Cách sơ cứu và bảo quản chi thể đứt rời

Mỗi loại vết thương đều đòi hỏi các biện pháp sơ cấp cứu và cách bảo quản chi thể đứt rời phù hợp. Mục đích của sơ cấp cứu là bảo đảm tính mạng của nạn nhân và đồng thời xử lý, bảo quản chi bị đứt một cách chính xác để tạo điều kiện thuận lợi cho việc ghép nối chi trong tương lai.

Tại sao cần phải bảo quản chi thể đứt rời?

Nhiều trường hợp phẫu thuật để nối ngón tay hoặc chi thể sau khi bị đứt rời do tai nạn, chủ yếu tập trung vào việc phục hồi các phần chi, đặc biệt là chi trên. Có nhiều trường hợp thành công trong quá trình phục hồi sau phẫu thuật, đặc biệt khi phần chi bị đứt gọn, được xử lý sạch sẽ, can thiệp sớm và được bảo quản đúng cách.

Tuy nhiên, một số trường hợp không thành công, và một trong những nguyên nhân quan trọng có thể là do phần chi bị đứt rời không được bảo quản theo các phương pháp chính xác. Khi xảy ra tai nạn không may làm mất mát phần chi thể, nhiều người thường tiếp xúc trực tiếp với đá lạnh, gây hủy hoại mô và làm mất khả năng tái tạo khiến quá trình ghép nối không thể thực hiện được.

Khi một chi thể bị đứt rời, phần bị tách ra sẽ mất nguồn cung máu, dẫn đến tổn thương và chết của các tế bào mô theo thời gian. Việc bảo quản chi thể một cách đúng đắn sẽ kéo dài thời gian sống của mô, ngược lại, nếu thực hiện bảo quản không đúng phương pháp, có thể làm tổn thương mô nặng hơn. Ví dụ, việc đặt trực tiếp phần chi thể bị tách ra vào nước đá có thể gây ra bỏng lạnh, làm tăng khả năng khó sống của chi thể khiến nó phải bị hoại tử và cuối cùng phải cắt bỏ. Thời gian mỗi loại mô có thể chịu đựng sự thiếu máu khác nhau, với thời gian ngắn nhất là ở mô bắp thịt (chỉ khoảng 2 giờ ở nhiệt độ trên 20 độ C). Trong môi trường lạnh (dưới 10 độ C), thời gian chịu đựng có thể tăng lên đến 4 - 6 giờ. Do đó, bảo quản chi thể bị tách ra ở môi trường lạnh là phương pháp đơn giản nhất để bảo tồn sự sống của tổ chức mô.

Thời gian tốt nhất để ghép nối chi thể bị đứt rời là bao lâu?

Về thời gian tốt nhất để ghép chi thể bị đứt rời có thể kéo dài đến 12 giờ kể từ thời điểm bị đứt cho đến khi phục hồi tuần hoàn thành công cho phần chi thể bị tách ra, tuy nhiên, sự hồi phục có thể bị hạn chế.

Thời điểm lý tưởng để kết nối chi thể bị đứt rời là 6 giờ tính từ lúc bị tách rời cho đến khi bác sĩ khôi phục được tuần hoàn cho phần chi thể đứt rời (một số bệnh nhân thường nhầm lẫn với thời gian từ lúc bị tách rời đến khi đến khoa cấp cứu) miễn là bảo quản chi thể đứt rời đúng cách. Tuy nhiên, nếu quá trễ và việc kết nối vào cơ thể trở nên khó khăn, độc chất từ chi thể đã bị tổn thương có thể tỏa ra máu, ảnh hưởng đến tính mạng của bệnh nhân. Do đó, những người đến muộn thường phải từ bỏ phần chi bị tách rời.

Cách xử lý và bảo quản chi thể đứt rời cho bệnh nhân bị đứt lìa chi thể

Khi gặp người bị chi thể đứt rời, cần vệ sinh tay kỹ càng bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, sử dụng găng tay y tế hoặc găng tay sạch để tránh tiếp xúc trực tiếp với phần chi thể bị tách rời. Sau đó, rửa vết thương cho nạn nhân bằng nước sạch hoặc dung dịch nước muối sinh lý; sau đó băng kín vết thương bằng vải sạch hoặc gạc vô trùng. Nếu bị đứt lìa ngón tay, chỉ cần áp dụng băng đàn hồi lên vết thương. Trong trường hợp đứt lìa bàn tay hoặc chân, hãy sử dụng garô để kiểm soát chảy máu.

Cách thực hiện: Quấn một dải băng hoặc dây vải một số vòng trên khu vực cạnh mỏm cụt khoảng 10 cm, sau đó đặt một cây gỗ và xoắn vài vòng cho đến khi máu dừng lại, nhưng không nên siết quá chặt. Ghi lại thời gian garô và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Nếu hành trình đến cơ sở y tế kéo dài, garô cần được nới lỏng mỗi 90 phút trong khoảng 5 phút.

Đối với phần chi thể bị tách rời, hãy rửa sạch bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý, tránh sử dụng xà phòng hoặc hóa chất. Bọc kín bằng gạc hoặc vải sạch (lưu ý không bọc quá dày) quanh phần bị tách rời và đặt vào một túi ni lông mỏng, sau đó buộc kín miệng túi để ngăn nước xâm nhập. Đặt túi vào thùng đá lạnh, thau chứa đá lạnh, hoặc đơn giản nhất là đặt vào một túi nhựa khác có chứa đá lạnh. Mục đích của việc quấn băng vải quanh phần chi thể bị tách rời là để ngăn chi thể tiếp xúc trực tiếp với đá lạnh.

Trong trường hợp bộ phận cơ thể vẫn còn dính lại trên da, không nên cắt rời, kể cả khi gần như bị tách rời hoàn toàn. Thay vào đó, sử dụng băng gạc để đặt vào và đặt túi đá bên cạnh để giữ ấm, tránh đặt đá trực tiếp lên vết thương.

Chuyển bệnh nhân ngay lập tức đến cơ sở y tế có khả năng thực hiện kỹ thuật phẫu thuật tái ghép chi thể bị tách rời để tận dụng thời gian quan trọng và cứu sống chi thể.

Trên đây là chia sẻ về cách sơ cứu và bảo quản chi thể đứt rời. Có thể thấy mỗi loại vết thương đều đòi hỏi các biện pháp sơ cứu riêng biệt. Bằng cách áp dụng kỹ thuật sơ cấp cứu một cách chính xác, có thể đảm bảo tính mạng của nạn nhân và đồng thời xử lý, bảo quản chi thể đứt rời một cách đúng đắn, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình ghép nối chi trong tương lai.

Xem thêm:

• Cách bảo quản răng sữa sau khi nhổ và một số điều cần biết
• Hướng dẫn cách bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh luôn tươi ngon