Các phương pháp giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non

Nhân cách là giá trị bên trong của mỗi con người, là tổ hợp các yếu tố tinh thần và tính cách của con người. Một người có nhân cách tốt thì tính cách của họ cũng sẽ tốt cũng như có một tinh thần lạc quan yêu đời. Do đó, phụ huynh nên chú trọng giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non ngay từ sớm để trẻ có một nhân cách tốt qua những phương pháp giáo dục nhân cách phù hợp.

Các yếu tố ảnh hưởng sự phát triển nhân cách của trẻ

Trước khi tìm hiểu những phương pháp giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non, bạn cần nắm vững các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách của trẻ mầm non. Cụ thể gồm các yếu tố:

• Yếu tố di truyền: Đây là yếu tố giữ vai trò là cơ sở, tiền đề cho trẻ mầm non hình thành và phát triển nhân cách. Nếu như ba mẹ đã có một nhân cách tốt, thì khả năng cao người con cũng sẽ được hưởng những điều tốt đẹp này.
• Yếu tố môi trường: Yếu tố này bao gồm môi trường tự nhiên và xã hội xung quanh trẻ, góp phần đáng kể trong quá trình xây dựng mục đích và điều kiện cho các hoạt động của trẻ. Tuy nhiên, yếu tố môi trường ảnh hưởng nhiều hay ít còn phụ thuộc vào thái độ và xu hướng của trẻ với môi trường đó.
• Yếu tố giáo dục: Giáo dục là yếu tố quan trọng, giữ vai trò chủ đạo trong quá trình hình thành nhân cách của trẻ mầm non. Yếu tố này giúp trẻ định hướng, tìm ra nhu cầu, hứng thú của bản thân và con đường đúng đắn trong tương lai. Thế nhưng, hiệu quả của giáo dục lại phụ thuộc vào sự rèn luyện của mỗi cá nhân. Mỗi người đều có sự rèn luyện khác nhau từ nhỏ đến lớn.
• Yếu tố hoạt động cá nhân: Yếu tố này bao gồm niềm đam mê, hứng thú của trẻ và những hoạt động cá nhân. Nhờ những nhu cầu, các tâm lý mới được nảy sinh, giúp trẻ phát triển một nhân cách hoàn thiện hơn. Vì thế, ba mẹ nên tạo điều kiện cho con tham gia vào các hoạt động khác nhau tùy vào độ tuổi, để kích thích yếu tố hoạt động cá nhân.

Vai trò của giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non

Giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non có ý nghĩa quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ và quyết định tương lai của trẻ sau này. Những đứa trẻ lớn lên trong môi trường được giáo dục tốt sẽ thừa kế các giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình, chẳng hạn sự lễ phép, biết kính trên nhường dưới, có hiếu với ông bà, cha mẹ, biết quan tâm và giúp đỡ những người xung quanh,...

Nhiều nghiên cứu về khoa học tâm lý cũng chỉ ra rằng tuổi ấu thơ ảnh hưởng nhiều đến quá trình phát triển đạo đức của một người sau này. Chính vì vậy, ba mẹ nên chú trọng cách giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non để con được trưởng thành tự tin, dũng cảm và hạnh phúc hơn trong tương lai.

6 phương pháp giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non đơn giản

Với các phương pháp giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non đơn giản sau đây, ba mẹ có thể giúp con thực hiện hàng ngày để xây dựng được một nhân cách tốt:

Giáo dục trẻ từ hoạt động hàng ngày

Ba mẹ có thể giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non ngay từ các sinh hoạt hàng ngày. Ví dụ, ba mẹ dạy con nhiều đức tính tốt như biết lễ phép, chào hỏi người lớn, biết giữ lời hứa, biết quan tâm người khác,... Song song đó, ba mẹ cũng nên cho con thực hành những điều đã học tại nơi công cộng một cách tự nhiên, không gò bó, từ đó giúp con xây dựng được nhân cách, ý thức tốt đẹp không chỉ trong phạm vi gia đình.

Giáo dục trẻ bằng các hoạt động vui chơi

Thông qua các hoạt động vui chơi, ba mẹ cũng có thể giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non. Trường hợp trẻ và bạn bè xảy ra mâu thuẫn trong lúc vui chơi như đánh nhau, giành đồ chơi,... ba mẹ có thể dạy trẻ nên chia sẻ, hòa đồng, tránh bạo lực. Đồng thời, ba mẹ khuyến khích con nên vui chơi lành mạnh, có thể nhường cho bạn chơi trước rồi lần sau sẽ ngược lại. Bằng kế hoạch giáo dục cá nhân như thế này, con trẻ có thể phát triển được những đức tính tốt đẹp về tình bạn.

Giáo dục trẻ bằng các hoạt động học tập

Chương trình học của trẻ mầm non nên ưu tiên quá trình thực hành, trải nghiệm với những hoạt động sáng tạo. Qua đó, trẻ dần dần hình thành nhận thức, kỹ năng về thế giới xung quanh. Đồng thời, trẻ được rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề,... Đây đều là những kỹ năng sống rất thiết thực và quan trọng trong quá trình hình thành nhân cách của trẻ và là những yếu tố giúp trẻ thành công trên đường đời.

Giáo dục trẻ bằng các hoạt động lao động

Một trong những cách giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non là thông qua lao động. Ba mẹ có thể bắt đầu bằng những việc nhỏ như hướng dẫn con dọn dẹp đồ chơi, phụ ba mẹ dọn bát đĩa hay lau bụi bẩn trong nhà. Qua những việc làm nhỏ này, con trẻ rèn luyện được tính nề nếp, cẩn thận và tinh thần trách nhiệm. Ngoài ra, ba mẹ cũng nên tuyên dương khi trẻ hoàn thành các công việc được giao để con cảm thấy tự tin hơn về bản thân.

Bố mẹ làm gương sáng để con noi theo

Trẻ con có xu hướng bắt chước những hoạt động của người lớn. Vì vậy, mỗi lời nói, hành vi của ba mẹ đều có thể để lại vết hằn rất lớn trong tâm trí trẻ. Bên cạnh việc dạy con các đức tính tốt, phụ huynh hoặc giáo viên mầm non cũng cần trở thành tấm gương sáng để con trẻ noi theo. 

Giáo dục trẻ bằng cách phối hợp với gia đình và xã hội

Trong quá trình xây dựng nhân cách cho trẻ, yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng rất lớn. Vì vậy, ba mẹ nên cho con tham gia vào những hoạt động phối hợp giữa gia đình và xã hội để giúp con hình thành một nhân cách tốt, chẳng hạn như:

• Khuyến khích con tham gia các hoạt động giữa nhà trường và gia đình. Ví dụ, trẻ trồng cây, vệ sinh sân trường nhân ngày bảo vệ môi trường.
• Cho bé cùng tham gia ngày lễ của mẹ và cô giáo, ngày hội chợ xuân,…
• Nhà trường tổ chức cho các bé tham gia các chuyến tham quan, đi thực tế tại những nơi có ý nghĩa như trung tâm bảo trợ xã hội, các di tích lịch sử, viện bảo tàng,…
• Trải nghiệm công việc hàng ngày của các bác nông dân, công nhân và một số ngành nghề khác.

Nhìn chung, giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non là việc làm cần thiết, góp phần giúp trẻ trở thành một công dân tốt trong tương lai và là yếu tố giúp trẻ phát triển toàn diện. Đây là hoạt động cần sự phối hợp của gia đình, trường học và xã hội.