Cách sơ cứu khi bị chó cắn trước khi đến bệnh viện

Chó cắn có thể gây ra vết thương từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào lực cắn. Những vết thương này có thể là vết cắn, rách, gãy xương, hoặc thậm chí là tổn thương dây thần kinh, mạch máu và cơ bắp.

Bị chó cắn nên làm gì?

Khi bị chó cắn, việc quan trọng đầu tiên là nhanh chóng rời khỏi khu vực nguy hiểm để đảm bảo an toàn cho bản thân. Ngay khi thoát khỏi tình huống nguy hiểm, cố gắng xác định liệu con chó đã được tiêm phòng bệnh dại hay chưa, có thể trực tiếp hỏi người chủ của con chó và yêu cầu xem các giấy tờ liên quan để chứng minh rằng con chó đã được tiêm phòng bệnh dại.

Trong trường hợp không có người chủ của con chó xuất hiện, hãy tiếp cận với bất kỳ người chứng kiến nào có thể quen biết với chủ nhân của con vật để tìm thông tin liên quan.

Chính vì vậy, việc đảm bảo vật nuôi được tiêm phòng bệnh dại đầy đủ cũng là một bước quan trọng. Điều này giúp giảm nguy cơ lây bệnh dại từ vật nuôi sang con người.

Cách sơ cứu khi bị chó cắn trước khi đến bệnh viện

Khi bị chó cắn, việc quan trọng nhất là xử lý vết thương ngay lập tức để giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn và nguy cơ mắc bệnh dại hoặc nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Một số trường hợp người bị cắn có thể thực hiện sơ cứu một mình, nhưng trong những tình huống nghiêm trọng hơn, việc đến bệnh viện ngay lập tức là cần thiết.

Trong quá trình sơ cứu vết thương do chó cắn, cần chú ý không để vết thương bị trầy xước hay bầm dập. Đặc biệt, không nên tự ý áp dụng bài thuốc từ thiên nhiên lên vùng bị thương. Ngay sau khi tiến hành sơ cứu, người bị cắn cần đến bệnh viện để bác sĩ có thể kiểm tra và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Dưới đây là cách xử lý cơ bản cho từng loại vết thương do chó cắn:

Vết thương không rách da:

• Rửa sạch vết cắn bằng nước ấm nhẹ.
• Sử dụng băng vải sạch để bao phủ vùng thương tổn.
• Đến trung tâm y tế gần nhất.

Vết thương rách da:

• Rửa sạch khu vực bị cắn ngay lập tức bằng nước ấm, sạch.
• Áp lực nhẹ lên vết thương để loại bỏ tạp khuẩn.
• Đắp miếng vải sạch lên vùng thương tổn và quấn băng sạch.

Vết thương chảy máu:

• Rửa sạch vùng bị cắn bằng nước ấm, sạch.
• Đắp vải sạch lên vết thương và áp lực nhẹ để dừng chảy máu.
• Quấn băng sạch.

Tất cả các vết thương do chó cắn, kể cả những vết nhỏ, cần được theo dõi kỹ lưỡng để nhận biết các dấu hiệu nhiễm trùng cho đến khi chúng hoàn toàn lành hẳn.

Nếu có các dấu hiệu sau, cần kiểm tra vùng bị cắn thường xuyên:

• Sưng đỏ.
• Cảm giác nóng rát hoặc đau khi tiếp xúc.

Hãy đến bệnh viện nếu vết cắn bởi chó lạ, vết thương sâu, không ngừng chảy máu hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng (đỏ, sưng, nóng rát, mủ). Vì vết thương do chó cắn có thể gây nhiễm trùng, việc được bác sĩ điều trị kịp thời là cần thiết.

Biến chứng có thể xảy ra khi bị chó cắn

Bị chó cắn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

Nhiễm trùng

Trong miệng chó có thể có các vi khuẩn như tụ cầu, tụ huyết trùng, hoặc Capnocytophaga. Chó mang vi khuẩn MRSA, có thể lây nhiễm khi vết cắn làm rách da, đặc biệt nguy hiểm đối với người có hệ thống miễn dịch yếu hay bệnh tiểu đường. Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, việc đến bệnh viện ngay là cần thiết.

Tổn thương thần kinh và cơ

Vết cắn sâu có thể gây tổn thương dây thần kinh, cơ và mạch máu dưới da, thậm chí với những vết thương nhỏ.

Gãy xương

Vết cắn từ chó lớn có thể dẫn đến gãy xương, đặc biệt ở các vùng như chân, bàn chân hoặc bàn tay. Do đó, nếu nghi ngờ có gãy xương, việc đến bệnh viện ngay lập tức là cần thiết.

Bệnh dại

Bệnh dại gây ra do vi rút, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống thần kinh trung ương. Nếu không được điều trị, bệnh có thể gây tử vong sau vài ngày nhiễm bệnh.

Uốn ván

Uốn ván là bệnh gây ra do vi khuẩn, ít phổ biến ở trẻ em nhờ được tiêm vắc xin, nhưng vẫn còn xảy ra ở người lớn. Để phòng tránh bệnh uốn ván, việc tiêm vắc xin định kỳ là cần thiết.

Sẹo

Vết cắn có thể gây sẹo, nhưng nó có thể giảm dần theo thời gian. Các trường hợp sẹo sâu hoặc xuất hiện ở vị trí dễ thấy như mặt có thể cần đến các thủ thuật y khoa như ghép da hoặc phẫu thuật thẩm mỹ.

Tử vong

Tính đến tháng 9/2022, đã có 106 người tử vong vì bệnh dại tại Việt Nam, với số liệu trung bình 82 người mỗi năm từ năm 2010. Mỗi năm có khoảng 500.000 người bị chó cắn, đòi hỏi điều trị dự phòng và gây thiệt hại ước tính 700 tỷ đồng.

Biện pháp phòng ngừa chó cắn

Để tránh bị chó cắn, có một số biện pháp phòng ngừa quan trọng như sau:

Giữ bình tĩnh

Không hoảng sợ hoặc chạy trốn khi chó đuổi theo. Thay vào đó, cố gắng duy trì khoảng cách và đối mặt trực diện với vật nuôi thân thiện. Việc này có thể khiến chó cảm thấy đối tượng trước mặt mạnh mẽ hơn và có thể khiến chúng dừng lại. Nếu chó tấn công và bạn không thể thoát, hãy cuộn tròn thành hình quả bóng, đầu cúi xuống và hai tay che tai và cổ để bảo vệ bộ phận cơ thể quan trọng.

Tránh tiếp cận chó lạ

Không tiếp cận chó không quen biết, đặc biệt là ở nơi công cộng, vì không biết chúng có thể hiền lành hay hung dữ. Nếu chó lạ đến gần, hãy đứng yên và tránh các động tác đột ngột, đảm bảo bạn không làm chúng cảm thấy bối rối hoặc tấn công.

Nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm của chó

Cần chú ý đến các biểu hiện nguy hiểm của chó, như nhe răng nanh ra, gầm gừ, sủa to, lông dựng thẳng đứng, đuôi giữa hai chân và ngáp lớn. Khi chó thể hiện những dấu hiệu này, nên tránh tiếp cận hoặc xâm nhập vào không gian của chúng, vì có thể dẫn đến tình huống nguy hiểm.

Báo cáo về chó đi lạc

Nếu bạn nhìn thấy chó đi lạc trong khu vực công cộng, hãy thông báo ngay với cơ quan kiểm soát động vật hoặc tổ chức nhân đạo địa phương. Việc thông tin này giúp họ có thể can thiệp kịp thời để đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

Những biện pháp trên giúp tăng cường sự nhận thức và cảnh giác trước nguy cơ bị chó cắn, từ đó giúp giảm thiểu rủi ro cho mọi người trong các tình huống tiếp xúc với chó hay vật nuôi lạ.