Cảnh báo 5 bệnh dễ bùng phát sau mưa lũ và cách phòng tránh

Thiên tai, đặc biệt là mưa bão và lũ lụt, không chỉ làm gián đoạn sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Các bệnh về đường hô hấp, tiêu hóa, sốt xuất huyết hay các vấn đề về da và mắt dễ bùng phát trong giai đoạn này.

Những “mầm bệnh” trỗi dậy sau mưa bão

Mưa lũ kéo dài khiến môi trường sống bị ô nhiễm, ẩm ướt và thiếu vệ sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loại dịch bệnh phát sinh. Dưới đây là những bệnh lý phổ biến trong mùa mưa lũ và biện pháp phòng tránh theo khuyến cáo của ngành y tế.

Sốt xuất huyết

Khi nước rút, các vũng nước đọng trong sân nhà, dụng cụ chứa nước hoặc vật dụng bị bỏ quên trở thành nơi muỗi Aedes aegypti sinh sôi, làm nguy cơ sốt xuất huyết tăng cao.

Người bị bệnh thường sốt cao đột ngột, kèm đau đầu, đau nhức sau hốc mắt, đau mỏi cơ - khớp, và có thể xuất hiện các dấu hiệu chảy máu như xuất huyết dưới da, chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng.

Để giảm nguy cơ mắc bệnh, cần loại bỏ nơi muỗi phát triển, dọn dẹp khu vực đọng nước, và phun hóa chất tại những điểm nguy cơ. Ngoài ra, người thuộc nhóm đủ điều kiện có thể tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết để chủ động bảo vệ sức khỏe.

Các bệnh về đường tiêu hóa

Nguồn nước sau mưa lũ thường chứa nhiều tạp chất và vi sinh vật gây hại. Khi sử dụng hoặc tiếp xúc với nguồn nước bị ô nhiễm này, nguy cơ mắc các bệnh tiêu chảy cấp, tả, lỵ trực khuẩn, thương hàn hoặc viêm gan A tăng lên đáng kể.

Giữ vệ sinh tay sạch sẽ, sử dụng nguồn nước an toàn, và tiêm vắc xin phòng viêm gan A cho những đối tượng có nguy cơ cao sẽ giúp ngăn ngừa hiệu quả các bệnh đường tiêu hóa trong mùa mưa lũ.

Các bệnh về đường hô hấp

Không khí ẩm ướt, nấm mốc phát triển trong nhà cùng với bụi bẩn phát tán trong quá trình dọn dẹp sau lũ khiến đường hô hấp dễ bị kích ứng và viêm nhiễm.

Những bệnh thường gặp gồm cảm lạnh, cúm mùa, viêm họng, viêm xoang, viêm phế quản, và thậm chí viêm phổi ở các nhóm dễ tổn thương như trẻ nhỏ và người cao tuổi.

Để giảm nguy cơ mắc bệnh, người dân nên giữ ấm cơ thể, đeo khẩu trang khi dọn dẹp, và giữ không gian sống thông thoáng. Bên cạnh đó, tiêm vắc xin cúm hằng năm cũng giúp hạn chế nguy cơ các bệnh hô hấp trong thời điểm này.

Các bệnh ngoài da

Việc tiếp xúc hoặc ngâm mình trong nước lũ chứa nhiều tạp chất và vi sinh vật dễ khiến da bị kích ứng hoặc nhiễm khuẩn. Các biểu hiện có thể gặp gồm ngứa ngáy, nổi mẩn, phát ban, trầy xước, hoặc nhiễm nấm ở kẽ chân và móng.

Ngay sau khi tiếp xúc với nước bẩn, cần tắm rửa bằng nước sạch, thay quần áo khô, và chăm sóc đúng cách những vùng da bị trầy xước. Khi xuất hiện dấu hiệu nấm da, đỏ viêm hoặc ngứa kéo dài, nên sử dụng thuốc phù hợp để tránh tình trạng tiến triển nặng hơn.

Các bệnh về mắt

Mắt rất dễ bị ảnh hưởng khi tiếp xúc với nước ô nhiễm, bụi bẩn và vi sinh vật sau lũ. Các biểu hiện thường gặp gồm mắt đỏ, cảm giác cộm xốn, ngứa rát, nhiều ghèn hoặc chảy nước mắt liên tục, cho thấy mắt đang bị kích ứng hoặc viêm nhiễm.

Để chăm sóc và bảo vệ mắt, nên rửa mắt bằng dung dịch nước muối sinh lý, hạn chế dụi mắt bằng tay và tránh để bụi bẩn tiếp xúc trực tiếp. Trong lúc dọn dẹp, việc đeo kính bảo hộ sẽ giúp che chắn mắt, giảm nguy cơ kích ứng và viêm do bụi và tác nhân gây bệnh.

Biện pháp tự bảo vệ bản thân, phòng bệnh sau mưa bão, lũ lụt

Kiểm tra an toàn nhà cửa và khu vực sinh sống

Khi nước rút, việc đánh giá mức độ an toàn của nhà ở và môi trường xung quanh là bước đầu tiên và rất quan trọng. Người dân cần:

• Quan sát xem nhà có dấu hiệu nứt, nghiêng hoặc sụt lún hay không trước khi bước vào. Nếu có nguy cơ mất an toàn, cần liên hệ cơ quan chức năng hoặc thợ chuyên môn để kiểm định trước khi sử dụng lại.
• Ngắt toàn bộ nguồn điện trong nhà trước khi tiếp cận khu vực từng bị ngập.
• Tuyệt đối không bật lại cầu dao hoặc dùng thiết bị điện khi chưa được thợ điện kiểm tra và xác nhận an toàn.
• Hệ thống nước giếng và bể chứa cần được khử trùng bằng các chất như cloramin B, chloramine T… theo hướng dẫn y tế.

Vệ sinh và khử khuẩn môi trường sống

Khi đã đảm bảo an toàn, việc làm sạch và khử khuẩn là ưu tiên tiếp theo nhằm ngăn chặn vi khuẩn, nấm mốc phát triển:

• Thu gom rác thải, bùn lắng và rửa sạch toàn bộ bề mặt bằng nước sạch.
• Các vật dụng như nệm, chăn, quần áo thấm nước nếu không thể làm sạch triệt để thì nên loại bỏ để tránh tích tụ nấm mốc và vi sinh vật.
• Dùng dung dịch sát khuẩn đạt chuẩn y tế để lau sàn, bàn ghế, tay nắm cửa và các vật dụng tiếp xúc thường xuyên.
• Đồ dùng nhà bếp như nồi, bát, muỗng… cần được rửa kỹ và đun sôi trước khi sử dụng lại.

Sử dụng nguồn nước an toàn

Sau mưa lũ, nguồn nước có thể nhiễm tạp chất, hóa chất hoặc vi khuẩn, vì vậy cần tuyệt đối thận trọng:

• Chỉ dùng nước đun sôi, nước đã khử trùng hoặc nước đóng chai đạt chất lượng.
• Không sử dụng nước giếng hay nước máy bị đục, có mùi lạ khi chưa xử lý.
• Dụng cụ chứa nước, bể nước phải được cọ rửa và khử khuẩn đúng quy trình.

An toàn thực phẩm và dinh dưỡng

Thực phẩm sau lũ rất dễ bị ô nhiễm, vì vậy cần chú ý trong lựa chọn, bảo quản và chế biến:

• Loại bỏ ngay thực phẩm bị ngâm nước, có mùi ôi hoặc dấu hiệu nhiễm bẩn.
• Ưu tiên thức ăn tươi, bảo quản đúng cách và nấu chín hoàn toàn.
• Rau củ cần được rửa kỹ bằng nước sạch, có thể ngâm nước muối loãng để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Bảo quản thực phẩm trong khu vực sạch sẽ, tránh ruồi muỗi và động vật gặm nhấm.
• Uống đủ nước sạch để hỗ trợ cơ thể thải độc.
• Ưu tiên các bữa ăn giàu năng lượng, đầy đủ dưỡng chất để hồi phục sức khỏe và tăng sức đề kháng.

Vệ sinh cá nhân và phòng tránh bệnh truyền nhiễm

Sau lũ, nguy cơ phát sinh bệnh truyền nhiễm tăng cao nên cần tuân thủ nghiêm các biện pháp phòng bệnh:

• Rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc nước bẩn, chất thải hoặc trước khi ăn.
• Tắm rửa hằng ngày bằng nước sạch, đặc biệt sau khi đi qua vùng ẩm thấp.
• Khi có vết thương, cần rửa bằng nước sạch và dung dịch sát khuẩn, sau đó băng lại bằng gạc vô trùng.
• Dọn sạch các điểm nước đọng, đậy kín dụng cụ chứa nước để ngăn muỗi sinh sản.
• Sử dụng hóa chất diệt côn trùng, màn ngủ hoặc kem chống muỗi để phòng sốt xuất huyết.
• Tránh tiếp xúc với động vật chết hoặc nguồn bệnh.
• Nếu xuất hiện các triệu chứng sốt, tiêu chảy, nôn, viêm da, ho kéo dài…, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn nắm rõ các bệnh dễ bùng phát sau mưa lũ và biết cách chủ động phòng tránh. Việc tuân thủ vệ sinh cá nhân, đảm bảo nguồn nước và thực phẩm sạch, đồng thời kiểm tra môi trường sống sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường về sức khỏe, hãy đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời, đảm bảo an toàn và sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Sau mưa bão, việc tiêm vắc xin phòng ngừa là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Các loại vắc xin cần tiêm bao gồm vắc xin phòng sốt xuất huyết, viêm gan A, và cúm mùa. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các dịch vụ tiêm chủng an toàn, chất lượng, giúp bạn bảo vệ sức khỏe khỏi các bệnh dịch dễ bùng phát trong mùa mưa lũ. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp, Long Châu cam kết mang đến dịch vụ tiêm chủng hiệu quả và đáng tin cậy.