xơ, tinh bột kháng và nhiều dưỡng chất. Bạn có thể dùng bột chuối xanh hoặc ăn chuối xanh luộc hàng ngày. Nó tốt cho tiêu hóa, giúp kiểm soát đường huyết và hỗ trợ giảm cân.

Dùng chuối như bữa phụ lành mạnh

Các loại chuối hoàn toàn có thể dùng thay thế cho các bữa ăn phụ hay đồ ăn vặt kém lành mạnh. Bà bầu, trẻ nhỏ, người cao tuổi, người tập luyện đều có thể ăn chuối vào bữa phụ để bổ sung năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu không có mục đích giảm cân, bạn không nên ăn chuối sát giờ ăn bữa chính. Ăn chuối sẽ tạo cảm giác no, khiến chúng ta giảm tiêu thụ các thực phẩm khác và dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng.

Ăn chuối trực tiếp là tốt nhất

Hàng ngày, bạn có thể dùng chuối để ăn trực tiếp, làm bánh, làm sinh tố, làm kem, nấu chè,… Tuy nhiên, cách tốt nhất vẫn là thưởng thức những trái chuối chín thơm ngon trực tiếp. Các loại chuối đều đã có hương vị nguyên bản thơm ngon. Vì vậy, tốt nhất bạn không nên kết hợp chuối với đường tinh luyện, sữa nhiều đường.

Chuối không chỉ là một loại trái cây thơm ngon, dễ mua và giá cả phải chăng mà còn có giá trị dinh dưỡng cao. Hãy bắt đầu bổ sung các loại chuối vào chế độ ăn uống hàng ngày để tận dụng hết những lợi ích mà chúng mang lại. Chắc chắn rằng bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt tích cực trong cơ thể và sức khỏe của mình.